رویداد‌های مهم ۲۰۲۵؛ سال تشدید تنش‌های جهانی و سرعت پیشرفت در فناوری

آتش‎بس غزه، بازگشت ترامپ به کاخ سفید و درگذشت پاپ فرانسیس، رئیس کاتولیک‌های جهان بخشی از رویداد‌های مهم جهان را در طول سال ۲۰۲۵ تشکیل می‌دهند.

در ادامه برخی از رویدادهای مهم جهان را در سال ۲۰۲۵ می‌خوانید:

بازگشت ترامپ به کاخ سفید

دونالد ترامپ، رئیس‎جمهور آمریکا در ژانویه ۲۰۲۵ (دی ماه گذشته) برای دومین بار به کاخ سفید بازگشت؛ از زمان بازگشت او به کاخ سفید برای دوره دوم، رئیس‌جمهور جمهوری‌خواه، گروه‌های بسیاری را هدف قرار داده، گارد ملی را در شهر‌هایی که دموکرات‌ها رأی می‌دهند مستقر کرده و به رسانه‌ها حمله کرده است.

او همچنین تلاش‌های به‌اصطلاح دیپلماتیک گسترده‌ای را آغاز کرده است که نتایج متفاوتی داشته است.

نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که آمریکایی‌ها به‌طور فزاینده‌ای از مسائل اقتصادی -به‎ویژه هزینه زندگی- ناراضی هستند.

شکست‌های سنگین در انتخابات محلی، حزب او را در موقعیت حساسی برای انتخابات میان‌دوره‌ای پاییز آینده قرار داده است.

آتش‌بس در غزه

فشار آمریکا منجر به آتش‌بس در غزه دو سال پس از آغاز جنگی ویرانگر در نوار غزه شد؛ این آتش‌بس امکان بازگشت آخرین افراد بازمانده و تمام اجساد زندانیان صهیونیست به جز یک نفر را در ازای آزادی اسیران فلسطینی فراهم کرد.

اگرچه این امر تاحدودی باعث افزایش جریان کمک‌های بشردوستانه به غزه شد، اما طبق گفته سازمان ملل و سازمان‌های غیردولتی بشردوستانه، هنوز به هیچ وجه برای تأمین نیاز‌های این منطقه کافی نیست.

مذاکرات ناموفق اوکراین

ورود ترامپ به کاخ سفید، تلاش‌ها برای پایان دادن به جنگ در اوکراین را تقویت کرد.

همدردی ترامپ بار‌ها بین ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین و ولادیمیر پوتین، همتای روس او در نوسان بوده است و کی یف نگران است که ممکن است مجبور به توافق با شرایط مسکو شود.

 در ماه فوریه، ترامپ زلنسکی را سرزنش کرد و او را به خطر ایجاد جنگ جهانی سوم و بی‌احترامی به مردم آمریکا متهم کرد.

 از آنجایی که مذاکرات مستقیم روسیه و اوکراین به جایی نرسید، ترامپ در ماه آگوست میزبان پوتین برای یک اجلاس مهم در آلاسکا بود که زود پایان یافت و واشنگتن را به عدم جدیت در پایان دادن به جنگ متهم کرد.

با این حال، دیپلماسی بین‌المللی برای دستیابی به آتش‌بس بر اساس پیش‌نویس طرح ایالات متحده که در ماه نوامبر ارائه شد، با موجی از دیپلماسی بین‌المللی مواجه شده است. نسخه اولیه این طرح توسط اوکراین و متحدان اروپایی‌اش تا حد زیادی به نفع روسیه ارزیابی شد.

جنگ تجاری جهانی

 ترامپ موجی از تعرفه‌ها را بر واردات و کل صنایعی که استراتژیک تلقی می‌شدند - مانند فولاد، آلومینیوم و مس - اعمال کرد و باعث ایجاد اختلاف تجاری شد که اقتصاد جهانی را تکان داد. در حالی که کشور‌های هدف اقدامات تلافی‌جویانه را در نظر می‌گرفتند یا اجرا می‌کردند، مذاکرات سخت منجر به توافقات بسیاری، از جمله با اتحادیه اروپا و چین شد.

اما مذاکرات دوجانبه با کانادا پس از آنکه یکی از استان‌های کانادا هزینه تبلیغاتی را که از تعرفه‌ها انتقاد می‌کرد، تأمین کرد، به حالت تعلیق درآمد.

تحت فشار برای کاهش هزینه‌های زندگی آمریکایی‌ها، ترامپ در اواسط نوامبر تصمیم گرفت تعرفه‌های برخی از محصولات غذایی مانند قهوه و گوشت گاو وارداتی را لغو کند.

مرگ پاپ فرانسیس و انتخاب پاپ جدید

پاپ جدید رابرت فرانسیس پرووست ماه می پس از مرگ پاپ فرانسیس، به عنوان اولین پاپ آمریکایی انتخاب شد.

دود سفید از بالای کلیسای سیستین برخاست تا انتخاب ۲۶۷مین رئیس کلیسای کاتولیک را پس از یک نشست محرمانه کمتر از ۲۴ ساعت اعلام کند.

