اظهارات وزیر خارجه و همتای روس درباره موضوع هسته‌ای ایران/ عراقچی: از حقوق خود صرف نظر نخواهیم کرد

تسنیم/ وزیر امور خارجه روسیه در نشست خبری مشترک با همتای ایرانی خود در مسکو گفت که ایران حق غنی‌سازی اورانیوم دارد. عراقچی نیز با بیان اینکه ما درباره موضوع هسته‌ای ایران هم رایزنی کردیم افزود: من توضیح دادم که ایران عضو متعهد به ان پی تی است و به تعهدات پایبندیم ولی از حقوق خود صرف نظر نمی‌کنیم و حقوق ما استفاده از هسته‌ای به شمول غنی سازی است.

سید عباس عراقچی و سرگئی لاوروف، وزرای امور خارجه ایران و روسیه امروز چهارشنبه 26 آذرماه با یکدیگر در مسکو دیدار و رایزنی کردند.
دو وزیر پس از این دیدار در نشست خبری مشترک حاضر شده و در خصوص جزئیات رایزنی‌ها سخنانی را مطرح کردند.

اظهارات لاوروف
سرگئی لاوروف گفت: «ما امروز به روابط ایران و روسیه اشاره کردیم. معاهده مشارکت جامع راهبردی بین ایران و روسیه در سال 2025 امضا شد و هفته گذشته روسای جمهور دو کشور در ترکمنستان  در این خصوص رایزنی کردند. ما  درباره موضوع سیاسی گفتگو کردیم. به موضوعات مربوط به تجاری و سرمایه گذاری هم پرداختیم. رشد تجاری در سال جاری ده درصد بوده است».
وزیر خارجه روسیه اضافه کرد باید ارتباطات بین بخش‌های خصوصی افزایش یابد. او همچنین گفت: «رابطه ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا خیلی مهم است. ما همچنان علاقه مندیم که روابط دو کشور گسترش پییدا کند.ما درباره راه آهن رشت-آستارا صحبت کردیم. این به توسعه مسیر کریدور شمال جنوب کمک می‌کند.»
وزیر خارجه روسیه رایزنی‌های میان ایران و روسیه درباره مسائل منطقه را «نزدیک» توصیف کرد و گفت که تهران و مسکو به دنبال دموکرات شدن هر چه بیشتر روابط بین‌الملل هستند.»
او تصریح کرد: «ما بر چندجانبه گرایی تاکید کردیم. متاسفانه غرب این را نادیده گرفته است. امروزه اصول و حقوق بین الملل باید رعایت شود و به آنان احترام گذاشته شود.»
لاوروف اضافه کرد: «ما به توافق رسیدیم که با اعضای جامعه بین‌المللی که هم‌نظر با ما هستند، کار کنیم. در جهت خنثی کردن اثرات تحریم‌ها نیز رایزنی کردیم».
وی در ادامه به موضوع برنامه هسته‌ای ایران پرداخت و گفت که ایران به عنوان عضو آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حق غنی سازی اورانیوم را دارد.

