|
|
|
|
|
| اين نوع دستيابى مربوط به آگاهى افراد از وجود تسهيلات، سازمان‌ها و همچنين ارزيابى توانائى‌هاى خودشان در رابطهٔ با فعاليت‌هاى گوناگون تفريحى است. غالباً نداشتن تجربهٔ قبلى به پائين بودن توان ارزيابى و در نتيجه امتناع از دست زدن به آنها (مانند تلاش‌هاى ورزشي) به‌علت بيم از شکست در اين امور منجر مى‌گردد.
|
|
|
|
| احتمالاً اين تغبير يکى از رايج‌ترين مفاهيم دستيابى است. قانون مربوط به افراد دچار بيمارى‌هاى ديرپاى (مزمن) و افراد معلول مصوب سال ۱۹۷۰ و قانون مربوط به معلولين سال ۱۹۸۱ مقامات محلى را از نظر قانونى موظف ساخته است که تسهيلات مناسب از جمله تسهيلات ورزشى را براى افراد معلول فراهم آورند. ليکن فرق است بين تسهيلات مناسب و فراهم کردن امکانات دسترسى برابر با افراد توانمند به تسهيلات مختلف.
|
|
| غالباً طراحى مجدد يا سازگار ساختن تسهيلات قديمى (مانند استخرهاى شناى سنتى با ديواره‌هاى عمودي) و طرح‌هاى مناسب براى استفادهٔ افراد معلول پرهزينه است. تدارک شامل ايجاد دستشوئى و تسهيلات تعويض لباس، راهروهاى سراشيب، آسانسور - شيرهاى اهرمى بر روى سينگ دستشوئي، پارکينگ‌هاى وسيع اتومبيل و درهاى اتوماتيک، کف‌هاى غير لغزنده، شبکه‌هاى حلقه‌اى در اتاق‌هاى جلسات، علائم بريل براى نابينايان، علائم با رنگ‌هاى مناسب براى کسانى که دچار اختلالات بينائى هستند، روش‌هاى قابل کنترل و در دسترس، کانترهاى فروش نوشابه‌ها، تکمه‌هاى کنترل آسانسور و ماشين‌هاى فروشنده مى‌گردد.
|
|
| در عمل، طراحى و سازش دادن تسهيلات به گونه‌اى ناگريز بايد با آرمان دسترسى برابر و در عين حال واقعيت هزينه - سودمندى همخوانى داشته باشد (براى نمونه نصب آسانسورى براى افراد معلول جهت استفاده از حوضچه‌ٔ آب ممکن است به اندازهٔ ايجاد خود حوضچه آب خرج بردارد و تازه به اندازهٔ کافى مورد استفاده قرار نگيرد). سرجنت (Sergeant; (۱۹۸۷ استدلال مى‌کند که ملاحظات مربوط به برابرى را بايد با نگرانى‌هاى مربوط به هزينه‌ها سبک سنگين کرد. ليکن در جائى‌که پرداخت‌هاى بخش دولتى براى همهٔ خدمات اجتماعى تحت محدوديت‌هاى فزاينده‌اى قرار گرفته است، احتمال مى‌رود که نابرابرى دسترسى افراد معلول به تسهيلات اوقات فراغت ادامه يابد.
|
|
|
|
| برطبق ارزيابى بنا برتوان ميزان درآمد افراد معلول غيرمستمرى‌بگير فقط ۷۲% ميانگين ملى درآمد خانواده‌ها است. بنابراين بسيارى از آنان به درآمد قابل مصرف براى پرداختن به اوقات فراغت دسترسى ندارند. در نتيجه، نرخ‌گذارى در بخش دولتى بسيار مهم است به همان شکل که اين سياست‌ها در مورد همهٔ گروه‌هاى کم‌درآمد داراى اهميت است. کمک‌هاى مالى و وام‌هاى بدون بهره عموماً براى سازمان‌هائى که با امور معلولين سروکار دارند، مانند شوراى ورزش و شوراى هنر در دسترس است که از آن براى سازگار ساختن تسهيلات با شرايط معلولين، آموزش مربيان ورزش و اوقات فراغت و تهيهٔ تجهيزات استفاده مى‌نمايند.
