شبیه‌سازی، شبیه‌ساز و انتقال

اصول انتقال معمولاً در حيطهٔ شبيه‌سازى مورد استفاده قرار مى‌گيرد. شبيه‌ساز (Simulator) يک ابزار تمرينى است که جنبه‌هاى مشخصى از يک تکليف واقعى را تقليد مى‌کند. دستگاه‌هاى شبيه‌ساز يک اغلب پيچيده و گرانقيمت است، مانند وسيله‌اى که خلبانان براى يادگيرى پرواز با هواپيما با آن تمرين مى‌کنند. اما شبيه‌سازها الزاماً هميشه گرانقيمت نيستند، مانند تعبيهٔ يک فنجان در کف اتاق که شبيه به سوراخ بازى گلف باشد. شبيه‌سازى بخش مهمى از يک برنامهٔ تمرينى است، به‌خصوص زمانى که انجام مهارت، خطرناک يا گرانقيمت بوده (مانند يادگيرى پرواز)، تسهيلات کافى وجود نداشته (مانند زمين گلف) يا تمرين واقعى ميسر نباشد (مانند زمانى که دستگاه پرتاب توپ به جاى يک همبازى پرتاب‌کننده در تنيس با بيسبال استفاده مى‌شود).

در نظر داشته باشيد که هدف کلى شبيه‌سازى اين است که مهارت آموخته شده را به تکليف ملاک انتقال دهيد. از اين رو، شبيه‌ساز فقط تا حدى که باعث انتقال به تکليف ملاک مى‌شود، مؤثر است. از آنجا که انتقال به‌وسيلهٔ شباهت افزايش مى‌يابد، مى‌توان نتيجه گرفت که شبيه‌سازها بايد تا حد ممکن واقع‌گرايانه بوده، از لحاظ بينائي، شنوائى و حرکتى شبيه تکليف ملاک باشند. بنابراين، جاى تعجب نيست که بسيارى از شبيه‌سازها بسيار گرانقيمت هستند. اگر شبيه‌ساز و تکليف ملاک خيلى متفاوت باشند و براى کنترل حرکت به فرآيندهاى مختلفى نياز داشته باشند، يادگيرى به‌دست آمده در کار با شبيه‌ساز به‌طور مؤثرى به تکليف ملاک منتقل نخواهد شد.

نکتهٔ مورد توجه اينکه انتقال حاصل به‌وسيلهٔ شبيه‌ساز با زمان صرفشده براى آن چه نسبتى دارد؟ در صورتى که تمام عوامل ديگر را مساوى فرض کنيم، شبيه‌ساز باعث انتقال کافى به تکليف ملاک نشده است تا زمان اضافى صرف شده را تعديل کند. در اينجا زمان تنها عامل ارزيابى نيست. اثربخشى شبيه‌ساز بايد براساس هزينهٔ تمرين با دستگاه شبيه‌ساز نسبت به تمرين تکليف ملاک نيز قضاوت شود. دسترسى به منابع و امکانات، ايمنى و مسائلى شبيه به آن نيز از مواردى است که بايد در اين قضاوت مورد بررسى قرار گيرد. تمرين پرواز با هواپيما نسبت به تمرين با دستگاه شبيه‌ساز پرواز مستلزم هزينهٔ هنگفتى است، در عين حال ايمنى جان افراد و تجهيزات نيز مورد توجه است. از اين رو، ارزشيابى شبيه‌ساز در زمينه‌هاى وسيع آموزشي، امر نسبتاً پيچيده‌اى است.

به‌طور کلي، شبيه‌سازها بخشى از برنامه‌هاى آموزشى تربيت بدني، ورزش و درمان را تشکيل مى‌دهند. تسهيلات تمرينى معمولاً محدود هستند، بنابراين بايد در جستجوى راه‌هائى براى تقليد مهارت‌ها به‌وسيلهٔ شبيه‌سازهاى ارزان‌قيمت و واقعى بود. در مراحل اوليهٔ يادگيرى شبيه‌سازها بسيار مؤثر هستند. در اين مراحل، قوانين و استراتژى‌ها با کمک شبيه‌سازها آموخته مى‌شوند. به محض اينکه کنترل حرکت آموخته شد، اثربخشى شبيه‌ساز تا حد زيادى کم مى‌شود، مگر اينکه شبيه‌سازى تقريباً با تکليف ملاک يکسان باشد.