درد پهلو

ـ چه وقت به پزشک مراجعه کنیم:

۱. اگر درد به سینه، شانه، یا پشت تیر می‌کشد، فوراً نزد پزشک بروید.

۲. در هنگام ورزش درد مقاوم در پهلو احساس می‌شود یا درد بعد از توقف فعالیت هنوز هم وجود دارد.

ـ درد پهلو نشانهٔ چیست:

در حال ورزش دو هستید یا برای رسیدن به اتوبوس می‌دوید که ناگهان در پهلوی خود درد شدیدی احساس می‌کنید. هر کسی پاهای خود را بالا و پائین ببرد و در همان حال به سرعت نفس بکشد، دچار درد پهلو می‌شود. درد پهلو معمولاً ناشی از چنگ شدن دیافراگم است. دیافراگم پرده‌ای ماهیچه‌ای بین شکم و قفسهٔ سینه است که تنفس را کنترل می‌کند. این چنگ‌شدن وقتی اتفاق می‌افتد که دیافراگم خون کافی در هنگام ورزش دریافت نمی‌کند.

بالا و پائین کردن پاها فشار بر روی ماهیچه‌های شکم را زیاد می‌کند که به دیافراگم هم منتقل می‌شود. در همین حال، تنفس سریع شش‌ها را منبسط کرده و دیافراگم را به پائین می‌فشارد. این فشار دو طرفه از بالا و پائین بر روی دیافراگم خون را از آن خارج کرده و دچار کمبود اکسیژن می‌کند. بدون اکسیژن کافی، ماهیچه‌ها دچار گرفتگی دردناک می‌شوند.

کسانی که تازه ورزش را شروع کرده‌اند، بیشتر مستعد درد پهلو هستند. اینها تنفس سریع و کوتاه می‌کنند و پیش از اینکه ماهیچه‌های شکم خود را با ورزش تطبیق دهند فشار زیادی بر آنها می‌آورند. این ماهیچه‌ها ممکن است به اندازه‌ٔ کافی برای مقاومت در برابر حرکات سریع اندام‌های درونی شکم قوی نباشند و بر دیافراگم فشار آید.

غذا هم ممکن است فشار وارد شده بر دیافراگم را بیشتر کند. خوردن غذای دیرهضم و چرب قبل از ورزش معده را سنگین‌تر کرده و دیافراگم را می‌فشارد. درد پهلو گاهی تا شانه را در بر‌می‌گیرد. ولی این درد ممکن است علامت حملهٔ قلبی باشد، مخصوصاً اگر بعد از چند دقیقه دراز کشیدن باز هم باقی باشد. و اگر هر بار که ورزش می‌کنید پهلو درد می‌گیرد، احتمال دارد جریان خون به روده‌ها دچار اشکال شده باشد.

ـ درمان درد پهلو:

اغلب کم‌کردن سرعت حرکت درد پهلو را آرام می‌کند. اگر این‌طور نشود، کارهای زیر را انجام دهید. بایستید و بدمید. اگر نمی‌توانید دراز بکشید، لااقل بایستید و انگشتان را بر نقطهٔ درد بفشارید. این محل معمولاً درست زیر دنده‌ها و در طرف راست است. سپس لب‌ها را حلقه کرده و با فشار هوا را بیرون بدهید. این کار فشار را از روی دیافراگم بر می‌دارد و می‌‌توانید بدون درد به دویدن ادامه بدهید.

نفس عمیق بکشید. راه رفتن آرام و بلند کردن دست‌ها تا بالای سر راه دیگری برای کم‌کردن فشار روی دیافراگم است. وقتی دست‌ها را بالا می‌برید، نفس عمیق بکشید و با پائین آوردن آنها نفس را بیرون بدهید. با شکم نفس بکشید. برای جلوگیری از شروع درد پهلو، با شکم و به‌طور عمیق تنفس کنید. تنفس شکمی به تقویت ماهیچه‌های دیوارهٔ شکم هم کمک می‌کند. قوی بودن این ماهیچه‌ها کمربندی نگاهدارنده برای اندام‌های درونی به‌وجود می‌آورد تا کمتر بر دیافراگم فشار آورند.

به‌تدریج سرعت بگیرید. به‌آرامی ورزش را شروع کنید و به‌تدریج بر سرعت و شدت آن بیفزائید تا تنفس و بدن خود را با آن وفق دهند. بعد از غذا فعالیت نکنید. اگر مستعد درد پهلو هستید، تا دو ساعت بعد از غذا فعالیت زیاد از خود نشان ندهید. چربی نخورید. غذاهای چرب و پرپروتئین مثل گوشت قرمز و لبنیات پرچربی بیشتر در معده می‌مانند و دیافراگم را مدت بیشتری به پائین فشار می‌‌دهند. اگر باید غذا بخورید و بدوید، چیزی زودهضم و کم حجم بخورید.