ایران با تولید مشترک می‌تواند شریک راهبردی عراق شود

به گزارش خبرنگار مهر، علی آقامحمدی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، امروز در همایش «فرصت‌ها و ظرفیت‌های صادراتی به عراق» با تأکید بر ضرورت شتاب‌دهی صادرات غیرنفتی اظهار کرد: موفقیت در این زمینه مستلزم پیوند منطقی میان تولید، سرمایه‌گذاری و بازار هدف است و بدون شناخت دقیق تقاضا، امکان تحقق اهداف اقتصادی وجود ندارد.

وی افزود: شتاب‌دهی صادرات باید با رویکرد سرمایه‌گذاری هدفمند برای تولید همراه باشد و تمرکز ویژه‌ای بر بازار عراق داشته باشد. ایران می‌تواند با شرکای عراقی نه تنها محصولات خود را صادر کند، بلکه تولید مشترک در این کشور ایجاد کرده و مناطق ویژه اقتصادی با تسهیلات و امکانات خاص تعریف کند.

آقامحمدی با تأکید بر رقابت‌پذیر و مقیاس‌پذیر بودن تولیدات، خاطرنشان کرد: دوام در بازار نیازمند کیفیت و قیمت رقابتی است و تولید محدود یا مقطعی کافی نیست. ساختار صادراتی کشور باید توان مقابله با نوسانات خارجی، از جمله تحریم‌ها، را داشته باشد.

وی همچنین بر شناسایی فرصت‌ها و تدوین راهبردهای شتاب‌دهی صادراتی تأکید کرد و افزود: مسئله اصلی اقتصاد تولیدی، فقدان صادرات پایدار و رقابت‌پذیر برای واحدهای تولیدی است. بسیاری از واحدها بدون تعریف بازار خارجی تولید می‌کنند و منابع، مواد اولیه و ماشین‌آلات به‌صورت ناکامل در زنجیره ارزش به کار گرفته می‌شوند.

آقامحمدی بر رعایت استانداردهای فنی و الزامات ویژه هر بازار هدف تأکید کرد و گفت: نبود سرمایه‌گذاری هدفمند صادرات‌محور و عدم تشکیل شبکه‌های همکاری میان تولیدکنندگان، از مهم‌ترین موانع است. دانشگاه‌ها و مراکز تحقیق و توسعه نیز می‌توانند با تبدیل ساختمان‌ها و دفاتر تحقیقاتی به مراکز صادرات محور، نقش مؤثری در تقویت تولید و صادرات داشته باشند.

وی تأکید کرد: اصلاح ساختارها، کاهش ریسک بنگاه‌ها و ایجاد اعتماد برای صادرات پایدار، مسیر ورود به بازارهای خارجی را کوتاه‌تر و هموار می‌کند. با توجه به روند جهانی و افزایش تنش‌ها، برنامه‌ریزی دقیق و هماهنگی میان تولیدکننده، سرمایه‌گذار و سیاست‌گذار ضروری است تا ایران به شریک راهبردی عراق در مسیر توسعه اقتصادی تبدیل شود.

باید با اصلاح قوانین مزاحم، مسیر تولید و صادرات هموار شود

همچنین حجت‌الاسلام محمدتقی نقدعلی، رئیس گروه دوستی پارلمانی ایران و عراق، نیز در این همایش با اشاره به اهمیت راهبردی روابط تهران-بغداد اظهار کرد: ظرفیت‌های اقتصادی، تجاری و اجتماعی عراق می‌تواند نقش مهمی در توسعه صادرات و آینده اقتصاد ایران ایفا کند.

وی افزود: تشکیل گروه‌های دوستی پارلمانی ایران با عراق، نیجریه و کرواسی در ابتدای دوره مجلس یازدهم آغاز شد، اما با توجه به نزدیکی به پایان دوره مجلس عراق، فرصت کافی برای تعمیق همکاری‌های پارلمانی فراهم نشد.

نقدعلی با اشاره به تحولات سیاسی عراق تصریح کرد: جریان‌های وابسته به استکبار جهانی تلاش داشتند مجلسی در عراق شکل گیرد که همراهی لازم با جمهوری اسلامی ایران نداشته باشد، اما نتایج انتخابات نشان داد این پروژه شکست خورده و جلوه‌ای از قدرت الهی در این کشور نمایان شد.

وی همچنین بر اهمیت سرمایه اجتماعی تأکید کرد و گفت: موفقیت صرفاً بر شاخص‌های ظاهری نیست، بلکه حفظ و تقویت سرمایه اجتماعی داخلی و خارجی اهمیت زیادی دارد. برخی حوزه‌ها در داخل کشور مورد غفلت قرار گرفته و سرمایه‌های اجتماعی بالقوه به هدر رفته است.

رئیس گروه دوستی پارلمانی ایران و عراق به ظرفیت‌های اقتصادی عراق اشاره کرد: حضور میلیون‌ها زائر، فرصت‌های بزرگ در حوزه حمل‌ونقل، تبادلات مالی و تجارت ایجاد می‌کند و مجلس می‌تواند با اصلاح قوانین مزاحم، زمینه گسترش تولید و صادرات را فراهم کند.

وی همچنین به نقش دیپلماسی اقتصادی تأکید کرد و افزود: استفاده از ظرفیت‌های دیپلماتیک و رایزنی‌های سیاسی برای توسعه روابط اقتصادی ضروری است، در حالی که ایران در دو سال اخیر رایزن اقتصادی در عراق نداشته و مأموریت سفیر عراق در تهران نیز پایان یافته است.

حساسیت نسبت به کیفیت محصولات صادراتی باید افزایش یابد

حامد افشاری، سرپرست معاونت تحقیقات، فناوری و نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی، در ادامه با تأکید بر اهمیت کیفیت صادرات گفت: هر محصول یا خدمتی که از ایران صادر می‌شود، به عنوان «برند ایران» شناخته می‌شود و کیفیت پایین می‌تواند اعتبار کلی برند ایرانی را خدشه‌دار کند.

وی افزود: لازم است قوانین و سازوکارهایی تدوین شود که حساسیت نسبت به کیفیت محصولات صادراتی افزایش یابد، از تولید گرفته تا بسته‌بندی و برچسب‌گذاری. ورود محصولات با کیفیت پایین اعتماد بازار را آسیب می‌زند و باید تجربه‌های موفق بازسازی پس از جنگ و مدیریت منابع محدود ایران به بازار عراق منتقل شود.

افشاری تأکید کرد: عراق نباید صرفاً بازار هدف دیده شود، بلکه شریک استراتژیک ایران است. این کشور در حال گذار از بازار سنتی به بازار مدرن است و نیازمند زیرساخت‌های آموزشی، مهارتی، خدماتی و بومی‌سازی سیستم‌های الکترونیکی و بانکی است. حضور رقبا مانند چین، ترکیه و کشورهای اروپایی چالش‌برانگیز است، اما ایران مزیت‌های نسبی مهمی دارد که باید هدفمند استفاده شوند.

اسماعیل زینالی، رئیس واحد الکترونیک دانشگاه آزاد، نیز به برنامه تحولی دانشگاه اشاره کرد: هدف، استفاده از فرصت‌ها و اجرای برنامه‌ای در حوزه شرکت‌های فناور است تا محصولات تولیدی علاوه بر پاسخگویی به نیاز داخلی، به بازارهای صادراتی و بین‌المللی نیز وارد شوند. وی افزود: حمایت دانشگاه و تلاش شبانه‌روزی شتاب‌دهنده «الفرات» و همکاران واحد الکترونیک، باعث شد برنامه به شکل منسجم پیش رود.