وی متولد شیکاگو که نزدیک به ۲۰ سال به‌عنوان مبلغ مذهبی در پرو فعالیت کرد و در نهایت تابعیت این کشور را دریافت کرد، نام لئو چهاردهم را برای خود برگزید.

پیشرفت در حوزه هوش مصنوعی

غول‌های فناوری و سرمایه‌گذاران، مبالغ فزاینده‌ای را برای تأمین مالی رشد سریع هوش مصنوعی هزینه کرده‌اند.

طبق گفته شرکت مشاوره‌ای آمریکایی گارتنر، انتظار می‌رود هزینه‌های مرتبط با هوش مصنوعی در سال ۲۰۲۵ به حدود ۱.۵ تریلیون دلار و در سال آینده به ۲ تریلیون دلار برسد.

اشتیاق بازار برای مدت کوتاهی ارزش غول تراشه، انویدیا، را به بیش از ۵ تریلیون دلار رساند.

اما بازار‌ها از یک حباب سوداگرانه پیرامون این فناوری می‌ترسند و نگرانی‌های گسترده‌تری نیز وجود دارد؛ هوش مصنوعی متهم به دامن زدن به اطلاعات نادرست است، دعاوی مربوط به حق چاپ به سرعت در حال افزایش است و بسیاری از شرکت‌ها، پذیرش آن را به‌عنوان توضیحی برای اخراج‌های گسترده ذکر کرده‌اند.

سرقت از موزه لوور

 در ماه اکتبر، سارقانی که جلیقه‌های کارگری به تن داشتند، با استفاده از نردبان مبلمان وارد موزه لوور پاریس شدند؛ آنها با اسکوترهایی که جواهرات سلطنتی به ارزش ۸۸ میلیون یورو (۱۰۲ میلیون دلار) را با خود حمل می‌کردند، فرار کردند، اگرچه در مسیر یک تاج الماس‌نشان را از دست دادند.

در نهایت چهار فرد مظنون به شرکت در این حمله متهم و زندانی شدند، اما گنجینه‌های مسروقه هنوز پیدا نشده‌اند.

استقرار نظامی گسترده آمریکا در ونزوئلا

واشنگتن از ماه آگوست حضور نظامی قابل‎توجهی را در سواحل آمریکای لاتین مستقر کرده است که رسما به ادعای مبارزه با قاچاق مواد مخدر به مقصد آمریکا است.

از ماه سپتامبر، حدود ۱۰۰ نفر در حملات آمریکا به قایق‌هایی که واشنگتن بدون ارائه مدرک ادعا می‌کند، مواد مخدر حمل می‌کردند، کشته شده‌اند.

وزارت دادگستری آمریکا اصرار دارد که این حملات «قانونی» بوده‌اند و اتهامات یک مقام ارشد سازمان ملل مبنی بر «فراقانونی» بودن آنها را رد کرده است.

این کمپین نظامی واکنش‌های خشمگینانه‌ای را در آمریکای لاتین، به‎ویژه ونزوئلا برانگیخته است.

به‌تازگی نیرو‌های آمریکایی با فرود آمدن از بالگرد بر روی کشتی، یک نفتکش ونزوئلایی را توقیف کردند.

واشنگتن از آن زمان «محاصره کامل» علیه «نفتکش‌های تحریم‌شده» که به ونزوئلا یا از ونزوئلا سفر می‌کنند را اعلام کرده است.

پدیده‌های آب و هوایی

در حالی که ویتنام، سریلانکا و اندونزی سیل‌های مرگ‌باری را تجربه کردند، طوفان‌های قدرتمندی کارائیب و فیلیپین را درنوردیدند.

به گفته دانشمندان، رویداد‌های شدید آب و هوایی به دلیل تغییرات اقلیمی ناشی از فعالیت‌های انسانی، مکررتر، مرگ‌بارتر و مخرب‌تر می‌شوند.

طوفان ملیسا، یکی از قدرتمندترین طوفان‌هایی که تاکنون به کارائیب برخورد کرده است، تمام مناطق جامائیکا را ویران کرد و هائیتی و کوبا را درنوردید.

در جنوب شرقی آسیا، فیلیپین در عرض دو ماه با طوفان‌های راگاسا، کالماگی و فونگ-وانگ هدف قرار گرفت، در حالی که بخش‌هایی از ویتنام با طوفان‌ها، سیل‌ها و رانش زمین ویران شد.

طوفان‌های گرمسیری و باران‌های موسمی در پایان سال، جنوب شرقی و جنوب آسیا را درنوردید و بخش‌های وسیعی از جزیره سوماترا در شمال غربی اندونزی را ویران کرد و هزاران نفر را در سریلانکا آواره کرد.

دمای هوا به‎شدت افزایش یافت و آتش‌سوزی‌های جنگلی در اروپا شدت گرفت و در طول تابستان، رکورد بی‌سابقه‌ای از زمین‌ها در آتش سوخت.

سواحل مدیترانه‌ای فرانسه بدترین آتش‌سوزی خود را در ۵۰ سال گذشته تجربه کرد.

در آمریکا، آتش‌سوزی‌های ناشی از رعدوبرق منجر به بسته شدن لبه شمالی گرند کنیون معروف در اواسط جولای برای بقیه فصل گردشگری شد.