فنتالین سیترات - FENTANYL CITRATE

	نام فارسى		فنتالين سيترات
	نام انگليسى		FENTANYL CITRATE
	نام تجارى دارو		Duragesic, Sublimaze
	گروه دارويى		بيهوش‌كننده عمومى
	گروه شيميايى دارو		اوپيوئيد، مشتق صناعى فنيل‌پيپريدين
	مكانيسم اثر		مهار راه‌هاى صعودى درد در CNS، افزايش آستانۀ درد، تغيير در نحوۀ ادراك درد.
	موارد مصرف		قبل از جراحي، بعد از جراحي، داروى كمك در بيهوشى عمومى به‌همراه دروپريدول.
	ميزان مصرف		بيهوش‌كننده: بالغين: تزريق وريدى حداكثر تا 150mcg/Kg براى بيهوشي. قبل از جراحي: (جهت القاء بيهوشي) بالغين: تزريق عضلانى ۵۰ـ۱۰۰ mcg براى دقيقه قبل از جراحي. بعد از جراحى (براى كاهش درد): بالغين: تزريق عضلانى ۵۰ـ۱۰۰ mcg هر 2 ساعت درصورت نياز. بچه‌ها: تزريق عضلانى ۲۰ـ۳۰ mcg به‌ازاء هر 9 كيلوگرم. موارد منع مصرف: حساسيت مفرط به اپوئيدها، مياستنى گراويس، بيمارانى كه ظرف دوهفته پيش MAOI‌ دريافت كرده‌اند، كودكان كوچك‌تر از 2 سال.
	توضيحات دارو		عوارض جانبي: دستگاه عصبى مركزي: سرگيجه، هذيان، اوفوريا. گوارشي: تهوع، استفراغ. عضلانى اسكلتي: سفتى عضلاني. چشمي: تارى ديد، ميوز. قلبى عروقي: براديكاردي، ايست قلبي، كاهش يا افزايش فشارخون. تنفسي: تضعيف تنفسي، ايست قلبي، اسپاسم حنجره. احتياطات: در پيري، تضعيف تنفسي، افزايش فشار داخل جمجمه‌اي، اختلالات صرعي، اختلالات تنفسى شديد، اختلالات ريتم قلبي، حاملگى (در گروه C قرار دارد) با احتياط مصرف شود. فارماکوکينتيک: شروع اثر: عضلانى ۱۵ـ۷ دقيقه، وريدى ۲ـ۱ دقيقه. اوج اثر: عضلانى ۳۰ـ۲۰ دقيقه، وريدى ۵ـ۳ دقيقه. مدت اثر: عضلانى ۲ـ۱ ساعت، وريدى ۱ـ۵/۰ ساعت. متابوليسم: کبدي. دفع: کليوى (نيمه عمر ۶/۳ ساعت). تداخلات داروئي: مصرف خواب‌آورها، آرام‌بخش‌ها و الکل باعث ازدياد تضعيف مغزى ـ عصبى مي‌شود؛ مصرف همزمان MAOI باعث تشديد خطر کريز فشار خون مي‌شود. ملاحظات پرستاري: پيگيرى آزمايشگاهي: ـ علائم حياتى بعد از مصرف فرم تزريقي؛ به سفتى عضلانى توجه کنيد. توصيه‌ها: ـ براى جلوگيرى از سفتي، تزريق عضلانى يا وريدى را به‌ آهستگى انجام دهيد. ـ تزريق فقط در صورت وجود تجهيزات احياء انجام شود. ـ داروى وريدى را مي‌توان با محلول مناسب رقيق و سپس تزريق کرد. روش تهيه / تجويز: ـ دور از نور و در دماى اتاق نگهدارى شود. ـ بيماران بعد از جراحى بايد به سرفه کردن، تغيير وضعيت و تنفس عميق تشويق شوند. ـ امکانات رفاهي: لامپ شب، نرده حفاظ، در دسترس بودن رنگ درخواست، را فراهم نمائيد. ارزيابى باليني: تغييرات دستگاه عصبى مرکزي: سرگيجه، خواب‌آلودگي، اوفتوريا، از دست دادن هوشياري، واکنش مردمک. واکنش آلرژيک: راش، کهير. اختلال عمل تنفسي، تضعيف تنفسي، تعداد، ريتم و ويژگى تنفس در صورتى که تعداد تنفس کمتر ۱۰ در دقيقه است به پزشک اطلاع دهيد.