اظهارات عراقچی
بخش دیگری از این نشست خبری به سخنان سید عباس عراقچی وزیر خارجه ایران اختصاص داشت. او در ابتدای اظهاراتش گفت: «سال جدید میلادی و عید کریسمس را خدمت دولت و ملت روسیه تبریک عرض می‌کنم.ما امروز مذاکرات جزیی در مورد همه مسائل داشتیم. روابط ایران و روسیه از گسترش فوق العاده‌ای برخوردار بوده است.  با امضای معاهده جامع روابط شتاب بیشتری گرفته است.»
او اضافه کرد: «امروز در توافقی که امضا کردیم دستوکار وزارت خارجه های دو کشور را تعیین کردیم. روابط ایران و روسیه همه‌جانبه است. در حوزه سیاسی از مواضع مشترک برخورداریم. به صورت مرتب تبادل نظر می‌کنیم.»
وزیر خارجه ایران همچنین گفت: «در حوزه اقتصادی روابط ما خیلی گسترده شده است. هم در حوزه انرژی فعالیت زیادی صورت می‌گیرد و هم در بحث حمل و نقل همکاری وجود دارد. تجارت ما رو به افزایش است و زمین‌های جدیدی برای افزایش پیدا شده که داریم روی ان کار می‌کنیم.کمیسیون مشترک دو کشور در ماه فوریه برگزار می‌شود. همین طور در حوزه فعالیت های علمی و فرهنگی مذاکره کردیم.»
وی تصریح کرد همکاری‌های دو کشور در حوزه‌های دفاعی و امنیتی همچنان ادامه دارند.
وزیر امور خارجه ایران درباره رایزنی‌هایش با روسیه تصریح کرد: «ما درباره مسائل منطقه قفقاز، افغانستان، اوکراین و فلسطین و جنایاتی که توسط اسراییل صورت گرفته رایزنی کردیم. ما درباره موضوع هسته‌ای ایران هم رایزنی کردیم. من توضیح دادم که ایران عضو متعهد به ان پی تی است و به تعهدات پایبندیم ولی از حقوق خود صرف نظر نمی‌کنیم و حقوق ما استفاده از هسته‌ای به شمول غنی سازی است.»
او گفت: «ما در خصوص مسائل بین‌المللی هم اشتراک نظر داریم. برای مقابله با نظام سلطه که آمریکا دارد تحمیل می‌کند رایزنی کردیم. صلح از طریق زور که توسط آمریکا مطرح می‌شود برای جامعه جهانی خطرناک است.جامعه جهانی دارد تلاش می‌کند صلح از طریق قانون انچام شود و استفاده از زور بدعت خطرناک است و جامعه جهانی را به سمت قانون جنگل می‌برد.»
به گفته عراقچی،  در خصوص تحریم‌ها هر دو کشور ما توسط تحریم‌های ناعادلانه مورد هجمه کشورهای غربی قرار گرفتند. وی گفت: «ما از موضع روسیه در خصوص غیرقانونی دانستن اقدام سه کشور اروپا در شورای امنیت قدردانی می‌کنیم. کشورهای اروپایی و امریکا حق بازگردادن تحریم‌های گذشته را نداشتند و این اقدام از نظر ما باطل است. ما از موضع روسیه تشکر می‌کنیم.»
عراقچی تصریح کرد: «در خصوص مقابله به تحریم‌های یکجانبه آمریکا ما همکاری می‌کنیم و تبادل نظر بین ما برقرار است.»

بخش پرسش‌ و پاسخ

وزیران خارجه دو کشور در بخش پرسش و پاسخ در این نشست خبری نیز به اظهارنظر درباره موضوعات مختلف پرداختند. 

لاوروف در پاسخ به سوال خبرنگاران گفت اصلاح ساختار سازمان ملل دشوار اما ضروری است. او همچنین گفت ایران آمادگی دارد در چارچوب بریکس از اقدامات مشترک برای مقابله با سیاست‌های مداخله‌جویانه آمریکا، از جمله در منطقه دریای کارائیب، حمایت کند.
وی گفت درباره جایگاه سازمان ملل متحد، تأکید می‌شود که این نهاد همچنان یکی از مهم‌ترین دستاوردهای دیپلماسی در تاریخ بشر است.
لاوروف تصریح کرد: «باید محل اجتماع همه کشورهای مستقل برای تدوین و اجرای قواعد مشترک در حوزه‌هایی همچون صلح و امنیت، خلع سلاح، اقتصاد و سرمایه‌گذاری، حفاظت از محیط زیست و حتی تنظیم مقررات مرتبط با فناوری‌های نوین از جمله هوش مصنوعی باشد.»وی گفت: «سازمان ملل متحد با برخورداری از بیش از 20 نهاد و مؤسسه تخصصی، ساختاری کم‌نظیر دارد، هرچند در سال‌های اخیر برخی اقدامات و رویکردهای نادرست در درون این مجموعه مشاهده شده است.»

عراقچی هم در پاسخ به سوال خبرنگاران گفت: «ما درباره قفقاز مشورت‌های لازم را داشتیم. معتقدیم قفقاز و اسیای مرکزی باید امنیتشان و ثبات توسط کشورهای خود منطقه تامین شود.ما در قفقاز مکانیسم 3+3 را پیشنهاد کردیم. ما مخالف حضور هرگونه نیروی خارجی  درمنطقه هستیم. نباید هیچ نیروی خارجی وجود داشته باشد و در امنیت منطقه خلل ایجاد کند.»