|
|
| در دسترس بودن فعاليت اوقات فراغت
|
|
| توانائى‌هاى ذهنى و جسمى لازم براى پرداختن به (پاره‌اى از) فعاليت‌هاى اوقات فراغت براى (پاره‌اى از) افراد معلول مشکل‌آفرين است. فعاليت‌ها را بايد برگزيد، سازگار کرد و تغييراتى در آنها پديد آورد تا قابل دسترس گردد. در زمينهٔ ورزش دو عنصر را بايد در نظر گرفت؛ يکى تحليل کار و ديگرى تحليل عمل‌کننده. تحليل کار عبارت است از شکستن و تقسيم فعاليت‌ها به اجزاء تشکيل‌دهندهٔ آنها، تجزيه و تحليل آنها براساس شکستن و تقسيم فعاليت‌ها به اجزاء تشکيل‌دهندهٔ آنها، تجزيه و تحليل آنها براساس نيازهاى رواني-حرکتي، اجتماعى و معرفتى و رديف کردن فرايند يادگيري. تجزيه تحليل عمل‌کننده شامل ارزشيابى و تعيين چهار مجموعه از نقص‌هاى عضوى مرتبط با طيفى از معلوليت‌ها است. اين نقص‌ها اختلالات پى‌ئى - ماهيچه‌اي، مشکلات قلبى - تنفسي، ضعف پيش‌روندهٔ ماهيچه‌اى از دست دادن عملکرد (حرکت) يا فلج را در بر مى‌گيرد. هر يک از اينها مشکلات عمده‌اى پيش مى‌آورد که در عملکرد شخص اختلال ايجاد مى‌نمايد از طريق اين نوع تجزيه و تحليل انجمن‌هاى ورزش معلولين راهبردهاى آموزشى طرح‌ريزى کرده‌اند، تجهيزاتى را طراحى نموده‌اند و ورزش‌هائى را سازش داه يا تغيير شکل داده‌اند و فعاليت‌هاى هواى آزاد را طورى تغيير داده‌اند که در دسترس معلولين قرار گيرد. تفريح درمانى که براى نخستين بار در آمريکا به‌وجود آمد رويکرد مشابهى را براى توانمند ساختن معلولين برگزيده است. در اين روش توانائى‌هاى شخص و نيازهاى اوقات فراغت او تعيين مى‌گردد و برنامهٔ فعاليتى براى او تنظيم مى‌شود که بتواند هم پدافند فردى را افزايش دهد، و هم کيفيت زندگى او را بهتر کند.
|
|
| چندين سازمان ملى ورزشى براى اشخاص معلول وجود دارد. انجمن بريتانيائى ورزش براى معلولين (BSAD) معافيت‌هاى منطقه‌اى براى ايجاد ورزش‌هاى رقابتى و غيرِرقابتى و تفريحات فيزيکى براى افراد دچار معلوليت‌هاى فيزيکي، اختلالات بينائى و يا شنوائى در نظر گرفته است. انجمن‌هاى جداگانه‌اى براى افراد پاراپلژي، افرادى که دست يا پاهاى آنها قطع گرديده، افراد دچار فلج مغزى و ناشنوائى و نابينائي، درست شده که همگى زير چتر BSAD عمل مى‌کنند. انجمن بريتانيا ورزش براى افراد دچار نقص عضو، معافيت‌هائى در سطوح ملى و منطقه‌اى براى هماهنگ کردن ورزش و فعاليت‌هاى اوقات فراغت براى افراد دچار معلوليت‌هاى فراگيرى در نظر گرفته است. فعاليت‌هاى آنان هنر و ساير زمينه‌هاى اوقات فراغت را در بر مى‌گيرد.
|
|
| افزون بر اين سازمان‌هائى وجود دارد که تشخيص داده‌اند که ورزش، هنر و ساير فعاليت‌هاى اوقات فراغت ارزش‌هاى شفادهنده، درماني، تفريحى و روانى مهمى دارند، عزت نفس شخص و مهارت‌هاى اجتماعى افراد معلول به‌شمار مى‌آيد (مانند باشگاه‌هاى افراد داراى نقص عضو ولى داراى هيکل توانمند (PHAB)، فدراسيون ملى باشگاه‌هاى گت‌وي، بنياد زندگى معلولين، انجمن سلطنتى معلوليت و توانبخشي). از طريق اين مجامع بهَجاى معلوليت بر توانائى‌هاى افراد تأکيد مى‌گردد و بر يکپارچگى به‌جاى جدائى و انزوا و هدف ايجاد پل‌هائى ارتباطى با بقيهٔ افراد جامعه و کوچک شمردن نابرابرى‌هاى تفرقه‌آميز با بهره‌گيرى از توانائى‌هاى روانى و جسمى افراد است.
|
