- آنتیپسیکوتیکها: |
بهعنوان نورولپتیکهای آرامبخش اصلی هم شناخته شدهاند. به گروههای زیر تقسیم میشوند: |
|
۱. قدرت زیاد - دوز کم (مثلاً هالوپریدول، پیموزاید، تریفلوئوپرازین، تیوتیکسن)؛
۲. قدرت کم - دو زیاد
(آرامبخشی بیشتر) (مثلاً کلرپرومازین)
۳. داروهای آتیپیک (مثلاً ریسپریدون، الاتراپین، کلوزاپین و کوئتیاپین). |
|
- موارد مصرف: پسیکوز: رفتارهای آژیته و خودآزارنده در عقبماندگی ذهنی، اختلال رشد فراگیر و اختلال سلوک و اختلال تورت - هالوپریدول و پیموزاید
کلوزاپین - اسکیزوفرنی مقاوم در نوجوانی |
|
- دوز:
همه این داروها را میتوان در ۴-۲ دوز تقسیمشده تجویز کرد. یا بعد از افزایش تدریجی، در یک دوز ترکیب کرد.
هالوپریدول - در کودکان ۶-۵/۰ میلیگرم در روز؛ نوجوانان ۱۶-۵/۰ میلیگرم در روز
کلوزاپین - دوز آن در کودکان تعییننشده؛ کمتر از ۶۰۰ میلیگرم در روز در نوجوانان
ریسپریدون ۳-۱ میلیگرم در روز
الانزاپین ۱۰-۵/۲ میلیگرم در روز
کوئتیاپین ۵۰۰-۲۵ میلیگرم در روز |
|
- واکنشهای جانبی و پایش:
اثر آرامبخشی، افزایش وزن، افت فشار، کاهش آستانه تشنج، یبوست، علایم خارج هرمی، زردی، آگرانولوسیتوز، واکنش دیستونیک، دیسکینزی دیررس
هیپرپرولاکتینمی در مورد داروهای آتیپیک جز کوئتیاپین، فشار خون، CBC، آزمایشهای کبدی و پرولاکتین (در صورت لزوم) را کنترل کنید.
رتینوپاتی پیگمانته در تیوریدازین نادر است ولی سقف ۸۰۰ میلیگرم در بزرگسالان و به همان نسبت مقدار کمتری را در کودکان ایجاب میکند.
در مورد کلوزاپین، شمارش هفتگی گلبولهای سفید برای بررسی آگرانولوسیتوز و پایش EEG برای کاهش آستانه تشنج انجام شود. |
- محرکها: |
دکستروآمفتامین و آمفتامین - دکستروآمفتامین که توسط FDA برای کودکان سهساله و بیشتر مورد تأیید قرار گرفته.
متیلفنیدیت و پمولین که توسط FDA برای کودکان ۶ ساله و بیشتر مورد تأیید قرار گرفته. |
|
- موارد مصرف:
در اختلال نقص توجه - بیشفعالی برای بیشفعالی، تکانهای بودن و نقص توجه. نارکولپسی
|
|
- دوز: دکستروآمفتامین و متیلفنیدیت معمولاً ۸ صبح و ظهر مصرف میشوند.