عراقچی در پاسخ به سوالی درباره مذاکره با آمریکا گفت: «از طرف ما هیچ پیامی برای آمریکا ارسال نشده است اما ما هیچگاه میز دیپلماسی را ترک نکردیم. این آمریکایی ها بودند که وسط مذاکره خیانت کردند. اگر رویکرد خودشان را اصلاح کنند و اماده مذاکره بر اساس احترام متقابل و برابری باشند ما بررسی می‌کنیم اما انان اکنون امادگی ندارند. منظور آنان از مذاکره دیکته کردند است. مذاکره واقعی وقتی می‌تواند اغاز شود که  رویکردشان را اصلاح کنند. میز مذاکره باید بر اساس احترام و توازن باشد.»

عراقچی تصریح کرد: «روسیه همواره از حقوق ایران برای استفاده صلح امیز از انرژی هسته‌ای دفاع کرده و همواره از حق ایران برای غنی سازی دفاع کرده است. روسیه نقش مثبت و سازنده‌ای را در مذاکرات برجام ایفا کرد. اخیرا در شورای امنیت در تلاش آمریکا و اروپا برای بازگرداندن تحریم‌ها تلاش کرد و از ایران حمایت کرد. ما از همه مواضع روسیه متشکریم و به حسن نیت سوریه ایمان داریم». 

در پاسخ به سوالی دیگر لاوروف در خصوص رابطه با ایران گفت: آنچه مربوط به همکاری‌های ما در حوزه تجاری است، ما به طور مفصل گفتگو کردیم. ما همکاری ها را با رعایت حقوق بین بین الملل تقویت می‌کنیم. ما برلی مقابله با تروریسم و قاچاق مواد مخدر تاکید داریم. ما بر همکاری‌های علمی و فرهنگی تاکید داریم. ما در همه ساختار‌های منطقه و فرمت‌ها همکاری داریم. من انتظارات خوبی برای افزایش مشارکت جامع راهبری با ایران دارم.

عراقچی نیز درباره همکاری‌های فرهنگی و علمی بین دو کشور گفت: «رابطه دو کشور در حوزه های سیاسی و اقتصادی پیشرفت خوبی داشته اما در حوزه فرهنگی و علمی پیشرفت خوبی نداشته و باید فکر کرد. دیروز من با برخی اندیشمندان و امروز با دانشجویان روسیه دیدار داشتم. بین  دانشگاه روسیه و دانشکده وزارت خارجه ایران قرار شد تبادلاتی اغاز شود.  ارتبلطات اهل فرهنگ بین دو کشور می‌تواند بسیار موثر باشد.»

لاوروف درباره وضعیت هسته‌ای ایران و رابطه ایران و آژانس گفت: «ما امروز این موضوع را مطرح کردم. همکارم درباره گفتگوهای ایران و اژانس توضیحاتی داد. حسن نیت و ارزیابی های اصولی باید مورد توجه قرار گیرد بعد از حملات امریکا و اسراییل به سایت‌های هسته‌ای ایران باید همه درنظر بگیرند که اژانس واکنش مناسب نشان نداد. ما اراده و حسن نیت ایران را ارزشمند می‌دانیم که تلاش دارد همکاری با اژانس را توسعه دهد.»

عراقچی درباره مذاکرات با اروپایی ‌ها گفت: «سیاست ما کاملا روشن است. به اعتقاد ما سه کشور اروپایی ظرفیت مذاکره ندارند و تنها امکانی که در دسترس انان بود به صورت غیرقانونی استفاده کردند. آنان حق استفاده از اسنپک‌بک نداشتند اما استفاده کردند و هیچ اتفاقی نیفتاد.  در خصوص اژانس، ایران متعهد به ان پی تی است ولی باید قبول کرد واقعیت‌ها تغییر  پیدا کرده است. بعد از حملات به تاسیسات ما واقعیت تغییر پیدا کرده و اژانس هیچ پروتکلی ندارد. من از اقای گروسی پرسیدم که چارچوبی برای بازرسی دارید گفت خیر. تا وقتی چارچوب تهیه نشود امکان بازرسی وجکد ندارد زیرا تهدیدات ایمنی هست. ما در قاهره سعی کردیم توافق کنیم اما با اقدام امربکا و سه کشور اروپایی توافق قاهره ملغی شد. اکنون تمامی درخواست‌های اژانس باید به شورای عالی امنیت ملی ارائه شود. ما با توجه به شرایط جدید عمل می‌کنیم.»