نظام تجارت بین‌الملل

شرکتى که علاقه‌مند است وارد بازارهاى خارجى شود بايد درک درستى از نظام تجارت جهانى به‌دست آورد. يک شرکت، براى فروش کالا در کشورى ديگر، با موانع و محدوديت‌هاى زيادى مواجه مى‌شود. متداول‌ترين و معمولى‌ترين اين موانع، تعرفه است. تعرفه، مالياتى است که دولت کشور خارجى بر واردات کالاهاى خاصى وضع مى‌کند، هدف از وضع تعرفه مى‌تواند کسب درآمد يا حمايت از صنايع داخلى باشد. صادرکننده ممکن است با مسئله ديگرى به نام سهميه نيز مواجه شود. از طريق سهميه، کشور واردکننده اجازه مى‌دهد مقدار محدودى از طبقه خاصى از کالا وارد کشور شود. هدف از اعمال سياست سهميه‌بندي، صرفه‌جويى در منابع ارزى و حمايت از اشتغال و صنايع داخلى است. تحريم، شديدترين شکل سهميه‌بندى است که در آن ورود بعضى از کالاها کلاً منع مى‌شود.

شرکت‌ها ممکن است با کنترل‌هاى ارزى روبرو شوند. با اين سياست، محدوديت‌هايى در زمينه مقدار و نرخ ارز در مقابل ساير ارزها به‌وجود مى‌‌آيد. يک شرکت ممکن است با موانع غيرتعرفه‌اى يک کشور ديگر، مثلاً تعصب در قبال پيشنهادهاى شرکت خارجى يا استانداردهايى که با ويژگى‌هاى کالاى او نمى‌خواند نيز مواجه شود.

در عين حال، نيروهاى مشخصى نيز وجود دارند که به تجارت بين کشورها، با حداقل بين بعضى از کشورها، کمک مى‌کنند. بعضى از کشورها دست به تشکيل جوامع اقتصادى زده‌اند. جامعه اقتصادى شامل گروهى از کشورها است که با رعايت مقررات تجارت بين‌المللى و براى همکارى با يکديگر و در جهت نيل به اهداف مشترک، سازماندهى مى‌شود. مهم‌ترين جامعه اقتصادي، جامعه اقتصادى اروپا است که به آن بازار مشترک اروپا نيز گفته مى‌شود. اعضاى اصلى جامعه اروپا را کشورهاى اروپاى غربى با جمعيتى بيش از ۳۲۰ ميليون نفر تشکيل مى‌دهند. هدف جامعه اروپا، ايجاد يک بازار اروپاى واحد با تعديل موانع فيزيکي، مالى و فنى تجارى موجود بين کشورهاى عضو است. البته جامعه اروپايى که در سال ۱۹۵۷ تأسيس شده، هنوز نتوانسته است به بازار مشترک واقعي دست يابد که هدف اوليه آن بوده است.

به‌ هر حال، کشورهاى عضو در سال ۱۹۸۵ تلاش جديدى را براى ادغام اقتصادى آغاز کردند. از بدو تأسيس جامعه اقتصادى اروپا، جوامع اقتصادى ديگر همچون اتحاديه کشورهاى امريکاى لاتين (Latin American Integration Association)، بازار مشترک امريکاى مرکزى (Central American Common Market) و شوراى همکارى اقتصادى متقابل در اروپاى شرقى (Council for Mutual Economic Assistance) نيز پا به عرصه وجود گذاشته‌اند.