در صفت زیبایی زلیخا

چنین گفت آن سخن‌دان سخن‌سنج		که در گنجینه بودش از سخن گنج
که در مغرب زمین شاهی بناموس		همی زد کوس شاهی، نام تیموس
همه اسباب شاهی حاصل او		نمانده آرزویی در دل او
ز فرقش تاج را اقبال‌مندی		ز پایش تخت را پایه‌ی بلندی
فلک در خیلش از جوزا کمربند		ظفر با بند تیغش سخت‌پیوند
زلیخا نام، زیبا دختری داشت		که با او از همه عالم سری داشت
نه دختر، اختری از برج شاهی		فروزان گوهری از درج شاهی
نگنجد در بیان وصف جمالش		کنم طبع آزمایی با خیالش
ز سر تا پا فرود آیم چو مویش		شوم روشن ضمیر از عکس رویش
ز نوشین لعلش استمداد جویم		ز وصفش آنچه در گنجد بگویم
قدش نخلی ز رحمت آفریده		ز بستان لطافت سر کشیده
ز جوی شهریاری آب خورده		ز سرو جویباری آب برده
به فرقش موی، دام هوشمندان		ازو تا مشک، فرق، اما نه چندان
فراوان موشکافی کرده شانه		نهاده فرق نازک در میانه
ز فرق او، دو نیمه نافه را دل		وز او در نافه کار مشک، مشکل
فرو آویخته زلف سمن‌سای		فکنده شاخ گل را سایه در پای
دو گیسویش دو هندوی رسن‌ساز		ز شمشاد سرافرازش رسن‌باز
فلک درس کمالش کرده تلقین		نهاده از جبینش لوح سیمین
ز طرف لوح سیمینش نموده		دو نون سرنگون از مشک سوده
به زیر آن دو نون، طرفه دو صادش		نوشته کلک صنع اوستادش
ز حد نون او تا حلقه‌ی میم		الف‌واری کشیده بینی از سیم
فزوده بر الف، صفر دهان را		یکی ده کرده آشوب جهان را
شده سین‌اش عیان از لعل خندان		گشاده میم را عقده به دندان
ز بستان ارم رویش نمونه		در او گل‌ها شکفته گونه گونه
بر او هر جانب از خالی نشانی		چو زنگی بچگان در گل‌ستانی
زنخدانش که میم بی‌زکات است		در او چاهی پر از آب حیات است
به زیرش غبغب ار دانا برد راه		بود گرد آمده رشحی از آن چاه
قرار دل بود نایاب آنجا		که هم چاه است و هم گرداب آنجا
بیاض گردنش صافی‌تر از عاج		به گردن آورندش آهوان باج
بر و دوشش زده طعنه سمن را		گل اندر جیب کرده پیرهن را
دو نار تازه بر رسته ز یک شاخ		کف امیدشان نبسوده گستاخ
ز بازو گنج سیمش در بغل بود		عیار سیم، پیش آن، دغل بود
پی تعویذ آن پاکیزه چون در		دل پاکان عالم از دعا پر
پری‌رویان به جان کرده پسندش		رگ جان ساخته تعویذبندش
ز تاراج سران تاج و دیهیم		دو ساعد آستینش کرده پر سیم
کف‌اش راحت‌ده هر محنت‌اندیش		نهاده مرهمی بهر دل ریش
به دست آورده ز انگشتان قلم‌ها		زده از مهر بر دل‌ها رقم‌ها
دل از هر ناخنش بسته خیالی		فزوده بر سر بدری ، هلالی
به پنج انگشت، مه را برده پنجه		ز زور پنجه، مه را کرده رنجه
میانش موی، بل کز موی نیمی		ز باریکی بر او از موی بیمی
نیارستی کمر از موی بستن		کز آن مو بودی‌اش بیم گسستن
ز دست‌افشار زرین پس خمش شو!		بیا وین سیم دست‌افشار بشنو!
نداده در حریم آن حرمگاه		حصار عصمتش اندیشه را راه
سخن رانم ز ساق او که چون است		بنای حسن را سیمین ستون است
بنامیزد! بود گلدسته نور		ولی از چشم هر بی‌نور، مستور
صفای او نمود آیینه را رو		درآمد از ادب پیشش به زانو
از آن آیینه هم‌زانوی او شد		که فیض نوریاب از روی او شد
به وی هر کس که هم‌زانو نشیند		رخ دولت در آن آیینه بیند
قدم در لطف نیز از ساق کم نیست		چون او در لطف کس صاحب قدم نیست
ندانم از زر و زیور چه گویم		که خواهد بود قاصر هر چه گویم
پر از گوهر به تارک افسری داشت		که در هر یک خراج کشوری داشت
در و لعل‌اش که بود آویزه‌ی گوش		همی برد از دل و جان لطف آن، هوش
اگر بگسستی‌اش گوهر ز گردن		شدی گنج جواهر جیب و دامن
مرصع موی بندش در قفا بود		هزاران عقد گوهر را بها بود
نیارم بیش ازین از زر خبر داد		که شد خلخال و اندر پایش افتاد
گهی از عشوه در مسندنشینی		به زیبا دیبه‌ی رومی و چینی
گهی در جلوه‌ی ایوان خرامی		ز زرکش حله‌ی مصری و شامی
به هر روز نوی کافکنده پرتو		نبوده بر تنش جز خلعتی نو
ندادی دست جز پیراهنش را		که در آغوش خود دیدی تنش را
سهی سروان هواداری‌ش کردی		پری‌رویان پرستاری‌ش کردی
ز همزادان هزاران حورزاده		به خدمت روز و شب پیشش ستاده
نه هرگز بر دلش باری نشسته		نه یک بارش به پا خاری شکسته
نبوده عاشق و معشوق کس را		نداده ره به خاطر این هوس را
به شب چون نرگس سیراب خفتی		سحر چون غنچه‌ی خندان شکفتی
بدین‌سان خرم و دلشاد بودی		وز آن غم خاطرش آزاد بودی
که‌ش از ایام بر گردن چه آید		وز این شب‌های آبستن چه زاید