|
|
|
| اکنون مى‌خواهيم به فرزند خود غذا بدهيم: او را بايد طورى در آغوش بگيريم که سرش روى ساعت دست چپ قرار بگيرد
و آويزان نشود (شکل). براى اطفال نوزاد و ضعيف ممکن است در ابتدا اشکالاتى پديد آيد. زيرا نوشيدن از شيشه را نيز بايد آموخت. غذا دادن بايد در سکوت و آرامش صورت گيرد، نور مستقيم به چشم طفل نتابد و گشادى سوراخ پستانک به اندازهٔ لازم باشد.
|
|
|
|
|
| شيشه بايد به‌طور مايل گرفته شود، و در حقيقت طورى که طفل مجبور نباشد هوا ببلعد. پس از آنکه چند جرعه نوشيد شيشه را مى‌چرخانيم يا مى‌کشيم تا بدين وسيله هوا بتواند از پستانک خارج شود. مدت غذا دادن از شيشه بايد تقريباً به ۱۰ دقيقه بالغ شود. پس از آنکه شيشه خالى شد کودک را چند لحظه سرپا و مستقيم نگاه مى‌داريم، و منتظر مى‌مانيم که آروغ بزند.
|
|
| غذا دادن از شيشه نيز ممکن است در ابتدا با زحمت صورت گيرد؛ کودک نمى‌خواهد بنوشد و نمى‌تواند ياد بگيرد که فاصلهٔ جرعه‌ها را به‌هم وصل نمايد. در اين حالت ممکن است انتخاب فرم ديگر پستانک کمک کند. يک بار ديگر مى‌خواهيم اشاره کنيم که اندازهٔ صحيح سوراخ پستانک داراى اهميت بسيار است. طفل ضعيف در نوشيدن و يا تنبل در نوشيدن، اگر هنگام نوشيدن بسيار از حد تلاش کند، ممکن است ميل براى نوشيدن را از دست بدهد. از طرفى ديگر مى‌بينيم که کودکان سالم و قوى پس از وعده غذاى کامل مرتب شروع به فرياد کشيدن مى‌کنند! علت اين امر چيست؟ براى اين دسته از کودکان توسط سوراخ بزرگ پستانک، نوشيدن بسيار آسان مى‌شود و در نهايت شگفتى مى‌بينيم که شيشه را خالى نموده، ولى احساس سيرى ندارند. در اين موقعيت بايد از طريق تغذيهٔ طبيعى يايد بگيريم و آن را نمونه قرار دهيم. طفل بايد هنگام نوشيدن، تلاش و جهدى نمايد تا پستان را خالى کند. او در حالى‌که پستان را تا ته ننوشيده، به‌علت تلاش و کوششى که براى نوشيدن نموده، به آسانى به خواب مى‌رود. بنابراين سوراخ پستانک بايد که نه زياد گشاد باشد و نه زياد تنگ.
|
|
| گاهى ديده مى‌شود که اطفال نمى‌خواهند از شيشه بنوشند: اگر آنها تازه متولد شده و هنوز ضعيف مى‌باشند بايد با مدارا و احتياط رفتار نمود اما در مورد اطفال بزرگ‌تر و نيرومند، گرسنگى بهترين معلم و آموزنده خواهد بود. بدين معنى که وقتى شيشه را پس مى‌زنند، عکس‌العملى نشان نداده، بلکه او را تا وعده غذاى آينده گرسنه نگاه مى‌داريم. اين روش غالباً مؤثر واقع مى‌شود و ما مجبور نمى‌شويم با قاشق که بسيار پر زحمت است به او غذا بدهيم.
|
|
|
|
| براى تکميل غذاى مصنوعى در اولين نيمهٔ سال، در مورد اطفال تغذيه کنندهٔ مصنوعى از هفته ۶ الى ۸ به بعد، و به اطفال تغذيه کنندهٔ طبيعى از هفتهٔ ۸ الى ۱۰ آب، سبزيجات، و ميوهٔ خام، و حريرهٔ ميوه خام بسيار مناسب است؛ زيرا داراى انواع ويتامين هستند. آب ميوه و سبزى را بايد ناپخته به طفل داد، زيرا پختن، مقدار زيادى از ويتامين‌ها را از بين مى‌برد، آب ميوه و حريره، معمولاً بدون اشکال و به خوبى هضم و جذب مى‌گردد و طفل زود به آن عادت مى‌کند. سبزى و ميوه‌جات حتى‌الامکان بايد تازه باشد، نبايد مدتى زياد بماند. براى آنها بايد ظرف مخصوصى انتخاب کرد که در جريان گرد و غبار نباشد و محفوظ بماند، هيچ‌وقت براى اين کار نبايد از ظرف مخصوص شير استفاده شود. ميوه جات و سبزى‌جات زير براى طفل بسيار مناسب مى‌باشد: سيب، گلاس، تمشک، پرتقال و هويج البته تا زمانى که تازه باشند. ميوه و سبزيجات را بايد با دقت شست و به قطعات کوچک بريد و با رنده يا وسيلهٔ ديگر (ضمناً چنانچه رندهٔ شيشه‌اى باشد ارجع است).
