سطوح جهانگردی

در سال‌هاى اخير سعى شده است که مشکلات موجود در راه توسعه توريسم، نظير وجود قوانين مختلف دست و پا گير و موازي، مشکلات صدور ويزا، گمرکات، مشکلات اقامتى و ... و ساير موارد وابسته يا حل شده و يا اينکه تخفيف يابد، که نتايج اين اقدامات تا حدودى مثبت بوده است. ضمن اينکه در همين زمان صدور مجوز تأسيس آژانس‌هاى خدمات مسافرتي، با رشد فزاينده‌هاى مواجه شده است و تعداد گردشگران خارجى ورودى (گردشگران فرهنگي) و درآمد ارزى حاصل، نيز روندى افزايشى داشته است، گرچه تا دست‌يابى به سطح آمارهاى جهانى موجود، فاصله زيادى وجود دارد. روند گذشته توزيع جهانگردان بين‌المللى و درآمدهاى حاصل از جهانگردى در سطح جهان و جنوب آسيا (منطقه‌اى که ايران در تقسيم‌بندى جهاني، سازمان جهانى توريسم، در آن قرار دارد) نشان مى‌دهد که طى ۲۵ سال گذشته سهم کشورهاى جنوب آسيا از جهانگردان بين‌المللى و درآمدهاى جهانگردي، از ۳/۰ درصد به ۷/۰ درصد افزايش يافته ناست. اما اين سهم همواره کمتر از يک درصد از جهانگردان بين‌المللى را تشکيل مى‌دهد. سهم ايران از اين مقدار به تناسب سال‌هاى مختلف در قبل از انقلاب اسلامى بين ۴۰ درصد تا حدود ۳۰ درصد و بعد از آن حول و حوش ۵ درصد تا ۷ درصد در نوسان بوده است. در سال‌هاى اخير به حدود ۱۰ درصد افزايش يافته است.

طبق آخرين داده‌هاى آمارى (۱۳۳۷)، از نظر مليت، بيشترين توريست‌هاى ورودى به کشور ما، از کشورهاى آذربايجان، ترکيه، افغانستان، پاکستان و کويت بوده‌اند، و جهانگردان ورودى بر حسب مناطق عمده اعزام‌کننده گردشگران به ايران شامل قفقاز (۳۹%)، آسياى جنوبى (۲۵%)، اروپا (۲۲%)، خاورميانه (۱۰%)، اقيانوسيه و آسياى شرقى (۸/۱%)، آفريقا (۰/۳۶%)، آمريکا (۳/۰%)، بوده است. که اکثريت اين جهانگردان به‌وسيله اتوبوس و اتومبيل شخصى (۵۷%)، و سپس هواپيما (۴۱%)، و کشتى (۲%) وارد کشور شده‌اند. درآمد ارزى حاصل از ورود جهانگردان به کشور ما به ترتيب از کشورهاى منطقه قفقاز (۸/۴۱%)، کشورهاى اروپاى غربى (۷/۲۱%)، کشورهاى آسياى جنوبى (۶/۱۶%)، کشورهاى خاورميانه (۱۳%)، کشورهاى اروپاى شرقى (۳%)، کشورهاى اقيانوسيه و آسياى شرقى (۶/۱%)، کشورهاى آسياى ميانه (۶/۱%)، کشورهاى آمريکائى (۴/۰%)، و آفريقا (۳/۰%) بوده است.

متأسفانه آمار صحيح و دقيقى از تعداد، سطح و تحصيلات و مشخصات اقامتگاه‌ها، آژانس‌هاى مسافرتى و ساير دست‌اندکاران شاغل در اين صنعت در دست نيست، ولى با توجه به اينکه توسعه صنعت جهانگردى در ابعاد فرهنگي، اجتماعى و اقتصادى به نيروهاى کارشناسي، کارآ و توانمند نياز دارد، لذا ترکيب نيروهاى موجود پاسخگوى اهداف بلندمدت صنعت توريسم در زمينه سياست‌گذاري، برنامه‌ريزي، هدايت و نظارت و اجراء نبوده و نياز به تقويت و بازنگرى اساسى دارد.

به‌منظور توسعه گسترش امر جهانگردى و کمک به رشد و توسعه اقتصادى و افزايش درآمد ملى و تحصيل ارز و اشتغال بيشتر از يک‌سو و کمک به توسعه ايرانگردى به‌منظور فراهم آوردن وسايل و امکانات مطلوب‌تر استفاده از ايام فراغت در جهت ترميم قواى جسمى و روحى جامعه و شناخت کشور و همچنين براى شناساندن هر چه بهتر و بيشتر تمدن و فرهنگ غنى ايران اسلام در خارج از کشور و ... توسعه و پيشرفت صنعت توريسم در کشور، اجتناب‌ناپذير مى‌باشد و ايستائى و سکون در اين امر خسارات جبران‌ناپذير اقتصادى و معنوى را در آينده به همراه خواهد داشت.