جاذبههاى جهانگردى نوعى عوامل طبيعى و فرهنگى يا انسانى هستند که در آدمى ميل به مسافرت ايجاد مىکنند. بهطور کلى جاذبهها را مىتوان به دو دسته تقسيم کرد:
|
|
|
| جاذبههاى انسانى - فرهنگى
|
|
از دير باز، بشر با استفاده از مصالح و مواد طبيعى و با بهرهمندى از تجربهها، دانشها و فنون بناهاى عظيمى ايجاد کرده و در طول زندگى خويش تاريخ و فرهنگ را بنيان نهاده و بر اساس باورهاى مذهبى و اجتماعى، سنتها و آئينهائى را در فصلها و مناسبتهاى گوناگون شکل داده است. آنچه مسلم است شرايط جغرافيائى، اوضاع طبيعى، باورهاى مذهبى و ... در چگونگى ايجاد بناها، تاريخ و فرهنگ آدمى مؤثر بوده است. از آنجا که شرايط جغرافيائى و طبيعى و باورهاى اجتماعى و مذهبى مردم سراسر جهان يکسان نيست، و مظاهر هستى و تاريخ، فرهنگ و باورهاى آدمى گوناگونى بسيار دارد و همين امر بهوجود آورندهٔ جاذبههاى انسانى - فرهنگى است؛ بهطور کلى مىتوان جاذبههاى انسانى - فرهنگى را از اين قرار دانست: ميراثهاى فرهنگى، تاريخى، هنرى مانند آداب و رسوم، سنتها، موسيقى، صنايع دستى، آشپزى و غذا، بناهاى تاريخى مانند کاخها، موزهها، مراکز علمى، فنى، کتابخانهها و ... .
|
|
|
اين جاذبهها عبارت هستند از منظرههاى زيبا، آب و هواى متنوع، کرانههاى رودخانهها و درياها، جنگلها، کوهها، آبهاى گرم معدنى و ... بنابر آنچه در کتاب مقدمهاى بر جغرافياى جهانگردى آمده است، اوضاع طبيعى مطلوب براى جهانگردان بسته به فصل متفاوت است.
|
|
براى مسافران تابستانى عوامل زير اهميت دارد:
|
|
- درجهٔ حرارت مناسب در فصل تابستان؛ طول روز و آفتابى بودن آن؛ درجهٔ حرارت آب دريا؛ رطوبت نسبي؛ پوشش گياهي؛ ناهموارىها؛ ذخيرهٔ آب و باتلاقى بودن زمين.
|
|
- درجهٔ حرارت مناسب براى تفريحات تابستاني؛ براساس تعداد روزها، با حد متوسط درجهٔ حرارت روزانه از ۱۵ تا ۲۰ درجه سانتىگراد تعيين مىگردد و در مناطق ساحلى بر حسب درجهٔ حرارت آب در طول گرمترين ماه محاسبه مىشود. برخى از جغرافىدانان و پژوهشگران براى درجهٔ حرارت آب تقسيمبندى زير را ارائه مىدهند:
|
|
زياد سرد؛ ۸ تا ۱۳ درجه
|
|
سرد؛ ۱۴ تا ۱۶ درجه
|
|
خنک؛ ۱۷ تا ۱۸ درجه
|
|
نيمه گرم؛ ۲۰ تا ۲۵ درجه
|
|
گرم؛ ۲۵ تا ۲۷ درجه
|
|
آبى که درجهٔ حرارت آن بالاتر از ۱۷ درجه باشد، جهت آبتنى مناسب است و رطوبت نسبى به ميزان ۵۶ درصد تا ۷۰ درصد را در سطح مطلوب مىدانند.
|
|
ناهمواري، کوهستانى بودن منطقه، زيبائى قلههاى کوهستانها، درههاى خوشمنظر با شيب ملايم براى تفريحات گوناگون در ايام فراغت بسيار مورد توجه است.
|
|
چگونگى پوشش گياهى و جنگلها نيز براى بسيارى از مسافران اهميت بسيار دارد. براى مسافران زمستانى شرايط مطلوب به قرار زير است:
|
|
درجهٔ حرارت مناسب در فصل زمستان؛ طول آفتابى بودن روز؛ سرعت باد؛ ميزان بارش برف؛ ناهموارىها و پوشش گياهي. (همانجا)
|
|
براى جهانگردانى که در زمستان بهمنظور اسکى مسافرت مىکنند، مدت بارش برف و ارتفاع آن از شرايط مطلوب مسافرت تلقى مىشود. وجود برف به ارتفاع ۴۰ تا ۶۰ سانتىمتر مناسب است و مناطقى که پوشش برف در آنجا از ۳۰ روز کمتر و ارتفاع برف نيز از ۱۰ سانتىمتر کمتر باشد، چندان مناسب نيست.
|
|
بهترين پوشش گياهى براى تفريحات زمستاني، جنگلهاى سرو و کاج است ، زيرا اين نوع جنگلها علاوه بر زيبائي، در برابر ورزش باد موانعى ايجاد مىکنند و ورزشها و تفريحات زمستانى را ميسر مىسازند.
|
|
بهطور کلي، نوع آب و هوا در جلب جهانگرد تأثير چشمگيرى دارد. ميان شرايط آب و هوا و مسافرت پيوندى ژرف برقرار است. بسيارى از جهانگردان شمال اروپا در روزهاى آفتابى جنوب و براى دورى از سرماى زمستان، روانهٔ اروپاى جنوبى يا کرانههاى جنوبى مديترانه مىشوند. اصولاً گسترش جهانگردى را در کشورهاى مديترانهاى اروپا يا شمال آفريقا، بايد مديون شرايط مساعد آب و هوائى آن نواحى دانست.
|