که در دسترس داريم پوره نموده آبش را بگيريم. |
|
| با لوازم مدرن برقى موجود در آشپزخانه اين کار را سريع مى‌توان انجام داد (آبميوه‌گيرى برقى و غيره) آب آنها با مقدارى آب جوشيدهٔ سرد شده مخلوط شده با مقدارى شکر آن را شيرين نموده، وسيلهٔ شيرخورى به طفل داده شود. آب ميوه براى رفع تشنگى نيز مؤثر است. در هر حال مى‌توان آب ميوه را در موقع دلخواه به طفل داد. مثلاً هر وقت فرياد مى‌کشد و بى‌تابى مى‌کند به‌جا است که آب ميوه را به طريق فوق‌الذکر به او بدهيم. مادر برحسب افتضاء فصل ميوه‌اى را که براى طفل سازگارتر است و بهتر مى‌خورد مى‌تواند انتخاب نمايد. حريرهٔ ميوهٔ خام را از سيبى که نرم و تازه باشد مهيا مى‌کنيم. چنانچه در دسترس باشد مقدارى موز که با چنگال له شده باشد و مقدارى آب ميوه را به آن اضافه نموده پس از شيرين کردن با مقدارى شکر، روزانه مقدارى معادل يک فنجان کوچکِ پُر به طفل مى‌خورانيم. در زمستان بايد توجه داشت که آب و حريرهٔ ميوه کمى گرم باشد، اما هرگز نبايد بجوشد. ارزش غذائى آبميوه و حريرهٔ ميوه به تنهائى زياد نيست. البته شکر به آن کمک مى‌کند.
|
|
| ولى اگر برحسب محاسبه‌اى که ارائه کرديم مجبور باشيم از اضافه کردن شکر به آن صرف‌نظر کنيم، پس ارزش غذائى آن همچنان در سطح پائين قرار خواهد داشت. بنابراين حريرهٔ ميوه قبل از شش ماهگى يک وعده غذائى کامل نخواهد بود. از اين جهت احتياجى به رعايت ساعت و دقت معين مانند وعده‌هاى غذاى شير نمى‌باشد. آبميوه، حريره و چاى را مى‌توان برحسب نياز و اقتضاء وضع کودک به او داد. ضمناً آبميوه را مى‌توان به غذاى اصلى کودک پس از گرم نمودن اضافه کرد. غذا دادن از ميوه خام و آب سبزيجات و حريرهٔ ميوه غالباً سهل و آسان نمى‌باشد. زيرا نوزاد، داراى ذائقهٔ مخصوصى است. او به شير با آن طعم شيرينش عادت کرده و عموماً ساير غذاها را رد مى‌کند. يا او آب ميوه و سبزى معينى را طالب است. حالا بهتر است چنين آزمايش کنيم. آبميوه يا آب سبزى که مى‌خواهيم به طفل بدهيم قبلاً قدرى از آن را به سقف دهانش مى‌ماليم از عکس‌العملى که نشان خواهد داد، معلوم مى‌شود که غذا را مى‌پذيرد يا نه. گرچه گاهى بعضى بچه‌ها پس از اين آزمايش هم وقتى با قاشق وارد دهانشان مى‌کنيم تف مى‌کنند و در نتيجه گاهى روى ملافه لکه‌هائى زننده ـ مخصوصاً اگر رنگ ميوه تند باشد ـ ايجاد مى‌نمايد.
|
|
| حالا به دستمال‌هاى کوچک که از پارچه‌هاى مستعمل تهيه کرده‌ايم، احيتاج داريم. در اينجا تکنيک غذا دادن به طفل بسيار اهميت دارد بدين ترتيب که: قبل از هر چيز گردن و سينهٔ طفل را با دستمال مى‌پوشانيم، بعد او را به‌طور مايل در آغوش گرفته و سر او را روى بازوى چپ قرار مى‌دهيم. با دست چپ دست‌هاى او را محکم گرفته، سپس با دست راست از ظرف غذا که روى ميز گذارده شده به او مى‌خورانيم. علاوه بر آب ميوه و سبزى و حريرهٔ ميوه‌جات، دم کردهٔ نعناع يا بابونه معده و روده را آرامش مى‌دهد و از نفخ جلوگيرى مى‌کند. بابونه را مدت کمى در آبى که تازه جوشيده است (نعناع را مدت کمى همراه با آب مى‌جوشانيم و مى‌گذاريم تا دم بيايد) دم مى‌نمائيم و به طفل مى‌دهيم. بعضى از اطفال از خوردن آن خوددارى مى‌کنند. چاى هم مى‌توانيم به طفل بدهيم. مخصوصاً وقتى طفل در اثر قى و اسهال شديد در رختخواب افتاده است به تأثير خوب آن پى مى‌بريم. چاى بايد مدت کمى دم بيايد و بسيار کم رنگ باشد. ساير انواع چاى را چنانچه لازم باشد طبيب به موقع تجويز خواهد کرد. طفل وقتى دم کرده را بهتر مى‌نوشد که شيرين باشد. در مورد اطفال سالم مقدار کمى شکر معمولى را توصيه مى‌کنيم. اما در مورد اطفالى که استعداد ابتلاء به اسهال را دارند مخصوصاً در فصل گرم بايد از دادن شکر خوددارى کرد. دم کرده را با نصف قرص ساکارين مى‌توان شيرين کرد.
|
