|
|
|
شیوع آن در کودکان ۵ ساله حدود ۱% است و در پسران از دختران شایعتر است.
|
|
|
- معیارهای تشخیصی DSM-IV-TR برای بیاختیاری مدفوع: |
|
الف ـ دفع مکرر مدفوع در مکانهای نامناسب (مثلاً لباس یا کف اتاق) چه ارادی و چه غیرارادی. |
|
ب ـ چنین واقعهای یک بار در ماه و حداقل ۳ ماه متوالی روی میدهد. |
|
ج ـ سن تقویمی حداقل ۴ سال است (یا سطح رشدی معادل آن) |
|
د ـ این رفتار صرفاً بهعلت آثار فیزیولوژیک مستقیم یک ماده (مثلاً ملینها) یا یک بیماری طبی عمومی نیست، مگر از طریق مکانیسمی که دربرگیرنده یبوست باشد. |
|
|
|
|
اختلالات جسمی مثل مگاکولون آگانگلوینیک (بیماری هبرشیرونگ) را رد کنید. آموزش ناکافی اجابت مزاج ممکن است منجر به کشمکش قدرت بین فرزند - والد و بیاختیاری کارکردی مدفوع شود. برخی کودکان دچار انقباضات غیرطبیعی اسفنکتر مقعدی هستند که به این مسئله کمک میکند. برخی از استفاده از توالت میترسند. در کودکان مبتلا به یبوست ممکن است impaction و سرریز شدن رخ دهد که باعث درد هنگام دفع و شقاقهای مقعدی میشود. نشت دائمی است. کودکانی که پیوست و سرریز شدن مدفوع ندارند، اغلب اختلالات سلوک یا نافرمانی مقابلهجویانه دارند. بیاختیاری مدفوع ممکن است با تولد خواهر یا برادر یا جدائی والدین تشدید شود و اغلب باعث ناراحتی و انزوای اجتماعی میشود. هنگامیکه بیاختیاری مدفوع ارادی است، بیماری روانی مرتبط با آن اغلب شدید است. تقریباً ۲۵% بیماران بیاختیاری ادرار هم دارند. بیاختیاری مدفوع ممکن است سالها طول بکشد، اما اغلب از بین میرود.
|
|
|
ممکن است کودک برای توجه به معنی بیاختیاری مدفوع و هرگونه ناراحتی یا انزوای اجتماعی نیاز به رواندرمانی فردی داشته باشد. تکنیکهای رفتاری اغلب مفید هستند. راهنمای والدین و خانواده درمانی اغلب مورد نیاز است. اگر مشکلاتی از قبیل Impaction و شقاق وجود دارد، نیاز به مشاوره یا متخصص اطفال است.
|
|
| بیاختیاری ادرار (نه بهعلت یک بیماری طبی عمومی)
|
|
شیوع در ۵ سالگی ۷%، ۱۰ سالگی ۳% و ۱۸ سالگی ۱% است. در پسرها بسیار شایعتر است. نوع روزانه کمتر از همه شایع است و در دختران از پسرها شایعتر است.
|
|
|
- معیارهای تشخیصی DSM-IV-TR برای بیاختیاری ادرار: |
|
الف ـ ادرار کردن مکرر در رختخواب یا لباسها (ارادی و غیرارادی) |
|
ب ـ رفتار از نظر بالینی قابل توجه است بهطوری که با تکرر دو بار در هفته برای حداقل ۳ ماه متوالی با وجود ناراحتی یا نقص بالینی قابل توجه در زمینههای اجتماعی، تحصیلی (شغلی) یا سایر زمینههای عملکردی مهم مشخص میشود. |
|
ج ـ رفتار صرفاً بهعلت اثر مستقیم فیزیولوژیک ماده (مثلاً مدرها) یا یک بیماری طبی عمومی (مثلاً دیابت، اسپینا بیفیدا 'spina bifida' یا اختلال تشنج) نیست. |
نوع را مشخص کنید: |
|
فقط شبانه
فقط روزانه
روزانه و شبانه |
|
|
|
|
بیاختیاری ادرار گرایش به بروز خانوادگی دارد. همگامی در دوقلوهای یکتخمکی بیشتر از دوقلوهای دوتخمکی است. برخی بیماران مثانههای کوچکی دارند که باعث نیاز به ادرار کردن میشود. بهنظر نمیرسد مانند اختلالات خوابگردی یا وحشت خواب با مرحله خاصی از خواب مرتبط باشد. بسیاری از بیماران، اختلال روانی همزمان ندارند و اختلال تنها بیانگر تعارض یا مراقبان، از دست دادن اعتمادبهنفس و انزوای اجتماعی است. احتمال دارد همزمان با سایر اختلالات وجود داشته باشد و با وقایعی از جمله تولد یک خواهر یا برادر یا جدائی والدین تشدید میشود. بهبود ناگهانی در سنین ۸-۶ سالگی و بلوغ شایع است.
|
|
|
۱. روانشناختی:
|
- رویکردهای رفتاری:
|
شبهای 'خشک' را در یک تقویم یادداشت کنید. به هر یک، یک ستاره بدهید و به ۷-۵ ستاره متوالی یک جایزه بدهید. استفاده از زنگ و تشکچه درمانی موفق اما پرزحمت است.
|
|
- رواندرمانی:
|
تا زمانیکه مشکل روانی یا سایر اختلالات مانند کاهش اعتمادبهنفس وجود نداشته باشند، توصیه نمیشود. کاوش تعارضات زمینهای بیاختیاری ادرار موفقیت اندکی داشته است. راهنمائی والدین در ارتباط با درمان اختلال معمولاً ضروری است.
|
|
۲. داروشناختی:
|
با توجه به بهبود ناگهانی، موفقیت برخوردهای رفتاری و ایجاد تحمل نسبت به داروها، بهندرت بهکار میروند. ایمیپرامین اغلب در کاهش یا حذف شبادراری مؤثر است اما بعد از حدود ۶ هفته تحمل ایجاد میشود. نحوه فعالیت آن نامشخص است و اثر بر چرخه خواب یا مثانه مطرح شده است. موفقیتهائی در استفاده از دسموپرسین (DDAVP) کسب شده است.
|