هشدار معاون اسبق تامین اجتماعی به رئیس جمهور/ وضعیت تامین اجتماعی و بازنشستگان بحرانی‌ست

به گزارش ایلنا، مهرداد قریب، معاون اسبق امور بیمه سازمان تامین اجتماعی و رئیس کمیته رفاه و تامین اجتماعی ستاد انتخاباتی مسعود پزشکیان، با ارسال نامه‌ای سرگشاده خطاب به رئیس جمهور به بیان دغدغه‌هایی از وضعیت بغرنج رفاه و تامین اجتماعی کشور پرداخت. 

وی در این نامه نوشته است: 

ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران

جناب آقای دکتر مسعود پزشکیان

سلام علیکم

به استحضار می‌رساند کمیته رفاه و تأمین اجتماعی و کارشناسان تخصصی این حوزه با توجه به تحولات یک‌سال گذشته و همچنین تحلیل‌های کارشناسی مبتنی بر داده‌های رسمی در حوزه‌های رفاه، کار و تأمین اجتماعی، احساس وظیفه می‌کند نکات بسیار مهم و هشداردهنده زیر را جهت تصمیم‌گیری دقیق و اقدامات فوری به محضر جنابعالی تقدیم نماید. 

طی یک‌سال اخیر، مجموعه سیاست‌ها و عملکردهای وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و نهادهای تابعه آن، نه‌تنها نتوانسته چالش‌های موجود را کاهش دهد، بلکه به دلایل متعدد موجب انباشت مشکلات، کاهش سطح رفاه عمومی و شکل‌گیری نگرانی‌های جدی در جامعه کارگری، بازنشستگان، بیمه‌شدگان، تعاونی‌ها، کارفرمایان و مجموعه فعالان تولید بوده است. 

همزمان، روندهای اقتصادی و اجتماعی کشور نشان می‌دهد که وضعیت موجود در حوزه رفاه و تأمین اجتماعی وارد مرحله هشدار و نیازمند مداخله فوری شده است. اهم این نگرانی‌ها به شرح زیر تقدیم می‌گردد: 

۱. وضعیت معیشتی خانوارها در شرایط اضطرار قرار گرفته است

افزایش بی‌سابقه هزینه‌های زندگی، کاهش مداوم قدرت خرید، رکود دستمزد واقعی و ناکافی بودن حمایت‌های جبرانی موجود، سبب شده است که بخش قابل‌توجهی از خانوارها وارد محدوده فشار معیشتی شوند. ادامه این روند، آثار مستقیم بر ثبات اجتماعی خواهد داشت. 

۲. کسری عمیق و رو به گسترش صندوق‌های بازنشستگی

صندوق‌های بازنشستگی اصلی کشور با ناترازی ساختاری، پیرشدن جمعیت بیمه‌شدگان، کاهش ورودی‌ها و رشد مداوم تعهدات، در آستانه یک بحران جدی قرار دارند. تداوم وضعیت فعلی، می‌تواند در آینده توان صندوق‌ها در ایفای تعهدات پایه را به‌شدت تهدید کند. 

۳. گسترش فقر و تبدیل آن به پدیده‌ای ساختاری

تحلیل داده‌های رفاهی نشان می‌دهد که فقر به‌تدریج از وضعیتی گذرا به پدیده‌ای پایدار و ساختاری تبدیل شده است. افزایش هزینه‌های ضروری، کاهش دسترسی به خدمات پایه، و ضعف ابزارهای حمایتی موجب شده طبقات آسیب‌پذیر در معرض سقوط بلندمدت قرار گیرند؛ که این امر مستقیماً به کاهش سرمایه انسانی کشور منجر می‌شود. 

۴. کاهش محسوس اعتماد عمومی به اثربخشی نظام حمایتی

ابهام در سیاست‌گذاری، پراکندگی نهادی، تغییرات پی‌درپی مدیریتی و ناکارآمدی در اجرای برنامه‌ها، موجب کاهش اعتماد عمومی نسبت به عدالت و کارآمدی نظام‌های حمایتی، بیمه‌ای و رفاهی شده است. بازسازی این اعتماد در آینده بسیار دشوارتر و پرهزینه‌تر خواهد بود. 

۵. پیامدهای جدی‌عدم مداخله و تداوم وضع موجود

تعویق در اتخاذ تصمیمات اصلاحی در حوزه رفاه و تأمین اجتماعی، هزینه‌های جبرانی بیشتری را بر دولت تحمیل خواهد کرد و دامنه بحران را گسترش خواهد داد. برآوردهای کارشناسی نشان می‌دهد که هزینه‌عدم اقدام، به‌مراتب سنگین‌تر از هزینه اصلاحات فوری است. 

۶. تشدید نارضایتی و بی‌ثباتی در جامعه کار، تولید و حمایت اجتماعی

مشکلات ذکرشده در کنار موارد زیر موجب شکل‌گیری نارضایتی گسترده و کاهش امید در جامعه شده است: 

• وضعیت نامطلوب امنیت شغلی و معیشتی کارگران

• تأخیر در اجرای قوانین مرتبط با بازنشستگان و کاستی‌های جدی خدمات درمانی

• سردرگمی تعاونی‌ها و رکود بخش تعاون

• فرسایش منابع انسانی و مالی سازمان‌های حمایتی

• نبود سیاست‌های تشویقی مؤثر برای کارفرمایان و فعالان اقتصادی

• استقرار مدیران غیرمتخصص در صندوق‌ها و نهادهای حساس

این روندها نشان‌دهنده نیاز فوری به «بازطراحی راهبردی» در کل وزارتخانه و نهادهای زیرمجموعه آن است. با توجه به تاکید جنابعالی مبنی بر استفاده از کارشناسان ومتخصصین هر حوزه برای مدیریت بحران‌های پیشرو درخواست داریم با حضور اعضای کمیته رفاه و تأمین اجتماعی، و کارشناسان تخصصی فراهم فرمایید؛ تا گزارش جامع یک‌سال گذشته، تحلیل شاخص‌های هشداردهنده رفاهی، و نیز پیشنهادهای عملیاتی را به حضور جنابعالی تقدیم نماییم. 

بدیهی است اتخاذ تصمیم‌های صحیح در این مقطع، نقشی تعیین‌کننده در بهبود وضعیت فعلی میلیون‌ها کارگر، بازنشسته، بیمه‌شده، خانواده‌ها، کارفرمایان و مجموع فعالان اقتصادی کشور خواهد داشت.