شیخ بهار، علف اسب

نام علمى: Conyza canadensis (L) Cronq

نام انگليسى: Horseweed

گياهچه

لپه‌ها به رنگ سبز تيره و تخم‌مرغى شکل که به سمت دمبرگ باريک شده و طول آن دو برابر عرض آن است. لپه‌ها داراى دمبرگ کوتاهى هستند که بعضى مواقع به رنگ ارغوانى متمايل به قهوه‌اى تيره ديده مى‌شوند و پوشيده از کرک‌هاى نرم و کوتاه هستند. سطح فوقانى و حاشيهٔ اولين برگ‌هاى حقيقى توسط کرک پوشيده شده و سطح زيرين آنها صاف است. حاشيهٔ برگ‌ها نيز ممکن است صاف و يا داراى دندانه‌هاى سطحى باشد.

گياه کامل

- اندام‌هاى رويشى:

گياهى يک‌ساله، ايستا، با ارتفاعى بيشتر از يک متر که توسط بذر تکثير مى‌يابد. ساقهٔ آن سبز رنگ، ساده و کر‌دار يا بدون کرک بوده و در بخش‌هاى بالا منشعب است. برگ‌ها دور تا دور ساقه را فراگرفته، متناوب، ساده، به رنگ سبز تيره و به طول ده و پهناى يک سانتى‌متر هستند. برگ‌هاى پائينى گياه واژ سرنيزه‌اى و داراى دمبرگى کوتاه است و حاشيهٔ آنها ارّه‌اى و يا بدون دندانه است. برگ‌هاى بالائى باريک‌تر و بدون دمبرگ بوده و حاشيهٔ آنها صاف است. ريشه‌هاى اين گياه فيبرى است.

- اندام‌هاى زايشى:

گل‌آذين کلاپرک، کوچک (حدود ۶ ميلى‌متر) و به تعداد زياد (بيش از ۱۰۰ عدد در هر گياه) که به‌صورت متراکم در انتهاء انشعابات قرار گرفته و مجموعاً حالت پانيکول را به خود مى‌گيرند. گل‌ها نيز کوچک، و داراى گل‌هاى زبانه‌اى و لوله‌اى سفيدرنگ است.

ميوهٔ اين گياه فندقه و پوشيده از کرک‌هاى زبر است. بذرهاى آن باريک، داراى پاپوس و به رنگ سبز متمايل به قهوه‌اى است و اندازهٔ آنها ۲/۱ ميلى‌متر است.

دورهٔ گلدهى آن از اواخر تير تا آبان‌ماه بوده و بذرها از مرداد تا آبان‌ماه مى‌رسند.

محل رشد و پراکنش

اين گياه بومى آمريکاى شمالى است و پراکندگى وسيعى در سطح دنيا دارد، در اکثر مناطق رشد مى‌کند اما زمين‌هاى سنگلاخي، شنى يا لومى با ازت بالا را ترجيح مى‌دهد و مقاومت خوبى نسبت به خشکى دارد. زمين‌هاى زراعى و زير کشت، زمين‌هاى باير، باغ‌ها، مراتع و حاشيهٔ کانال‌هاى زهکشى و آبيارى از عمده‌ترين مناطقى است که اين علف هرز را مى‌توان مشاهده کرد. اين علف هرز در محصولات زراعى چندساله به‌صورت کلنى و متراکم و در محصولات زراعى يک‌ساله به‌طور پراکنده يافت مى‌شود.