چهارشنبه, ۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 24 April, 2024
مجله ویستا

بی‌اختیاری‌ اجابت‌ مزاج‌ در كودكان‌ ـ encopresis


بی‌اختیاری‌ اجابت‌ مزاج‌ در كودكان‌ عبارت‌ است‌ از بی‌اختیاری‌ اجابت‌ مزاج‌ در كودكی‌ كه‌ قبلاً به‌ كنترل‌ اجابت‌ مزاج‌ و رفتن‌ به‌ توالت‌ عادت‌ كرده‌ بوده‌ است‌ و هم‌ اكنون‌ اسهال‌ یا یبوست‌ ندارد. نمی‌توان‌ انتظار داشت‌ كه‌ كودك‌ طبیعی‌ كنترل‌ كامل‌ اجابت‌ مزاج‌ را تا حداقل‌ 5/2 سالگی‌ به‌ دست‌ آورده‌ باشد.
ـ علایم‌ شایع‌:
۱. اجابت‌ مزاج‌ در لباس‌ زیر
۲. گاهی‌ وجود یك‌ توده‌ در پایین‌ شكم‌ در سمت‌ چپ‌
ـ علل‌ بیماری:
۱. مقاومت‌ در برابر توالت‌ رفتن‌ به‌ علت‌ فشار آوردن‌ زیاد والدین‌ به‌ كودك‌ برای‌ انجام‌ این‌ كار
۲. در موارد كمی‌ این‌ مشكل‌ كودك‌ ممكن‌ است‌ به‌ علت‌ اختلال‌ در دستگاه‌ عصبی‌ باشد.
۳. اجابت‌ مزاج‌ دردناك‌
۴. مقاومت‌ در برابر توالت‌ رفتن‌ در مدرسه‌، كمپ‌های‌ مسافرتی‌، یا توالت‌های‌ عمومی‌
۵. مشكلات‌ تغذیه‌ای‌ كه‌ موجب‌ یبوست‌ شوند.
۶. اگر مشكل‌ كودك‌ به‌ درازا انجامد، علت‌ اولیه‌ ممكن‌ است‌ فراموش‌ شود و این‌ رفتار كودك‌ به‌ شكل‌ عادت‌ درآید.
۷. بروز بحران‌ جسمی‌ یا عاطفی‌ در زندگی‌ كودك‌، مثل‌ تولد خواهر یا برادر یا بروز اخیر یك‌ بیماری‌ كه‌ با اسهال‌ همراه‌ بوده‌ است‌.
ـ عوامل تشدید كننده بیماری :
۱. استرس‌
۲. سوء رفتار
۳. بروز اخیر یك‌ بیماری‌ كه‌ موجب‌ زیاد شدن‌ توجه‌ به‌ كودك‌ شود.
ـ پیشگیری‌:
۱. به‌ هنگام‌ بروز بیماری‌ در كودك‌، توجه‌ خیلی‌ بیش‌ از اندازه‌ به‌ وی‌ نداشته‌ باشید.
۲. به‌ تغذیه‌ مناسب‌ كودك‌ خود توجه‌ نشان‌ دهید.
۳. كودك‌ خود را در برابر سوء رفتار جسمی‌ و جنسی‌ محافظت‌ كنید.
۴. به‌ موقعیت‌هایی‌ كه‌ برای‌ كودك‌ استرس‌زا هستند حساسیت‌ نشان‌ دهید و با وی‌ در مورد احساساتش‌ صحبت‌ كنید.
۵. از تأكید بیش‌ از اندازه‌ در مورد عادت‌ رفتن‌ به‌ توالت‌ خودداری‌ كنید. به‌ این‌ مسأله‌ رویكردی‌ تدریجی‌ و انتظاراتی‌ واقع‌بینانه‌ داشته‌ باشید. در صورت‌ وقوع‌ تصادفی‌ بی‌اختیاری‌ اجابت‌ مزاج‌، مایه‌ خجالت‌ كودك‌ خود نشوید و وی‌ را سرزنش‌ نكنید.
ـ عواقب‌ مورد انتظار:
معمولاً قابل‌ معالجه‌ است‌، مگر اینكه‌ یك‌ مشكل‌ جسمی‌ جدی‌ وجود داشته‌ باشد.
ـ عوارض‌ احتمالی‌:
۱. شقاق‌ مقعدی‌
۲. بثور پوستی‌ در ناحیه‌ مقعدی‌
۳. گیر كردن‌ مدفوع‌ و ایجاد انسداد
ـ درمان‌:
۱. به‌ كودك‌ اجازه‌ دهید خود در مورد زمان‌ مناسب‌ رفتن‌ به‌ توالت‌ تصمیم‌ بگیرد. به‌ وی‌ یادآوری‌ نكنید یا وی‌ را مجبور نكنید كه‌ برخلاف‌ اراده‌ خود به‌ توالت‌ برود. این‌ كار موجب‌ پدید آمدن‌ یك‌ دیدگاه‌ منفی‌ در كودك‌ می‌شود.
