مواد اولیه متفرقه در تغذیه طیور

ملاس

ملاس نيشکر و ملاس چغندر، مواد شربتى شکل و به رنگ قهوه‌اى تيره يا تقريباً سياه‌رنگ مى‌باشند که بعد از مرحله تبلور قند، از شيره خالص نيشکر و يا چغندر ضمن عمليات تغليظ و سانتريفوژ به‌دست مى‌آيد.

ترکيب شيميائى ملاس بسته به‌نوع ماده اوليه و نحوهٔ تهيهٔ، اغلب متفاوت است. به‌عنوان مثال ماده پروتئينى خام ملاس نيشکر معمولاً ۲-۳ درصد است ولى در ملاس‌هاى نيشکر محصول اراضى که کود فراوان داشته‌اند، ممکن است تا ۹ درصد هم افزايش يابند قسمت اعظم از مواد ازته کلى ملاس از نيترات‌ها به‌ويژه نيترات پتاسيم تشکيل مى‌شود، از اين‌رو ميزان مواد پروتئينى حقيقى ملاس از ۱ تا ۲۵/۱ درصد تجاوز نمى‌کند و مقدار کمى اسيدآمينه دارد. ترکيب شيميائى ملاس در جدول مربوطه ذکر شده است. اغلب استفاده از ملاس در تغذيه طيور به‌عنوان چاشنى و يا به‌عنوان سهولت پلت کردن مواد آردى و تهيه غذا به‌صورت پلت استفاده مى‌شود به‌اضافه سبب خوشمزه شدن و طعم مطلوب غذا مى‌گردد.

پودر يونجه

در حال حاصر در اکثر دنيا، پودر يونجه را به‌عنوان غذاى مکمل در تغذيه حيوانات و طيور به مصرف مى‌رسانند. اين فرآورده‌ علاوه بر مواد پروتئينى حاوى مقادير قابل توجهى ويتامين‌هاى مختلف و کلسيم مى‌باشد.

براى تهيه پودر يونجه معمولاً از گياه تازه و مرغوب و پر برگ استفاده مى‌کنند و پس از چيدن بلافاصله توسط دستگاه‌هاى مخصوص يا توسط آفتاب خشک کرده و به‌صورت پودر درمى‌آورند. توليد داخلى يونجه در آخرين سال آمارى در ايران معادل ۱،۵۹۲،۰۰۰ تن بوده است که مقدار جزئى از آن به‌صورت پودر تهيه شده است. ترکيب شيميائى يونجه و ارزش غذائى آن بسته به سن گياه و نحوه خشک کردن آن دارد و همچنين بسته به نسبت برگ و ساقه موجود در آن دارد. طبق آزمايش پودر يونجه در ايران درصد ترکيبات ماده خشک آن بسته به نوع پودر و يونجه به قرار زير است:

جدول درصد ترکيبات ماده خشک پودر يونجه در ايران بسته به نوع پودر و يونجه

				پودر برگ			پودر ساقه برگ
	- ماده ازته			۲۱/۱			۱۷/۷
	- سلولز خام			۱۶/۶			۲۴
	- ماده ازته قابل هضم			۱۶			۱۲/۴
	- متيونين			۰/۲			۰/۱۵
	- ليزين			۱/۲			۱