|
| تغييرات ناشى از رشد عملکرد در غيرهوازى
|
|
کودکان کم سن در مقايسه با بزرگسالان از نظر کميّتهاى مطلق ذخاير انرژى کوچکترى دارند؛ زيرا تودهٔ عضلانى آنها کمتر است (اريکسون، ۱۹۷۸؛ شفارد، ۱۹۸۲). بنابراين داراى توان غيرهوازى کمترى هستند. در اثر رشد و نمو، تودهٔ عضلانى آنها افزايش پيدا مىکند، همين طور تراکم ترکيبات فسفاتدار و محتواى گليکوژن در عضلات آنها بيشتر مىشود و در نتيجه در مقابل تراکم اسيد لاکتيک تحمل بيشترى پيدا مىکنند، لذا توان بىهوازى با افزايش سن فرد بهتدريج پيشرفت مىکند (اينبار و بار - اور، ۱۹۸۶). نتيجهٔ کل بازده کار در پسران در تمام دورهٔ نوجوانى پيشرفت دارد، ليکن براى دختران تا رسيدن به حد بلوغ اين چنين است. شايد اين امر، الگوهاى رشد و نمو عضلانى را در دو جنس مخالف نشان مىدهد (تصوير زير). اگرچه اين تفاوتها را مىتوان به حساب اختلاف تودهٔ عضلانى آنها گذاشت، ليکن نمىتوان بهطور کامل تفاوتهاى عملکردهاى غير هوازى را که به نفع پسران است ناديده گرفت (وان پراگ و همکاران، ۱۹۹۰). بايد توجه داشت که تمامى اختلافات بين کودکان و بزرگسالان به اندازهٔ بدن آنها مربوط مىشود. موقعى که نتايج عملکردهاى غيرهوازى را بر وزن بدن تقسيم کنيم، با افزايش سن نتايج بهتر مىشود. بدون شک، هماهنگى بهتر و کيفيّت مهارت آنها با گذشت زمان در کودکان مىتواند به اجراء پيشرفتهترى بينجامد.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
پسران در دورهٔ پيش از نوجوانى و نوجوانى ظرفيت غيرهوازى خود را با تمرين فعاليتهاى غيرهوازى بهبود مىبخشند (اينبر و همکاران او، ۱۹۸۰؛ روت استاين و همکاران او، ۱۹۸۶). موقعى که پسران نوجوان به اين شرايط دسترسى پيدا مىکنند، تراکم ترکيبات فسفاتدار و گليکوژن ماهيچهاى افزايش مىيابد و در نتيجه ميزان استفاده از گليکوژن بيشتر مىشود، لذا ظرفيت غيرهوازى آنها پيشرفت مىکند (اريکسون، ۱۹۷۲). تحقيقات کمى در مورد دختران در اين زمينه انجام شده است.
|
|
| عملکرد غيرهوازى در سالمندان
|
|
موقعى که اندازهٔ بدنى افراد به حد بزرگسالى مىرسد اجراء غيرهوازى آنها در طى دوران جوانى ثابت و پايدار باقى مىماند (اينبار و بار - ۱۹۸۶). هرگونه پيشرفت در ظرفيت توان بىهوازى تنها از طريق تمرين بهدست مىآيد. ليکن روشن نيست که آيا توان غيرهوازى و ظرفيت مربوط به آن با پير شدن فرد تنزل مىکند يا نه؟ اظهارات احتياطآميز حاکى از آن است که توان غيرهوازى و ظرفيت آن در افراد ۶۵ ساله به بالا در مقايسه با جوانان ۲۵ ساله بهطور معنىدار پائينتر است. نظر به اينکه اين نتيجه ممکن است ناشى از عدم تمايل يا ناتوانى افراد مسن در اجراء آزمون غيرهوازى با حداکثر تلاش (مانند بالارفتن سريع از پلهها) باشد (شفارد، ۱۹۷۸ ب). مىتوان گفت تحليل تودهٔ عضلانى در سالمندان به احتمال قوى بر عملکرد غيرهوازى آنها اثر مىگذارد و عدم تمرين در فعاليتهاى غيرهوازى براى حفظ وضعيت غيرهوازى در اين مورد اثر مضاعف دارد.
|