مشکلات تشخیصی - محدودیت‌های روش آزمون

علاوه بر مشکلات موجود در انتخاب ورزشکاران، روند نمونه‌گيرى ادرار و حفظ دقت و اطمينان از صحت و ارزشمندى روش‌هاى آزمون، مشکلاتى را در روش‌هاى تشخيصى پديد آورده است.

۱. تست مثبت فقط نمايشگر آن است که ورزشکار مربوطه با دارو تماس داشته است. عمدى يا غيرعمدى بودن قضيه مورد سؤال خواهد بود.

۲. McaBay (در ۱۹۸۷) نشان داد که امکان بروز اشتباهاتى در روش‌هاى تجزيه‌اى يا نمونه‌گيرى وجود دارند. به‌علاوه يک دارو يا يک متابوليت در نمونهٔ ادرار نمى‌تواند از لحاظ علمى پايه‌اى براى مشخص کردن ميزان، تعداد دفعات و زمان مصرف دارو باشد.

۳. در کل يک تست مثبت نمى‌تواند براى مشخص کردن اثرات يک دارو روى فرد و يا مهم‌تر از همه اثر روى عملکرد وى مورد استفاده واقع شود.

قانونگذاران با تعيين دوپينگ به‌عنوان جرمى قطعى به اين محدوديت‌ها خاتمه داده‌اند و لذا راه را براى مراحل تحقيقاتى باز گذاشته‌اند تا هرگونه توجيه، توضيح يا اطلاعات ديگرى مورد بررسى قرار گيرند. اين پرسش که آيا اين ماده مى‌تواند در يک ورزش خاص سبب بهبود کارآئى شود، تاکنون بدون پاسخ مانده است. توجيه اخلاقى مصرف موادى که با اندازه‌هاى بالا در بعضى از ورزشکاران يافت مى‌شود، بسيار سخت است. به‌علاوه بهبود عملکرد تنها دليل استفاده از اين مواد نيست، بلکه حفظ سطح سلامت يا کارآئى هم مورد بحث است. مرز بسيار باريکى بين استفاده از يک ماده براى بهبود عملکرد و يا جهت درمان يک ناخوشى جزئى براى رسيدن به سطح سلامتى طبيعى وجود دارد. بعضى از فوائد ناشى از مصرف يک ماده (حقيقى يا دارونما) به سيستم روانى ورزشکار باز مى‌گردد، که به‌نوبهٔ خود توانائى اثر روى عملکرد وى را دارد.

استروئيدهاى آنابوليک و Steroid profiling

تشخيص سوء‌استفاده از استروئيدهاى آنابوليک مشکلاتى را در بَر دارد، چرا که مى‌توان قبل از مسابقه آنها را مصرف کرد و دوره‌اى را براى پاک شدن دارو قبل از شروع مسابقه در نظر گرفت. براى فائق آمدن بر اين مشکل، آزمون‌هاى خارج از مسابقه انجام مى‌شوند، اگرچه انجام اين آزمون‌ها به‌صورت بين‌المللى مورد اتفاق‌نظر نيست.

يک روش جايگزين براى تشخيص استروئيدهاى آنابوليک، Steroid profiling است. در اين روش نمونه‌هاى خونى براى اندازه‌گيرى ميزان و وضعيت آندوکرينى استروئيدهاى داخلى بدن مثل آندروسترون، اتيوکولانولون (Etiocholanolone)، و ۱۱-هيدروکسى آندروسترون و ۱۱-هيدروکسى اتيوکولانولون گرفته مى‌شوند. مشخص شده که در صورت مصرف خوراکى يا تزريقى استروئيدهاى آنابوليک اگزوژن، سطح اين استروئيدهاى آندروژن تغيير خواهد کرد.

Donike و همکاران (۱۹۸۹) اثرات بلندمدت سوء‌مصرف استروئيدهاى آنابوليک بر وضعيت استروئيدهاى بدن را مورد بررسى قرار دادند و چنين نتيجه گرفتند که:

- استفاده از استروئيدهاى آنابوليک غلظت استروئيدهاى آندوژن را کاهش مى‌دهد.

- در استفاده‌کنندگان استروئيد تغييرى در نسبت ايزومرهاى آندوژنى مثل Cis- آندروسترون رخ مى‌دهد.

- کاهش در غلظت و ترشح استروئيدهاى آنابوليک آندوژن مشاهده مى‌شود، حتى اگر استروئيدهاى اگزوژن مربوطه قابل ردگيرى در ادرار نباشند.

اگرچه Endocrine Profiling به‌علت کمبود مطالعات علمى براى تعيين سطوح طبيعى و غيرطبيعى مواد، منتقدان خود را در جامعهٔ علمى دارد، فدراسيون بين‌المللى وزنه‌بردارى رسماً اعلام کرده که از اين روش براى تشخيص استفاده‌کنندگان دارو، استفاده خواهد کرد (۱۹۹۳).

اخيراً لوکاس پيشنهاد استفاده از ساير معرّف‌هاى بيوشيميائى براى تشخيص استفاده از استروئيدهاى آنابوليک را مطرح نموده است. اين معرّف‌ها شامل تست‌هاى عملکرد کبدى (مثل LDH)، آنزيم‌هاى عضلانى (CPK)، بيوشيمى خون (مثل نسبت HDL به LDL و يا سطح هماتوکريت) و تعداد و تحرک اسپرم‌ها مى‌باشند. ذکر شده که پس از مشاهدهٔ اختلال در وضعيت بيوشيمى خون، مى‌توان تست غربال‌گرى ادرارى براى يافتن استروئيد آنابوليک موجد اين تغييرات را انجام داد. اين روش به‌صرفه‌تر خواهد بود. به‌هر حال روش‌هاى جايگزين براى تشخيص سوء‌استفاده از استروئيدهاى آنابوليک نيازمند نمونه‌هاى خونى هستند.