نقش دانش‌‌آموزان و اولیاء و مربیان

بى‌ترديد يکى از عوامل مؤثر در يادگيرى دانش‌آموزان، ايجاد شرايط مطلوب در محيط‌هاى آموزشى است. فضاى زيبا، جذاب، دلنشين و ساده کلاس درس، ضريب آمادگى روانى و جسمانى دانش‌آموزان و مربيان را براى انجام فعاليت‌هاى ياددهى - يادگيرى بالا مى‌برد و بالعکس، فضاى نازيبا، نامرتب و توأم با انبوهى از وسايل و امکانات شکسته و از رده خارج شده، ضريب آمادگى روانى و جسمى دانش‌آموزان را کاهش مى‌دهد.

در تحقق اين امر يعنى فراهم‌سازى شرايط مطلوب در محيط‌هاى آموزشي، نقش مشارکت‌هاى اجتماعى و تحکيم هر چه بيشتر پيوند خانه و مدرسه، غيرقابل انکار مى‌باشد چرا که يکى از نمودهاى شکوفائى مشارکت‌هاى اجتماعى در جامعه، پيش‌بيني، طراحى و گسترش قالب‌هاى متناسب، به‌منظور هدايت ظرفيت‌هاى بالقوه موجود در جامعه و سازماندهى آن در جهت فعاليت‌هاى سازنده اجتماعى است. شکل‌گيرى و اجراء طرح‌هائى از قبيل استفاده از توان تخصصى و مهارتى اولياء در عرصه آموزش و پرورش، افتتاح حساب کمک‌هاى اهدائى به مدارس، گسترش و احياء مشارکت‌هاى اعتقادى - دينى (موقوفات و ...) در سال‌هاى اخير جملگى بيانگر فضاسازى‌هاى مناسب در جهت تحقق مشارکت‌هاى پوياى اجتماعى به‌شمار مى‌آيد. در اين مسير از اوايل تابستان ۱۳۷۵، شاهد شکل‌گيرى بستر مشارکتى تازه‌اى در عرصهٔ فعاليت‌هاى سازنده اجتماعى با عنوان ?طرح بهسازى و نوسازى مدارس? بوده‌ايم که خدمات ارزنده‌اى در زمينه مرمت، زيباسازي، تجهيز و تکميل امکانات واحدهاى آموزشى ارائه نموده است.

با نگاهى بر اين تلاش و فعاليت‌هاى ارزنده، ملاحظه مى‌گردد که حجم وسيعى از امکانات و تسهيلات، به بازسازى و ترميم خراب‌کارى‌هاى آموزشى دانش‌آموزان اختصاص دارد. لذا ضمن تأکيد بر نقش دانش‌آموزان در بهسازى و نوسازى مدارس، لزوم هدايت آنان در عرصه فعاليت‌هاى سازنده اجتماعى اجتناب‌ناپذير مى‌نمايد چرا که عدم همراهى و مشارکت جدى دانش‌آموزان، نه تنها فعاليت‌هاى سازنده طرح‌هائى از اين قبيل را تحت‌الشعاع قرار مى‌دهد، بلکه هزينه‌هاى غيرضرور بسيار سنگينى نيز بر خانواده‌ها و دستگاه‌هاى ذيربط تحميل مى‌نمايد. در اين مبحث به‌منظور فراهم کردن بستر مناسب مشارکت دانش‌آموزان در بهسازى و نوسازى مدارس، ابتدا به تعريف، ويژگى‌ها، انواع و عوامل مؤثر در خرابکارى‌هاى آموزشى پرداخته و در ادامه، روش‌هاى پيشگيرى از اين خرابکارى‌ها را بيان خواهيم نمود.