۲. در صورت‌ اجابت‌ مزاج‌ در توالت‌ وی‌ را تحسین‌ كنید. كودك‌ نیازمند تقویت‌ مثبت‌ برای‌ موفقیت‌ است‌. دیگر اعضای‌ خانواده‌ نیز بهتر است‌ كودك‌ را تحسین‌ كنند.
۳. قبلاً قول‌ و قرار با كودك‌ بگذارید كه‌ اگر تمام‌ روز تمیز ماند به‌ او جایزه‌ خواهید داد. جایزه‌ای‌ كه‌ بسیاری‌ از كودكان‌ دوست‌ دارند عبارت‌ است‌ از اختصاص‌ نیم‌ ساعت‌ وقت‌ با هر كدام‌ از والدین‌ برای‌ انجام‌ هر كاری‌ كه‌ كودك‌ دوست‌ داشته‌ باشد. می‌توان‌ از برچسب‌های‌ مورد علاقه‌ كودكان‌ نیز استفاده‌ كرد. كلاً در نظر گرفتن‌ جایزه‌ باعث‌ ایجاد انگیزه‌ در كودك‌ برای‌ موفقیت‌ می‌شود.
۴. در صورت‌ كثیف‌ كردن‌ اتفاقی‌، عكس‌العملی‌ ملایم‌ داشته‌ باشید. كودك‌ باید خودش‌ را تمیز كند و لباس‌ زیر تمیز بپوشد. اگر كودك‌ كوچكتر از 5 سال‌ باشد، احتمالاً والد خود باید این‌ كار را انجام‌ دهد.
۵. در صورت‌ كثیف‌ كردن‌ اتفاقی‌، كودك‌ را مورد سرزنش‌، انتقاد، یا مجازات‌ قرار ندهید و برای‌ وی‌ محدودیت‌ ایجاد نكنید. این‌ كار ممكن‌ است‌ باعث‌ بدتر شدن‌ مشكل‌ و نیز بروز مشكلات‌ عاطفی‌ ثانویه‌ شود.
۶. به‌ هیچ‌ عنوان‌ اجازه‌ ندهید كه‌ خواهران‌ یا برادران‌ كودك‌ یا دیگران‌ وی‌ را مسخره‌ كنند.
۷. هیچگاه‌ مجدداً از پوشك‌ استفاده‌ نكنید.
۸. با مدرسه‌ در این‌ مورد صحبت‌ كنید و همكاری‌ معلم‌ و مسؤولان‌ را جلب‌ كنید. كودك‌ در مدرسه‌ باید دسترسی‌ سریع‌ به‌ توالت‌ داشته‌ باشد، خصوصاً اگر خجالتی‌ باشد یا تازه‌ به‌ مدرسه‌ رفته‌ باشد. به‌ كودك‌ یادآوری‌ كنید كه‌ در مورد ترك‌ كلاس‌ و رفتن‌ به‌ توالت‌ هیچ‌ احساس‌ خجالت‌ نكند.
۹. عواملی‌ كه‌ باعث‌ استرس‌ در زندگی‌ كودك‌ شده‌اند را پیدا كرده‌ و برای‌ رفع‌ آنها هرگونه‌ تلاشی‌ كه‌ لازم‌ است‌ انجام‌ دهید.
ـ داروها:
امكان‌ دارد نرم‌ كننده‌ها و حجیم‌ كننده‌های‌ مدفوع‌ كمك‌ كننده‌ باشند. در صورت‌ گیر كردن‌ مدفوع‌ و ایجاد انسداد، استفاده‌ از تنقیه‌ یا شیاف‌ ممكن‌ است‌ ضروری‌ باشد.
ـ فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری:
محدودیتی‌ برای‌ آن‌ وجود ندارد.
ـ رژیم‌ غذائی‌:
از مصرف‌ بیش‌ از اندازه‌ شیر، موز، سیب‌، و ژلاتین‌ باید خودداری‌ شود. میزان‌ فیبر غذایی‌ باید زیاد شود.
ـ درچه شرایطی باید به پزشك مراجعه نمود؟
اگر كودكتان‌ بی‌اختیاری‌ اجابت‌ مزاج‌ دارد، و این‌ مسأله‌، علی‌رغم‌ تلاش‌های‌ شما، بیش‌ از دو ماه‌ ارایه‌ یابد.


همچنین مشاهده کنید