|
|
| |
نام فارسى |
|
کورتيکوتروپين |
|
|
| |
نام انگليسى |
|
CORTICOTROPIN (ACTH) |
|
|
| |
نام تجارى دارو |
|
Acthar, Cortigel |
|
|
| |
گروه دارويى |
|
هورمون هيپوفيز |
|
|
| |
گروه شيميايى دارو |
|
هورمون آدرنوكورتيكوتروپين |
|
|
| |
مكانيسم اثر |
|
تحريك كورتكس آدرنال و توليد و ترشح كورتيكواستروژن و كورتيزول. |
|
|
| |
موارد مصرف |
|
بررسى عملكرد كورتكس آدرنال، تجويز طولاني‌مدت كورتيكواستروئيدها در درمان نارسايى آدرنال و در مولتيپل اسكلروزيس. |
|
|
| |
ميزان مصرف |
|
بررسى عملكرد كورتكس آدرنال:
بالغين: تا حداكثر 80 واحد و دوزهاى منقسم را به‌صورت عضلانى يا زيرجلدى تزريق مي‌كنيم. يا به‌صورت تزريق وريدى 25-10 واحد در 500 ميلي‌ليتر دكستروزواتر و در مدت 8 ساعت داده مي‌شود.
التهاب:
بالغين: تزريق زيرجلدى يا عضلانى 40 واحد در 4 دوز منقسم (آبكي) يا 40 واحد به‌فاصله هر 24-12 ساعت (به‌صورت ژل يا ذخيره‌اي).
حمله حاد موليتپل اسكلروز:
بالغين: 80 تا 120U عضلانى به‌مدت 3-2 هفته.
موارد منع مصرف: در حساسيت مفرط، اسكلرودرمي، استئوپروز، نارسائى احتقانى قلب، بيماري‌هاى زخم معده، فشارخون، عفونت‌هاى قارچى سيستميك، در واكسيناسيون آبله‌مرغان، جراحى اخير، ضايعات هرپس چشم، نارسائى اوليۀ قشر آدرنال، و افزايش عملكرد آن. |
|
|
| |
توضيحات دارو |
|
عوارض جانبي:
پوست: اختلال در ترميم زخم، راش، كهير، پرمويي، پتشي، اكيموز، تعريق، جوش، افزايش رنگدانه‌هاى پوست.
سيستم عصبى مركزي: تشنج، سرگيجه، سرخوشي، بي‌خوابي، سردرد، پرش افكار، تغييرات رفتاري، دپرسيون، جنون.
گوارشي:تهوع، استفراغ، پارگى زخم معده، پانكراتيت، اتساع شکم، ازوفاژيت زخمى شونده.
ادرارى تناسلي: احتباس آب و سديم و کاهش پتاسيم خون.
چشم، گوش، حلق و بيني: کاتاراکت، گلوکوم.
عضلانى ـ اسکلتي: ضعف، پوکى استخوان، شکستگى فشاري، آتروفى عضله، ميوپاتى ناشى از استروئيد درد عضلانى و درد مفصل.
اندوکرين: علائم شبه‌کوشينگ، ديابت قندي، تشکيل آنتي‌بادي، تأخير رشد بچه‌ها، قاعدگى نامنظم.
احتياطات: در حاملگى (در گروه C قرار دارد)، شيردهي، توبرکولوز نهفته، بيمارى کبدي، کم‌کارى تيروئيد، زنان حامله، اختلالات رواني، مياستنى گراويس و در آرتريت حاد نقرسى با احتياط مصرف شود.
ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ بررسى ECG، فشار خون، گرافى سينه و تست تحمل گلوکز در ابتدا.
ـ بررسى نبض و فشار خون.
ـ ميزان I&O، توزين هفتگي، و افزايش وزن بيشتر از ۵ پوند در هفته را اطلاع دهيد.
ـ ۲ ساعت بعد از غذا، گرافى سينه، پتاسيم سرم، ۱۷ks ـ OHCS۱۷، کورتيزول را در درمان طولاني‌مدت اندازه بگيريد.
توصيه‌ها:
ـ در افرادى که به فرآورده‌هاى گوشت خوک حساسيت دارند تست حساسيت مفرط به‌عمل آوريد.
ـ کاهش سديم و افزايش پتاسيم در ادم محل‌هاى تحت فشار بيشتر انجام شود.
ـ افزايش رژيم پروتئينى براى جبران از دست رفتن نيتروژن.
ژل را در دماى اتاق نگه‌داريد و تزريق عضلانى را عميق و با کمک سوزن نمره ۲۱ انجام دهيد.
ـ ممکن است در درمان ادم به‌کار رود.
ـ تزريق وريدى را در مدت ۲ دقيقه انجام دهيد، ۲۵ واحد را در يک ميلي‌ليتر رقيق کنيد و يا ۴۰ واحد را در ۲ ميلي‌ليتر حل کنيد مي‌توان ۲۵ـ۱۰ واحد را در ۵۰۰ ميلي‌ليتر از محلول مناسب حل کرده و در مدت ۸ ساعت تزريق کرد.
ـ قسمت مصرف نشده دارو را در يخچال نگه‌داريد و طى مدت ۲۴ ساعت استفاده کنيد.
ارزيابى باليني:
پاسخ به درمان: فقدان التهاب، درد و افزايش قدرت عضله در مياستني‌گراو.
ادم محل‌هاى تحت فشار، صورت گرد، ادم ريوي، ادم مغزى را مدنظر داشته باشيد.
بررسى عفونت، چرا که دارو ممکن است باعث ناديده گرفته شدن عفونت گردد.
در صورت افزايش تنفس در زندگى روزمره بيمار ممکن است نياز به دارو بيشتر شود.
وضعيت رواني: رفتار، خلق، افزايش تهاجم و تحريک‌پذيري، در تغييرات وضعيت روانى ممکن است لازم شود دوز دارو کاسته شود.
بررسى کم‌کارى آدرنال در نوزادان در صورتي‌که طى حاملگى مصرف مي‌شود.
واکنش‌هاى آلرژيک: راش، کهير، تب، تهوع، استفراغ، تنگي‌نفس، و در صورت وجود اينها دارو را سريعاً قطع کرده و اپي‌نفرين ۱۰۰۰/۱ تجويز شود.
ميزان رشد بچه.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ طى درمان با اين دارو از واکسيناسيون اجتناب شود.
ـ در صورتي‌که منع مصرف مايع وجود ندارد روزانه تا ۲۰۰۰ ميلي‌ليتر مايع مصرف شود.
ـ از فرآورده‌هاى بدون نسخه مثل ساليسيلات‌ها و فرآورده‌هاى محتوى الکل استفاده شود.
ـ به‌طور ناگهانى دارو قطع نشود، چرا که کريز تيروئيدى ممکن است رخ دهد دارو را بايد طى مدت چند هفته قطع کرد.
ـ که کارت تعيين هويت ويژه درمان با استروئيد را به‌همراه داشته باشند.
ـ که دارو سبب درمان نمي‌شود بلکه فقط علائم را تخفيف مي‌دهد.
ـ در صورت بروز عفونت افزايش تب و گلودرد و درد عضلانى به پزشک اطلاع دهند.
ـ بهتر است بيمار که به تمام کسانى که در امور طبى يا دندانپزشکى دخيل هستند بگويد که از اين دارو مصرف مي‌کند. |
|
|
|
