عوارض باردارى در نيمهٔ دوم باردارى

- تشنج عروق و ماهيچه‌ها، درد پاها، تورم، چرکى شدن مثانه، درد و ناراحتى پاها:

بعضی خانم‌های حامله در این دوران دچار ناراحتی در پا می‌شوند. علت این است که پاها باید بار سنگین‌تری را تحمل کنند و همچنین در این دوران جریان خون در نیمهٔ پائین بدن به مانعی سبک برخورد می‌کند. بدین معنی که رگ بزرگی که خون را از پاها به سمت قلب می‌برد ، باید از ناحیهٔ شکم عبور کند و در این مکان‌ به‌واسطه‌ رحم زن حامله تحت فشار قرار گرفته و تنگ می‌شود. از این جهت در پاها احساس فشردگی می‌شود و گاهی تولید درد می‌کند. اگر این فشردگی زیاد باشد موجب تشنج رگ‌های ریز که عارضهٔ ناراحت ‌کننده‌‌ای است می‌گردد ، به‌خصوص برای آنها که مجبور هستند زیاد سرپا بایستند رنج‌‌آورتر خواهد بود. گاهی تشنج رگ‌ها تا بعد از تولد بچه نیز ادامه می‌یابد.

گاهی تشنج رگ‌ها تا بعد از تولد بچه نیز ادامه می‌یابد. هر اقدامی که در خلاف جهت ایستادن انجام شود ، موجب تسریح جریان خون شده و تأثیر مثبت خواهد داشت: مانند پاها را بالا قرار دادن هنگام نشستن و دراز کشیدن در روز. چنانچه پاها بالاتر نگاهداشته شود حتی اگر برای مدت کوتاهی باشد ، مؤثر است. در این ایام کفش خانم باید پاشنه کوتاه (نه بدون پاشنه) بوده و کارهای اطو و شستشو حتی آشپزی را ارحج است که نشسته انجام دهد و هر چه بیشتر از ایستادن اجتناب کند. ایستادن برای اشخاص غیرحامله نیز نیرو را غیرلازم و بی‌جهت مصرف کردن است که اگر مدام تکرار شود سلامت را می‌کُشد. البته بانوان نیرومندی یافت می‌شوند که سال‌های متمادی سرپا کار می‌کنند و دروان حاملگی را نیز تا آخر به خوبی سپری می‌نمایند.

اگر اولین نشانه ، که پر بودن زیاد سیاهرگ است ظاهر شد ، و اگر پاها فقط سنگین و خسته هستند پیچیدن پا با یک نوار قابل ارتجاع به‌طریقی که خواهد آمد توصیه می‌شود: صبح زود در رختخواب قبل از آنکه پاها آویزان شوند و رگ‌ها از خون پر گردند پاها را از سمت انگشتان به طرف بالا و تا ناحیهٔ بالای زانو باید باند بپیچیم. جوراب‌های کمپرسیون (طبی) همان خدمت را به ما می‌کنند اما آنها خیلی گران‌تر از قطعه‌ای باند قابل ارتجاع هستند.

ماساژ تأثیر عالی دارد به‌خصوص اگر با دست‌های کاردان خود با شخص دیگری بدین طریق انجام شود:

پاها را با مقدارى روغن چرب نموده و با انگشتان دست، ماهيچه را مى‌فشاريم، فقط از جهت نوک انگشتان پا به بالا ماساژ مى‌دهيم. هرگز در غير اين جهت نبايد عمل شود. اين عمل را صبح‌ها و شب‌ها در رختخواب به حال استراحت بايد انجام داد.

اگر تشنج عروق پس از توليد نوزاد همچنان ادامه داشت، ديگر مداواى خانگى جايز نيست و بايد به طبيب مراجعه شود. امروزه داروهاى تزريقى يافت مى‌شوند که تشنج رگ‌ها را برطرف مى‌نمايند.

اگر نقطه‌اى قرمز رنگ و ملتهب يا دردناک يا گره‌هائى در پا پيدا شدند (التهاب رگ‌ها) در اين صورت هرگونه ماساژى خطرناک و انجام آن ممنوع است. بالا نگاه داشتن پاها و کمپرس مرطوب و خنک مثلاً با الکل ۵۰ درجه، بى‌حرکت نگاهداشتن پاها در حدامکان و استراحت مطلق، به درمان کمک مى‌کنند ولى به‌طور کلى هرگونه التهاب عروق را بايد پزشک معاينه کند. فشار رحم حامله روى رگ‌ها و اعصابى که به سمت پاها مى‌آيند مى‌تواند همچنين حالت مصدع تشنج ماهيچه و يا کندى پا را سبب شود. اين ناراحتى‌ها به‌خصوص در هنگام شب عارض شده و زن حامله و زن باردار را از خواب بيدار مى‌کند. آن را مى‌توان تسکين داد. ويتامين‌هائى يافت مى‌شوند که تشنج ماهيچه‌ها را برطرف مى‌کنند و از بروز ناراحتى جلوگيرى مى‌نمايند.

کف پاى بعضى خانم‌ها مستعّدِ هموار شدن است (کف پاى طبيعى داراى طاقى است) و اين دسته از خانم‌ها در دروان باردارى به‌علت افزايش وزن و فشارى که روى پاها بيش از پيش وارد مى‌شود کف پاى آنها شروع به هموار شدن نموده و آن به‌صورت درد در کف پا بلکه تا ساق پا بروز مى‌کند گاهى در ناحيه کمر نيز توليد درد مى‌نمايد. با تهيهٔ يک کف ساخته شده از گچ و يا امثال آن مطابق فرم پاى هر کس ساخته مى‌شود و قرار دادن آن در کفش چرمى پاشنه کوتاه و پوشيدن آن کفش در تمام روز اين عارضه از بين رفته و رفع صافى و هموارى کف پا خواهد شد (دم‌پائى منزل را تا بهبودى کامل بايد کنار گذاشت).

گاهى در اواخر باردارى پاها دچار تورم مى‌شوند. اين عارضه چيز مهمى نيست و باز هم مربوط به موانعى است که مانع از جريان خون به‌طور آزاد مى‌شوند که در موارد ديگر ذکر شد. اما به‌ندرت اتفاق مى‌افتد که علت تورم، بروز اختلال در کار کليه‌ها باشد در اين صورت ممکن است در دست‌ها نيز تورم پيدا شود که در اين موقع بايد موضوع را جدى تلقى نموده و براى معالجه فوراً به پزشک مراجعه شود. به‌طور کلى هر زمان که که در نقطه‌اى از بدن تورمى ديده مى‌شود بايد ادرار را مورد آزمايش قرار داد.

زن باردار ممکن است در ما‌ه‌هاى آخر آبستنى در ظاهر و رنگ ادرار خود تغييرى مانندِ کدر شدن، مشاهده کند اين در نتيجهٔ تنگى جا در ناحيهٔ شکم است؛ چنانچه دفع ادرار با احساس درد همراه نباشد دليل هيچ نوع بيمارى نخواهد بود. اما در اين صورت احتمال چرکى شدن مثانه مى‌رود و بايد به پزشک مراجعه کرد.