دکستروآمفتامین حدود نصف دوز متیلفنیدیت
متیلفنیدیت ۶۰-۱۰ میلیگرم در روز یا تا ۵/۰ میلیگرم / کیلوگرم در هر روز
آمفتامین - دکستروامفتامین حدود نصف دوز متیلفنیدیت |
|
- واکنشهای جانبی و پایش:
بیخوابی، بیاشتهائی، کاهش وزن (احتمالاً تأخیر رشد)، بیشفعالی واکنشی، سردرد، تاکیکاردی، تشدید یا تسریع اختلالات تیک، در مورد پمولین، آزمایشهای کبدی را پایش کنید، احتمال سمیت و نارسائی کبدی وجود دارد. |
-تثبیتکنندههای خلق: |
لیتیوم بهعنوان یک داروی ضدمانیک در نظر گرفته میشود اما اثر ضدپرخاشگری هم جزء ویژگیهای آن است. |
|
- موارد مصرف:
مطالعات استفاده از لیتیوم در عقبماندگی ذهنی و اختلال سلوک برای رفتارهای پرخاشگری و خودآزارنده را تأیید میکنند. میتوان آن را برای همین موارد در اختلال رشد فراگیر بهکار برد. همچنین برای اختلال دوقطبی با شروع زودرس هم کاربرد دارد. |
|
- دوز:
۲۱۰۰-۶۰۰ میلیگرم در دو یا سه دوز منقسم، سطوح خونی را در حد ۲/۱-۴/۰ میلیاکیوالان در لیتر نگاه دارید. |
|
- واکنشهای جانبی و پایش:
تهوع، استفراغ پلیاوری، سردرد، لرزش، افزایش وزن، هیپوتیروئیدیسم براساس تجربه استفاده در بزرگسالان، پایش عملکرد کلیه توصیه میشود. |
- دیوالپروتکس: |
|
- موارد مصرف:
اختلال دوقطبی، پرخاشگری |
|
- دوز:
تا ۲۰ میلیگرم / کیلوگرم در روز؛ بهنظر میرسد محدوده سطح خونی درمانی ۵۰ - ۱۰۰ نانوگرم در میلیلیتر باشد. |
|
- واکنشهای جانبی و پایش:
CBC و آزمایشهای کبدی را از نظر دیسکرازیهای خونی و سمیت کبدی احتمالی پایش کنید. تهوع، استفراغ، اثر آرامبخشی - رخوتزائی، ریزش مو، افزایش وزن، احتمال تخمدانهای پلیکیستیک. |
- کاربامازپین - یک داروی ضدتشنج: |
|
- موارد مصرف:
پرخاشگری یا عدم کنترل در عقبماندگی ذهنی یا اختلال سلوک
اختلال دوقطبی |
|
- دوز:
با ۱۰ میلیگرم / کیلوگرم در روز شروع کنید میتوانید دوز را به ۳۰ - ۲۰ میلیگرم / کیلوگرم در روز برسانید.
بهنظر میرسد محدوده سطح خونی درمانی ۱۲-۴ میلیگرم در روز باشد. |
|
- واکنشهای جانبی و پایش:
خوابآلودگی، تهوع، راش، سرگیجه، تحریکپذیری، CBC و آزمایشهای کبدی را برای دیسکرازیهای خونی و سمیت کبدی احتمالی پایش کنید. باید غلظتهای خونی را بهدست آورید. |
- ضدافسردگیها: |
- ضدافسردگیهای سهحلقهای:
ایمیپرامین
نورتریپتیلین
کلومیپرامین |
|
- موارد مصرف:
اختلال افسردگی ماژور، اختلال اضطراب جدائی، جوع عصبی، شبادراری، گاهی در اختلال نقص توجه بیشفعالی بهکار میرود. اختلال خوابگردی و اختلال وحشت خواب، کلومیپرامین در اختلال وسواس فکری - عملی کودکی و گاهی در اختلال رشد فراگیر مؤثر است. |
|
- دوز:
ایمیپرامین - با دوزهای منقسم که در کل به ۵/۱ میلیگرم / کیلوگرم در روز برسند شروع کنید. دوز دارو را بیش از ۵ میلیگرم / کیلوگرم در روز افزایش ندهید و بهتدریج بهصورت یک دوز مخلوط کنید که معمولاً ۱۰mg ـ ۵۰ قبل از خواب است.
