|
|
| در دراز مدت، تصميمات توليدکننده، به‌ويژه اگر در پى حداکثر سود يا رشد باشد احتمالاً حول سه حوزهٔ اصلى زير دور مى‌زند:
|
|
| - بهره‌بردارى از فرصت صرفههاى توليد در عمليات توليدى گسترده
|
|
| - توانائى کنترل و توسعهٔ نهاده‌ها و بازارها
|
|
| - بخت بهره‌بردارى از فرصت‌هاى موجود براى انجام فعاليت‌هاى سودآور در حوزه‌هاى ذيربط؛
|
|
| بنگاه مى‌تواند با اتکاء به منابع خود توسعه يا گسترش يابد تا از اين فرصت‌ها بهره‌بردارى کند يا با بنگاه‌هاى ديگر ادغام شود. شکل N اين سه حوزهٔ اصلى را در شکل سه گونه ادغام اصلى منعکس مى‌کند. اين شکل يک نمونه از ادغام نوع اول يعنى ادغام افقى را نشان مى‌دهد. در اين ادغام، توليدکنندگان آوج (شايد هر دو هتلدار باشند) درهم ادغام مى‌شوند تا به صرفههاى مقياس دست يابند.
|
|
|
|
|
| در ادغام نوع دوم، توليدکننده ب (مثلاً، شرکت هوائي) ممکن است درصدد تضمين دستيابى به نهاده‌هاى مورد نياز مانند تأمين آذوقه يا خدمات فرودگهى باشد. بنابراين، در جريان فرآيندى به نام ادغام عمودى عقب سرى مالکيت بنگاه توليدى (د) را در دست مى‌گيرد. توليدکننده (ب) براى نظارت دقيق‌تر بر پخش محصول خود مى‌تواند دست به ادغام عمودى جلو سرى با توليدکننده (ر) دست بزند تا عامليت پخش محصول آن را برعهده گيرد. سرانجام، توليدکنندگان محصولات مکمل مانند توليدکننده‌هاى (آ) و (ب) مى‌توانند در جهت منافع متقابل درهم ادغام شوند.
|
|
| انواع ادغام در صنعت سفر و جهانگردى طيف گسترده‌اى است که از برعهده گرفتن مستقيم يا مشارکت در سرمايه‌گذارى فعاليت توليدى مورد نظر آغاز مى‌شود، ادغام شرکت‌ها در يکديگر را دربر مى‌گيرد و به داشتن حداکثر سهام يا دست کم، مديريت مشترک يا تشکيل کنسرسيوم ختم مى‌شود. در اين صنعت ادغام‌هاى اخير که ملايم‌تر و انعطاف‌پذير هستند بيشتر رواج دارد. اين امر، انواع مزيت‌هاى تجارى موجود در بخش سفر و جهانگردى را منعکس مى‌کند که به‌طور کلى از نوع صرفههاى حاصل از بزرگ بودن مقياس خريد نهاده‌ها، توليد و پخش محصول توسط يک 'سازنده' واحد نيست بلکه از ايجاد شبکهٔ فعاليت‌هاى مرتبط باهم به‌دست مى‌آيد. اين‌گونه مزيت‌ها از درک اين واقعيت ناشى مى‌شود که بنگاه‌ها در بينش مديريتى خود بيش از پيش به بازار گرايش يافته‌اند و بايد نيازهاى مصرف‌کننده را برآورده نمايند.
|
|
|
|
| بنگاه‌هاى هم‌تراز در يک صنعت، معمولاً متحد مى‌شوند تا به صرفههاى مقياس در توليد، قدرت خريد يا پخش يا رقابت دست يابند به موازات رشد جهانى براى تقاضاى جهانگردى انبوه، فرصت‌هاى موجود در هر يک از زمينه‌هاى فوق سبب وقوع ادغام‌هاى افقى متعددى شده است. براى مثال، اگر ناوگان‌هاى پروازي، ظرفيت عملياتى متفاوتى داشته باشند يا به‌طور مشترک قابل اداره باشند ادغام افقى بين وسايل حمل و نقل مسافرى و خدمات مسافرتى منجر به کاراتر شدن اين ناوگان‌ها خواهد شد. اين ادغام‌ها ارائهٔ هرچه بيشتر ترکيب‌هاى متعدد از مسير سفر و بهره‌بردارى از ناوگان‌هاى مسافرتى بزرگ را ممکن مى‌نمايد.
