نم، نن

	نمانَد خرد چون درآيد هوس (اميرخسرو دهلوى)
		رک: عشق درآمد به دل، رفت ز سر عقل و هوش
	نمد سياه از صابون سفيد نشود
		رک: تربيت نااهل را چون گردکان بر گنبد است
	نمد هر چه بيشتر در آب بماند بيشتر آب برمى‌دارد
	نمدى به کول داشته باشد، يک خورده پول داشته باشد (عا).
		رک: شوهرم شغال باشد، آردم در تغار باشد
	نمک خوردى نمکدان مشکن
		رک: جائى‌که نمک خورى نمکدان مشکن
	نمک نمک است، چه يک مُشت چه يک انگشت
		رک: انگشت نمک است، خروار هم نمک است
	نم‌نمِ باران به ميخواران خوش است
		معروف است که وقتى خشکسالى روى داد و مدّتى دراز باران نباريد. مردم به مصلّيٰ رفتند تا نماز استسقا بخوانند و از خداوند طلب باران کنند. در همان زمان مطربى که به سبب شغلش منفور مردم بود تنها به صحرا آمد و با صدق و اخلاق با خداى خود راز و نياز کرد و با خواندن اين بيت از خداوند طلب رحمت و باران کرد:
		نم نمِ باران به ميخواران خوش است	رحمت حق بر گنهکاران خوش است
		از آنجا که دعاى او از روى اخلاص بود در پيشگاه حق مستجاب شد و باران باريدن گرفت
	نمى‌توان سگ ديوانه را وفا آموخت (اميرخسرو دهلوى)
	نمى‌توانى ورجهى فروجِهْ ! (عا).
		رک: مى‌توانى ورجِهْ نمى‌توانى فروجِهْ
	نمى‌خواهم، بريز به جيبم! (عا).
		رک: با دست پس مى‌زند با پا پيش مى‌کشد
	نمى‌چسبى به دل ضايع مکن صمغ و کتيرا را٭
		رک: پريشان کرده‌اى زلف دو تار را...
			٭ صبا از من بگو يار عبوساً قمطريرا را	........................... (روحانى)
	نمى‌داند کجا به کجاست (عا).
		نظير: از نرخ لوبيا آگاه نيست
	'نمى‌دانم' راحت جان است
		نظير: 'بلد نيستم' راحت جان است
	ننگ امير و مرگ فقير صدا ندارد
		رک: مرگ فقرا و ننگ اغنياء صدا ندارد
	ننگ بزرگان و مرگ فقيران صدا ندارد
		رک: مرگ فقرا و ننگ اغنياء صدا ندارد
	ننه‌ام خودش شوهر دارد کى از حال من خبر دارد!
		نظير:
		سير از گرسنه خبر ندارد و سواره از پياده
		ـ تندرستان را نباشد درد ريش (سعدى)
	ننه‌ام گفته کار زوردار نکنم!
	ننهٔ خانمِ شُله‌پَز هم اين‌کار را مى‌کند!
		نظير: ننه صمد هم اين‌کار را بلد است
	ننهٔ صمد هم اين کار را بلد است!
		نظير: ننهٔ خانمِ شُله‌پَزْ هم اين‌کار را بلد است
	ننه ننه پستان! ـ پستان برود گورستان!
		در مورد فرزندان ناسپاسى گويند که حق شير مادر را نگاه ندارد و به او بى‌حرمتى کنند.
	ننه مفتکى به بابا سلام نمى‌کند
		رک: نان بده، فرمان بده
	ننه، ننه موذى، خدا داده رزق و روزى٭
		٭ براى اطلاع از ريشهٔ اين مَثَل رجوع شود به تمثيل و مثل، ج ۱، تأليف سيدابوالقاسم انجوى شيرازى، ص ۱۵۸
	ننه، ننه! يک اشرفى پيدا کردم ـ پس کو؟ ـ گم کردم! (عا).