طعم و مزهٔ شیر

بيشتر مصرف‌کنندگان مواد غذائى، غذاها را با توجه به طعم و مزهٔ آنها مصرف مى‌کنند، شير هم از اين قاعده مستثنى نيست. مصرف‌کننده شير را با طعم خوب مى‌خواهد، بيشتر بدمزگى‌هائى که ممکن است در شير وجود داشته باشد، سبب و روش‌هاى جلوگيرى از آنها عبارتند از:

۱. طعم غذا و علوفهٔ هرز

۲. طعم اکسيد: عواملى که سبب اين بو مى‌شوند عبارتند از ظروف آهنى و مسي، تابش آفتاب و يا نور شديد، کف کردن، دادن علوفهٔ خشک. دادن ويتامين E به گاوهاى شيرى بوى اکسيد را از بين مى‌برد و يا کم مى‌کند.

۳. بوى ترش: اين بود در اثر شکستن چربى‌هاى شير است که سبب آزاد شدن بوى ترش شديدى مى‌شوند. اين عمل در اثر آنزيم ليپاز که در تمام شيرها وجود دارد صورت مى‌گيرد؛ در اثر سرد شدن به‌تدريج همراه با کف کردن سبب بوى ترش مى‌گردد.

۴. بوى طويله يا گاوى: اين بو در اثر کثيف بودن طويله و يا خود گاو کثيف بودن وسايل شيردوشى بروز مى‌کند، اين بو با مراعات کردن بهداشت فردى گاو و محيط گاودارى از بين مى‌رود.

۵. شورى: شورى شير که ممکن است به‌علت شيرين بودن خود شير حس نشود يا کمتر حس بشود. در ورم پستانى يا شير آخرين روزهائى که حيوان خشک مى‌شود ديده مى‌شود براى جلوگيرى و معالجهٔ ورم پستان، مخلوط نکردن شيرگاوى که ورم پستان دارد با شير بقيهٔ گاوها، مخلوط نکردن شير گاوهائى که در حال خشک شدن هستند با شير بقيه‌ٔ گاوها.

۶. بوهاى غيرطبيعى و يا وجود مواد ديگر: ممکن است سبب اين بوها از داروها و يا مواد ضدعفونى‌کننده باشد. براى رفع اين نوع بو، بايد دارو و مواد ضدعفونى‌کنندده طورى به‌کار برده شود که سبب بو گرفتن شير نشود، مثل کم کردن غلظت ضدعفونى‌کننده‌هاى شيميائي: حداقل تا ۷۲ ساعت بعد از آخرين بار تجويز دارو از خوراندن و فروختن شير گاوهائى که تحت مداوا هستند جلوگيرى شود.

براى اينکه شير مزهٔ خوبى داشته باشد، بايد شيردوش آن را تميز و در ظرف تميزى بدوشد، سريع خنک کند، غذاهاى بودار را بعد از شيردوشى به حيوان بدهد. غذهائى با کيفيت خوب بدهد، و از فروختن شير گاوهائى که به‌عللى ناراحتى دارند، جلوگيرى کند.