عفونت‌های سالمونلائی

مقدمه و معرفی بیماری:

- بیماری تعریف و اهمیت بهداشتی:

عفونت‌هاى سالمونلائى طيف وسيعى از بيمارى‌هاى باکتريال (تب تيفوئيدي، گاستروآنتريت باکتريمى و عفونت‌هاى موضعي) را شامل مى‌شوند که توسط گروه بزرگى از باسيل‌هاى گرم منفى به‌نام سالمونلا ايجاد مى‌گردند و به‌ طور معمول از راه تماس مدفوعى - دهاني، انسان را آلوده مى‌سازند. اين نوع از باکترى‌ها بسيار وسيع و متنوع مى‌باشند. از ميان بيش از ۲۳۰۰ ارگانيسم شناخته‌شده تعدادى قادر به ايجاد عفونت در انسان (مثل تب تيفوئيدي) و شايع‌تر از همه اسهال (که از اسهال حاد آبکى تا اسهال خونى يا ديسانترى متغير است) مى‌باشند. سالانه به ‌طور متوسط کودکان ۵۰ تا ۶۰ روز از سال را مبتلا به اسهال هستند و هر کودک دوبار حملهٔ حاد اسهال را در سال تجربه مى‌کند و هنوز هم اسهال يکى از شايع‌ترين علل مرگ‌ و مير کودکان را تشکيل مى‌دهد که سالمونلا نيز درصد قابل توجهى از موارد اسهال را موجب مى‌شوند. رشد جمعيت، عدم رعايت بهداشت عمومى و مسائل اجتماعى - اقتصادى باعث شده است که بسيارى از همه‌گيرى‌هاى به‌خصوص همه‌گيرى‌هاى ناشى از سالمونلا در گوشه ‌و کنار کشور ما بروز نمايد.

- عامل اتيولوژيک:

سالمونلاها باسيل‌هاى گرم منفى عضو انتروباکترياسه هستند که به ‌تقريب در همهٔ موارد متحرک مى‌باشند و به ‌جز دو استثناء بقيه فاقد کپسول هستند (سالمونلا تيفى و پاراتيفى C که پلى‌ساکاريد کپسولى vi را ظاهر مى‌کنند). تاکسونومى سالمونلاها در سال‌هاى اخير مدام در حال تغيير بوده است، زيرا گونه‌هاى شناخته ‌شده در يک جنس از يک تا چندهزار تغيير کرده است. طبقه‌بندى اخير که براساس DNA بوده است، تنها دوگونه S.enterica و S.bongori را شناسائى کرده است که دومى پاتوژن انسانى نيست. سالمونلا انتريکا شامل ۶ زيرگونه است که هر کدام از آنها چندين عضو دارند. بيشتر پاتوژن‌هاى انسانى در زيرگروه انتريکا قرار دارند. از آنجا که اعضاء زيرگونه‌ها توسط شاخص‌هاى بيولوژيک موجود در روى پادگن‌هاى پلى‌ساکاريدى سوماتيک O و پادگن‌هاى پروتئينى H تاژکى قابل افتراق هستند، هرکدام از سالمونلاها به‌طور خاص يک serovar درنظر گرفته مى‌شوند. بنابراين سالمونلاتيفى بايد به‌صورت سالمونلاانتريکا زيرگونه انتريکا و سرووار تيفى موريوم معرفى شود. و سالمونلا اينترتيديس سالمونلاانتريکا زيرگونه انتريکا و سرووار انتريتيديس معرفى شود.