فرش زندیه

هشت پادشاه زندیه یکی پس از دیگری به تخت نشستند و در این میان تنها بنیان گذارش توانسته تا اندازه‌ای به ایران ثبات دهد، همزمانی این دوره با زمانی که عثمانی‌ها خود را در اوج قدرت می‌پنداشتند و اروپائی‌ها در سده‌ای دگر خود را برای انقلاب صنعتی حاضر می‌کردند نیز بر انزوای سیاسی و اقتصادی ایران تأثیر گذار بوده است اما بالاخره باید از جائی شروع کرد و از آغازی به آغاز دیگر رسید که افسانه فرش ایران قصه‌ای به پایان است هر چند که در این داستان در پس هر افت، خیزی مشهود است. تاریخ قالی ایران دارای مسایل حل نشده فراوانی است این مسایل در تاریخ هنرها و فنون ایرانی دیگر هم وجود دارد اما نه به اندازه مسایل قالی ایران، فرش محصولی کم دوام است و اگر واقعاً به کار برده شود زیر پای یکی دو نسل (ظرف پنجاه سال) از بین می‌رود.

نمومه‌هائی هم که باقی مانده یا صرفاً بر حسب تصادف بوده مثل فرش پازیریک که به وسیله یخ‌های قطبی محافظت شده و برخی تکه پاره‌هائی که در فضای مناسبی در زیر زمین باقی مانده است، یا اینکه به علت وقف و نفاست، گرانبهای و کمیابی طرح و رنگبندی بسیار زیبا تعلق به بقعه یا کاخ مخصوصاً هنگامی که در خطر نابودی قرار گرفته از زیر پا جمع شده و آرایه دیوار و امثال آن شده است. در صورتی که مثلاً یک شمعدان فلزی چنین نیست بلکه حتی به علت نوع سوخت (انواع روغن)، که نوعی ضد زنگ است از آسیب دور می‌ماند.

حکومتی که به صورت ملوک الطوایفی اداره می‌شده و انسجام حاکمیت به معنی واقعی آن وجود نداشته است. هشت پادشاه زندیه یکی پس از دیگری به تخت نشستند و در این میان تنها بنیان گذارش توانسته تا اندازه‌ای به ایران ثبات دهد، همزمانی این دوره با زمانی که عثمانی‌ها خود را در اوج قدرت می‌پنداشتند و اروپائی‌ها در سده‌ای دگر خود را برای انقلاب صنعتی حاضر می‌کردند نیز بر انزوای سیاسی و اقتصادی ایران تأثیر گذار بوده است اما بالاخره باید از جائی شروع کرد و از آغازی به آغاز دیگر رسید که افسانه فرش ایران قصه‌ای به پایان است هر چند که در این داستان در پس هر افت، خیزی مشهود است. محورهای کلی تحقیق در مقوله فرش دستباف ایران با توجه به شرایطی خاص هر یک از مناطق فرش بافی و دوره‌های تاریخی عبارتند از:

ـ شناخت دقیق از اوضاع و شرایط جغرافیائی هر منطقه.

ـ شناخت تبادلات فرهنگی و هنری هر منطقه با اقوام دیگر.

ـ تأثیر پذیری فرهنگی و هنری در اثر جنگ، تجاوز و یا تهاجم فرهنگی.

ـ تاریخ پیدایش فرشبافی در هر منطقه.

ـ روند شکل‌گیری و تکامل فرش‌بافی.

ـ علل رویکرد مردم به فرش دستباف در دوره‌های مختلف تاریخی.

ـ شناخت اصالت‌های فرهنگی و هنری هر منطقه در دوره‌های مختلف تاریخی.

ـ بررسی علل رشد و شکوفائی فرش از جنبه‌های مختلف هنری، فرهنگی و اقتصادی.

ـ دلایل رکود فرش در دوره‌های مختلف تاریخی.

ـ بررسی تاریخ بعد و قبل از دوره مورد مطالعه.

ـ شناخت دقیق از آداب و رسوم و سنن، دین و مذهب و در یک کلام فرهنگ‌های قومی و قبیله‌ای در هر منطقه.

ـ بررسی شیوه‌ها و روش‌های به کار رفته در تهیه مواد اولیه، طراحی، رنگرزی، بافت، مرمت و تکمیل.