|
|
| ادغام آژانس‌هاى مسافرتى و تورگردانان اغلب به‌صورت کامل و مشارکت در سرمايه‌گذارى انجام مى‌شود زيرا سرمايهٔ نسبتاً اندکى مورد نياز است. اين‌گونه ادغام‌ها اکثراً محلى هستند مگر چند شبکهٔ بين‌المللى معدود مانند توماس کوک. اما سرمايهٔ لازم براى کارى چون تملک شرکت هوائي، ادغام به اشکالى چون مشارکت کاري، را آسان‌تر مى‌نمايد. اين امر اکنون براى مثال، در مورد ادغام يونايتد ايرلاينز و بريتيش ايرويز، آمريکن ايرلاينز با کانتس دالتا، و سويس ايروسنگاپور ايرلاينز دارد رخ مى‌دهد. بى‌گمان، اين‌گونه قرار و مدارهاى کار مشترک در پى تضمين تقاضا در بازارهاى رقابتى است نه بهره‌بردارى از صرفههاى توليد. براى مثال، اخذ تخفيف‌هاى عمده از عرضه‌کنندگان، صرفهٔ اصلى گسترش مقياس فعاليت تورگردانى را تشکيل مى‌دهد.
|
|
| اين پديده تا اندازهٔ زيادى در مورد اقامتگاه‌ها و ساير بخش‌هاى سفر و جهانگردى مصداق پيدا مى‌کند، به‌ويژه اگر کارآئى معادل با کنترل تقاضا به منظور برابرى با عرضه ثابت باشد. هتل‌ها و متل‌هاى زنجيره‌اى از طريق مديريت، تأمين مالى و خريد متمرکز مى‌توانند به صرفههاى مقياس توليد دست يابند اما ارزنده‌ترين مزيت ادغام افقي، در بازاريابى و پخش محصول يافت مى‌شود. شبکه‌هاى زنجيره‌اى مانند بست‌وسترن يا فلاگ‌اينز در اينجا همان مزيت‌هاى هتل‌هاى زنجيره‌اى مستقل را دارند.
|
|
| ادغام عمودى و تکميل‌کننده
|
|
| مزيت‌هاى حاصل در بازاريابى و پخش محصول نيز دليل اصلى وقوع ادغام عمودى در بخش سفر و جهانگردى است. شرکت هوائى مى‌تواند رأساً واحد تورگردانى برپا نمايد تا به‌عنوان عامل پخش محصولى فعاليت کند که فروش مستقيم آن دشوار است. اين واحد تورگردانى اين کار را با تشکيل و عرضهٔ تورهاى جامع به بازارى انجام مى‌دهد که در غير اين‌صورت مشترى محصول شرکت هوائى فوق نبودند. در اينجا، شرکت هوائى نگران اين نخواهد بود که واحد تورگردانى از هم فرو پاشد، يا حتى کمى زيان کند - به شرط آنکه گروه با افزايش ميزان فروش صندلى‌هاى هواپيما به سود خالص (يا بيشتري) دست يابد. شرکت‌هاى هوائى مى‌توانند آژانس‌هاى مسافرتى را در خود ادغام کنند تا محصول آنها بهتر از محصول رقبا پخش شود.
|
|
| همين استدلال دربارهٔ ادغام عرضه‌کنندگان محصولات مکمل کاربرد دارد که در اينجا از آن به نام ادغام تکميلى ياد مى‌شود. شرکت هوائى يا تورگردان مى‌تواند هتل‌ها و متل‌هاى مستقر در شهرهاى محل فعاليت خود را بخرد يا به آنها ملحق شود تا جهانگردان با اطمينان از وجود اقامتگاه در اين شهرها، عزم خود در خريد سفر هوائى را جزم‌تر کنند. گروه جديد مى‌تواند شرکت اتوبوسرانى را نيز به تملک درآورد تا بتواند حمل و نقل زمينى را تحت کنترل درآورد و خدمات سير و سياحت شهرى ارائه کند و جاذبه‌هاى جهانگردى را گسترش دهد تا نياز جهانگردان به سفر را تشديد کند. کليهٔ بخش‌هاى صنعت سفر و جهانگردى مى‌تواند اين اقدامات را انجام دهند. براى مثال، کمپانى والت دسينى هتل‌ها و حمل و نقل زمينى در فلوريدا را اداره مى‌کند، در آلمان غربى هاپاگ لويد خدمات هوائي، آژانس‌هاى مسافرتى و تورگردانى را اداره مى‌کند و سازمان‌هائى چون تامسون (انگلستان)، واگن - ليتس / پى‌ال‌ام و کلوپ مديترانه (فرانسه)، کاناديان پا - سيفيک (کانادا)، آل نيپون ايرويز (ژاپن) و آنست (استراليا)، بسيارى از فعاليت‌ها يا تقريباً کل عمليات جهانگردى را در خود ادغام کرده‌اند. برخى شرکت‌هاى هوائى داخلى و بين‌المللى داراى هتل هستند و گروه‌هائى چون گلدن توليپ، اينتر کنتيننتال، پنتا و نيکوهتلز اساساً، در تملک شرکت‌هاى هوائى قرار دارند.
|
