|
نَر بزا، الآن بز!؟ (عا). |
|
|
رک: از ديوار راست بالا برو! |
|
نرخِ گوهر نشکند هرگز به طعن مشترى٭ |
|
|
رک: قيمت کالا نگردد کم به طعن مشترى |
|
|
|
٭ خاک پايت را فلک گرتاج سرخوانده مرنج |
............................. (ابن يمين) |
|
نرخ گُهر به طعن خريدار نشکند (عمعق بخارائى) |
|
|
رک: قيمت کالا نگردد کم به طعن مشترى |
|
نردبان پلّه پلّه! |
|
|
رک: پلّه پلّه رفت بايد سوى بام |
|
نرود آب دگر بار که از جو رفته است |
|
|
رک: آب رفته به جوى باز نيايد |
|
نرود ميخ آهنين در سنگ٭(سعدى) |
|
|
نظير: درِ آهنى و کليد پشمى؟ |
|
|
نيزرک: 'تربيت نااهل را چون گردکان بر گنبد است' و 'بر سيهدل چه سود خواندن وعظ' |
|
|
|
٭ بر سيه دل چه سود خواندن وعظ |
............................. (سعدى) |
|
نرويد ز تخم بدى بارِ نيک٭ |
|
|
نظير: |
|
|
نيارد شاخ بد جز تخم بدبار (ويس و رامين) |
|
|
ـ از مار نزايد جز ماربچه |
|
|
|
٭ مکن بد که بينى از يارِ نيک |
............................ (سعدى) |
|
نرويد هيچ تخمى تا نگندد ٭ |
|
|
نظير: تا پريشان نشود کار به سامان نرسد |
|
|
|
٭ .......................... |
نه کارى بر گشايد تا نبندد (نظامى) |
|
نزائيده، جان و دل بابا! |
|
|
رک: هنوز نزائيده، جان و دل بابا |
|
نزدِ بىدردان گريبان چاک کردن مشکل است |
|
|
رک: تندرستان را نباشد درد ريش |
|
نزد خر خرمُهره و گوهر يکى است |
|
نزد کَل يک مو بِهْ از صد دستهٔ گُل بر سر است (کليم کاشانى) |
|
نزده مىرقصد |
|
|
رک: بىدف و نى مىرقصد |
|
نزديک شتر مخواب، خواب آشفته مبين |
|
|
رک: دور از شتر بخواب خواب آشفته مبين |
|
نسبت دوست به هر بىسر و پا نتوان کرد٭ |
|
|
|
٭ عارضش را به مَثَل ماه فلک نتوان خواند |
.............................. (حافظ) |
|
نسب عالى رفع پريشانى نکند |
|
نسخهٔ دارو ز طبيبان طلب٭ |
|
|
|
٭ .............................. |
شرط محبت ز حبيبان طلب (خواجو) |
|
نسيه آخر به دعوا رِسيَهْ (=رسيده است) (عا). |
|
|
رک: سوداى نقد بوى مشک مىدهد |
|
نسيه خور از پارسنگ ترازو ايراد نمىگيرد |
|
نسيهخور بسيار خور بوَد |
|
نسيهخور گَندهخور است |
|
نسيه نسيه آخرش دعواست |
|
|
رک: نسيه آخر به دعوا رِسيَهْ |
|
نشاشيدهاى شب دراز است (عا). |
|
نشاط عمر باشد تا چهل سال٭ |
|
|
|
٭ ............................ |
چو چِل آمد فرو ريزد پر و بال (نظامى) |
|
نشايد بود گه ماهى گهى مار (ناصر خسرو) |
|
|
رک: نه زنگى زنگ است، نه روم روم |
|
نشايد خورد الاّ رزق مقسوم٭ |
|
|
رک: گر زمين را به آسمان دوزى |
ندهندت زياده از روزى |
|
|
|
٭ ز دنيا قسم ما غم خوردن آمد |
.............................. (سعدى) |
|
نشايد ديد خصم خويش خُرد٭ |
|
|
رک: دشمن نتوان حقير و بيچاره شمرد |
|
|
|
٭ ............................. |
که نرد از خام دستان کم توان برد (نظامى) |
|
نشايد سياهى زدودن ز شب٭ |
|
|
نظير: زنگى به شستن نگردد سپيد (فردوسى) |
|
|
نيزرک: تربيت نااهل را چون گردکان بر گنبد است |
|
|
|
٭ ز بدگوهران بد نباشد عجب |
........................... (فردوسى) |
|
نشايد کوفت آهن جز به آهن |
|
|
رک: شغال بيشهٔ مازندران را... |
|
نشايد بافت بىرنج از جهان گنج (اسعد گرگانى) |
|
|
رک: نابرده رنج گنج ميسّر نمىشود |
|
نشخوار آدميزاد حرف است |
|
|
نظير: سقّ آدميزاد را از حرف برداشتهاند |
|
نشستند و گفتند و برخاستند |
|
نشسته بالاى کوه و مىگويد لنگش کن (عا). |
|
|
نظير: بالاى گود نشسته مىگويد: لنگش کن! |
|
نَشِکن نان کسى را که پدر نديده باشد |
نَشِکن دل کسى را که قدش خميده باشد |
|
نشود بُز به پچ پچى فربه (سنائى) |
|
|
رک: از بارکالله قباى کسى رنگين نشود |
|
نشود کس به کنج خانه فقيه٭ |
|
|
رک: سفر مربّى مرد است |
|
|
|
٭ ........................ |
کم بوَد مرغ خانگى را پيه (سنائى) |
|
نشنيده بُدم که گربه گشنيز خورد |
کو گُشنه شود هزار و يک چيز خورَد (از امثال و اشعار محلّى خراسان) |