کلومیپرامین - تا ۵۰ میلیگرم در روز شروع کنید. تا حد ۳ میلیگرم / کیلوگرم در روز یا ۲۰۰ میلیگرم در روز افزایش دهید. |
|
- واکنشهای جانبی و پایش:
خشکی دهان، یبوست، تاکیکاردی، آریتمی |
- مهارکنندههای اختصاصی بازجذب سروتونین: |
فلوئوکستین
فلووکسامین
سرترالین
پاروکستین
سینالوپرام |
|
- موارد مصرف:
اختلال وسواس فکری - عملی؛ ممکن است در اختلال افسردگی ماژور، بیاشتهائی عصبی، جوع عصبی، رفتارهای تکراری در عقبماندگی ذهنی یا اختلال رشد فراگیر مفید باشند. |
|
- دوز:
کمتر از دوز بزرگسالان |
|
- واکنشهای جانبی و پایش:
تهوع، سردرد، عصبی بودن، بیخوابی، خشکی دهان، اسهال، خوابآلودگی، مهارگسیختگی. |
- بوپروپیون: |
|
- موارد مصرف:
اختلال نقص توجه - بیشفعالی. |
|
- دوز:
با دوز کم شروع کنید و تا ۱۰۰ تا ۲۵۰ میلیگرم در روز افزایش دهید. |
|
- واکنشهای جانبی و پایش:
مهارگسیختگی، بیخوابی، خشکی دهان، مشکلات گوارشی، لرزش، تشنج |
- ضداضطرابها: |
- بنزودیازپینها:
کلونازپام
آلپرازولام
بوسپیرون |
|
- موارد مصرف:
اختلال پانیک، اختلال اضطراب فراگیر
اختلال اضطراب جدائی
اختلالات اضطرابی مختلف |
|
- دوز:
۲-۰/۵ میلیگرم در روز
تا ۵/۱ میلیگرم در روز
۹۰-۱۵ میلیگرم در روز |
|
- واکنشهای جانبی و پایش:
بیخوابی - مهارگسیختگی
بیخوابی - مهارگسیختگی
سرگیجه، دلبههمخوردگی |
- آگونیستهای گیرندههای آلفا -
۲ آدرنرژیک: |
کلونیدین |
|
- موارد مصرف:
اختلال نقص توجه بیشفعالی، اختلال تورت، پرخاشگری |
|
- دوز:
تا ۴/۰ میلیگرم در روز |
|
- واکنشهای جانبی و پایش:
برادیکاردی، آریتمی، هیپرتانسیون، قطع دارو منجر به افت فشار میشود. |
- گوانفاسین (Guanfacine): |
|
- موارد مصرف:
اختلال نقص توجه پیشفعالی |
|
- دوز:
۲-۰/۵ میلیگرم در روز |
|
- واکنشهای جانبی و پایش:
شبیه کلونیدین بهعلاوه سردرد و درد شکم |
- آنتاگونیستهای گیرندههای بتا آدرنرژیک: |
- پروپرانولول: |
|
- موارد مصرف:
پرخاشگری انفجاری. |
|
- دوز:
با دوز ۳۰-۲۰ میلیگرم در روز شروع کنید و تدریجاً افزایش دهید. |
|
- واکنشهای جانبی و پایش:
از نظر برادیکاردی، افت فشار، انقباض برونشها پایش کنید.
در آسم و دیابت منع مصرف دارد. |
- سایر داروها: |
- نالتروکسون: |
|
- موارد مصرف:
بیشفعالی یا رفتار خودآزارنده در اوتیسم یا عقبماندگی ذهنی |
|
- دوز:
روزانه ۱-۵/۰ میلیگرم/کیلوگرم |
|
- واکنشهای جانبی و پایش:
خوابآلودگی، بیاشتهائی، استفراغ، سردرد، احتقان بینی، تشنج هیپوناترمیک |
- دسموپرسین (DDAVP): |
|
- موارد مصرف:
شبادراری |
|
- دوز:
۴۰-۲۰ ناتوگرم داخل بینی |
|
- واکنشهای جانبی و پایش:
سردرد، احتقان بینی، تشنج هیپوناترمیک (نادر است). |