مو(۲)

کچلى

شايع‌‌ترين شکل کچلى مردان يا تاسى که در پزشکى به آن کچلى مردانه مى‌گويند، يک فقدان موى ارثى است که از جلوى سر شروع و به پشت آن گسترش مى‌يابد، و يا از فرق سر به ‌طرف جلو و عقب کشيده مى‌شود. موهاى دو طرف سر معمولاً طولانى‌ترين دوام را دارند. مردان جوان از ديدن سرهاى برِّاق پدران خود مضطرب مى‌شوند و از اينکه سرنوشت خود را جلوى چشمان خود مى‌بينند دچار هراس مى‌گردند. بعضى از اين افراد در جستجوى با رقه‌اى از اميد براى جلوگيرى از اين سرنوشت هستند. آنها براى يافتن شيادانى که قول‌هاى زيادى مى‌دهند، نياز به جستجوى فراوان ندارند. سالانه بيش از ۱۰۰ ميليون دلار براى درمان‌هاى فريبکارانهٔ تاسى صرف مى‌شود.

در مورد کچلى چه مى‌توان کرد؟

مدت زيادى نيست که داروى مينوکسيديل که براى درمان فشار خون بالا به‌کار مى‌رفت، به‌عنوان محرک رشد مو در برخى از مردان مورد توجه قرار گرفته است. اين دارو اخيراً به‌صورت مصرف موضعى مورد تأييد قرار گرفته و تحت عنوان روگائين (Rogaine)، عرضه شده است، و ممکن است اميدوارى‌هائى در مورد افزايش تراکم موها در افرادى که به ‌‌تازگى دچار تاسى شده‌اند، ايجاد کند. مردانى که بيشترين احتمال سود بردن از روگائين را دارند عبارتند از: مردان جوانى که به تازگى شروع به از دست دادن موهاى فرق سر خود کرده‌اند. مردان مسن‌تر، و مردانى که داراى سابقهٔ طولانى‌تر و ميزان تاسى بيشترى هستند، نامزدهاى خوبى براى استفاده از روگائين نيستند. روگائين هرگز به‌عنوان عاملى براى جبران عقب‌نشينى موى پيشانى شناخته نشده است.

شواهد چندى مبنى بر اينکه روگائين حتى ممکن است در کچلى زنانه مفيدتر باشد، وجود دارد. اين عارضه در زنان مسن‌تر شايع است و با کم پشت شدن موى بالاى پيشانى و دو طرف سر مشخص مى‌شود. در صورتى‌که احساس مى‌کنيد کلاه‌گيس براى شما مناسب نيست، از پزشک دربارهٔ اين دارو نظرخواهى کنيد.

کاشتن مو

در برخى از افراد (عملاً تعداد بسيار کم) که در آنها از دست دادن مو گسترده نيست، کاشتن مو ممکن است مؤثر باشد. تکّه‌هائى از پوست از نواحى مودار طبيعى سر برداشته مى‌‌شود و در نواحى تاس جايگزين مى‌گردد. عوارض احتمالى عبارتند از: تورم پيشانى و پلک‌ها و کرختى پوست سر. اثر به‌جاى مانده از جراحى ممکن است قابل توجه باشد.

تسليم رضايت‌آميز به حکم وراثت سرانجام مناسب‌ترين راه‌حل است. چون احساس بى‌اعتبارى انگيزهٔ نهائى اضطراب ناشى از تاسى است، مردان مى‌توانند به اين عقيدهٔ عمومى دلخوش شوند که مردان تاس قدرت مردانگى بيشترى دارند.

کچلى‌هاى برگشت‌پذير

کم‌پشتى مو علل شايع متعددى دارد که به مراقبت نامناسب از موها مربوط مى‌شود. استفادهٔ بيش از حد از فر دائم مو، صاف کردن موها، رنگ کردن مو، و بى‌رنگ کردن مو باعث شکننده شدن و کنده شدن مو مى‌شود. حرارت بيش از حد دستگاه‌هاى خشک‌کنندهٔ مو، شيوهٔ آرايشى که موها را محکم مى‌فشارد، و برس کشيدن وسواس گونه به موها از علل ديگر کم پشت شدن موها است. استفاده از شيوه آرايشى آزادتر مو، مراقبت دقيق و استفاده از مواد محافظت‌کننده بعد از مصرف شامپو براى پوشاندن و حفاظت مو روش‌هاى ساده و مناسب نگهدارى مو هستند. شناگران براى جلوگيرى از شکننده شدن موها توسط کلر به‌ويژه نيازمند پوشيدن کلاه مخصوص و محافظت از موهاى خود هستند.

در برخى از افراد به‌طور نادر عارضه‌اى به نام 'کچلى سمي' ممکن است بعد از برخى بيمارى‌هاى وخيم (مثل مخملک) ايجاد شود. اين عارضه گاهى به دنبال حاملگى و مصرف بيش از حد برخى داروها مثل ويتامين A نيز بروز مى‌کند. کچلى سمى زودگذر است و زمانى که شرايط ايجادکنندهٔ آن خاتمه يابد، مو دوباره رشد مى‌کند.

شکل ديگرى از کچلى 'تاسى موضعي' است. علت اين بيمارى ناشناخته است و با نواحى قطعه‌اى و نامنظم فاقد مو روى سر و ريش مشخص مى‌شود. متخصصان بيمارى‌هاى پوست اغلب اين عارضه را با تزريق استروئيد در نواحى بدون مو درمان مى‌کنند.

کشيدن مو

يکى از علل خاص و بى‌سر و صداى تاسى قطعه‌اى 'کشيدن مو' است که يک رفتار عصبى است و معمولاً در کودکان ظاهر مى‌شود. يکى از نشانه‌هاى اين عارضه اين است که بسيارى از ساقه‌هاى مو در اطراف محل فاقد مو شکسته شده‌اند و موهاى تازه رشد کرده به‌طور نامنظم مشهود هستند. کشيدن مو نسبت به روان‌درمانى مقاوم است، ولى ممکن است آن را با برخى از انواع داروهاى ضد اضطراب درمان کرد.