۱۷۰۰ ق.م. صفحه مدور فِستی _خط گمشده

هنگام حفارى در خرابه‌هاى قلعه فِست در سال ۱۹۰۸ يک دانشمند ايتاليائى صفحه مدورى را کشف کرد که باستان‌شناسان آن را متعلق به قرن ۱۷ قبل از ميلاد مى‌دانند. اين صفحه داراى خط تصويرى خاصى است. تصاوير اين صفحه دايره‌وار در پى يکديگر قرار گرفته‌اند. هرگاه فرض کنيم که تصاوير جانداران در اين خط نيز مانند ساير خط‌هاى باستانى به طرف مرکز آن نوشته شده است. ترتيب قرار گرفتن اشارات، دقيقاً به ‌صورت مدور است و واژه‌هاى جداگانه مستقل از يکديگر به ‌‌طور عمودى قرار دارند. اشارات به ‌صورت تصاوير واضح بدن و سر انسان، حيوانات و سر آنها، گياهان، بناها و ابزار هستند. اشارات صفحه مُدَور فِست با اشارات خط تصويرى کِرتى کاملاً فرق دارند و ظاهراً صفحه مدور از جاى ديگرى به کِرت آورده شده است. تصوير سر به پَر، شباهت آن را با زينت‌هاى مشابه در تصاوير مصرى فلسطينى‌ها تداعى مى‌کند. به ‌همين جهت برخى از دانشمندان اين صفحه را به فلسطينى‌ها نسبت مى‌دهند؛ جالب اين است که اشارات مستقل نه با ناخن بلکه به کمک مُهر حَک شده‌اند و حروف ثبت شده با وسايل مدرن را به ‌خاطر مى‌آورند. تاکنون ۴۵ اشاره خطى مختلف در اين صفحه مشخص شده است، ولى با در نظر گرفتن حجم متن، مى‌توان حدس زد که همه اشارات موجود در اين نظام خطى احتمالاً در آن وجود ندارد. متأسفانه هنوز به شواهد دقيق بيشترى در مورد نظام اين خط که متکّى به يادگارهاى آن باشد دسترسى نداشته و تلاش‌هاى مختلفى که براى رمز‌گشائى آن به عمل آمده است هنوز نتايج قابل توجهى ببار نياورده است. در حال حاضر صفحه مدور فِستى تنها نمونه نادر خط گمشده در نوع خود است.