تلاش

تلاش يکى از دو شکل بنيادين زير را به خود مى‌گيرد: يا محيطى است يا بين فردى است. تلاش‌هاى محيطى (که به‌طور معمول با گرانش يا اصطکاک ارتباط دارد) را مى‌توان به دو دستهٔ فرعى تقسيم کرد، يکى آنهائى که در برخورد با پديده‌هاى طبيعى ايجاد مى‌گردد (يخ، صخره، آب) و آنهائى که اساساً مصنوعى است (مانند ترامپولين (Trampoline) يا پرش با مانع). هر دو نوع تلاش طبيعى و مصنوعى را باز هم مى‌توان به زيررده‌هاى کوچکترى که بست (Best) (۱۹۷۸) از آنها به‌عنوان منظورى يا بديعى ياد مى‌کند تقسيم کرد. اين يکى از کاربردهاى ويژهٔ تفکيک بست است که در شکل بنيادين خود بيشتر به حالت عمودى به‌کار برده مى‌شود. با اين رده‌بندى پاره‌اى از فعاليت‌هاى ورزشى مشخص مى‌شود (مانند قايقرانى) که در آن نسبت به ديگر انواع ورزش (مانند ژيمناستيک) سبک يا شيوهٔ عملکرد اهميّت زيادى دارد، در اين گونه ورزش‌ها برآمدِ کار مهم است و در کانون توجه قرار دارد.

با توجه به اين موضوع که 'برآمد' و 'سبک' در فعاليت‌هاى مختلف به درجات متفاوت بستگى دارد، معلوم مى‌شود که تمايز پيش گفته مفيد است. همچنين تلاش‌هاى بين فردى را مى‌توان با توجه به روابط دقيق بين دو طرف رقيب به دو شکل بنيادى تقسيم کرد (مکين‌تاش،Maintosh; ۱۹۶۴). در ورزش‌هاى مبارزه‌اي، تا اندازه‌اى هدف، ضربه‌ زدن به بدن حريف يا بى‌حرکت کردن او است و فقط ابزارها و قوانين ساده‌اى باعث مى‌شود که اين ورزش‌ها با ستيزه‌جوئى واقعى فاصله گيرد. به‌طور مشخص ورزش‌هاى مستلزم مبارزه، به‌صورت انفرادى است و اين روزها مبارزه‌هاى گروهى فقط به برنامه‌هاى تفريحى (مانند مسابقات کشتى‌ - تک) محدود شده است. از سوى ديگر ورزش‌هاى رقابتى ممکن است فعاليت‌هاى انفرادى يا گروهى باشد و نسبت به انواع مبارزه‌اى به مراتب برنامه‌ريزى شده‌تر است، زيرا اهداف متفاوتى دارد، فضاهاى آن بسيار متفاوت است، و از همه مهمتر اينکه کشمکش بين بازيکنان براى دستيابى به نوعى شى‌ء (مثل توپ يا توپ بدمينتون) است که بين دو طرف رقيب قرار داده مى‌شود. وجه مشترک همهٔ ورزش‌هاى مبارزه‌اى و رقابتى آن است که همهٔ اعمال بر برآمد ورزشى متمرکز شده است.