موج تازه آنفلوآنزا در کشور؛ آمار ابتلا سه‌برابر شد

در حالی که کودکان، سالمندان، زنان باردار و بیماران زمینه‌ای در معرض بیشترین خطر قرار دارند، متخصصان سلامت از مردم می‌خواهند با استفاده از ماسک، کاهش حضور در اماکن شلوغ و مراقبت از گروه‌های حساس، در قطع زنجیره انتقال نقش فعال ایفا کنند.

از این‌رو، در تهیه این گزارش با چند تن از متخصصان حوزه سلامت از جمله پزشکان عفونی، اپیدمیولوژیست‌ها و کارشناسان اورژانس گفتگو کردیم تا ابعاد گسترش بیماری، عوامل خطر و مهم‌ترین راهکارهای کنترل و پیشگیری از آن روشن‌تر شود.

رشد بیماران بدحال و کمبود واکسن

پیام طبرسی، متخصص بیماری‌های عفونی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری مهر با اشاره به افزایش موارد آنفلوآنزا گفت: تعداد بیماران بدحال و بستری رو به رشد است و موجودی واکسن آنفلوآنزا نیز مصرف شده است و مؤثرترین راه جلوگیری از ابتلاء، رعایت نکات بهداشتی است و افراد پرخطر باید از حضور در مکان‌های شلوغ خودداری کنند.

استفاده از ماسک و فاصله‌گذاری اجتماعی

این متخصص بر اهمیت استفاده از ماسک در فضاهای بسته، شست‌وشوی منظم دست‌ها و اجتناب از تماس نزدیک با افراد بیمار تأکید کرد و گفت: پرهیز از مراجعه غیرضروری به بیمارستان‌ها و کاهش مواجهه با ویروس، به ویژه برای کودکان و سالمندان، ضروری است و تعطیلی مدارس نیز با هدف کاهش تماس کودکان با ویروس انجام شده است.

تزریق واکسن هنوز مؤثر است

طبرسی خاطرنشان کرد: اگر افراد واکسن پیدا کنند، هنوز برای تزریق دیر نیست و تا پایان اسفند فرصت وجود دارد. با این حال، با توجه به کمبود فعلی واکسن، تأکید اصلی بر رعایت بهداشت و کاهش مواجهه با ویروس است.

تقویت سیستم ایمنی و مراقبت‌های خانگی

این متخصص اضافه کرد: تغذیه مناسب، کاهش استرس و خواب کافی می‌تواند احتمال بروز عفونت را کاهش دهد، اما مهم‌ترین عامل پیشگیری، جلوگیری از تماس با ویروس است و ۹۰ درصد مبتلایان طی دو تا سه روز با استراحت، مصرف مایعات و مسکن در منزل بهبود پیدا می‌کنند و مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک در روزهای اول بیماری کاملاً بی‌فایده است.

طبرسی توضیح داد: حدود ۱۰ درصد بیماران ممکن است بیماری پیش‌رونده پیدا کنند که در این شرایط مراجعه به پزشک و بیمارستان ضروری است و تصمیم برای تجویز دارو بر عهده پزشک است.

آلودگی هوا و شدت علائم آنفلوآنزا

مینو محرز، متخصص بیماری‌های عفونی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری مهر، درباره تأثیر آلودگی هوا گفت: آلودگی هوا به‌تنهایی باعث بروز آنفلوآنزا نمی‌شود، اما می‌تواند شدت علائم بیماری‌های تنفسی را افزایش دهد و بیماران مبتلا به آلرژی، آسم و مشکلات تنفسی در این شرایط آسیب‌پذیرتر هستند و گردش ویروس آنفلوآنزا می‌تواند در چنین مواقعی خطرناک‌تر باشد.

افزایش موارد ابتلاء در کودکان و دانش‌آموزان

محرز توضیح داد: کودکان در مدارس بیشتر در معرض تماس نزدیک هستند و استفاده از ماسک برایشان دشوار است، به همین دلیل میزان درگیری در این گروه بالاتر دیده می‌شود و تشخیص تفاوت میان گلودرد ساده ناشی از آلودگی و آنفلوآنزا با توجه به علائمی مانند تب ناگهانی، بدن‌درد شدید، بی‌حالی و سرفه خشک ممکن است، اما مراجعه به پزشک بهترین راه تشخیص است.

محرز خاطرنشان کرد: واکسن آنفلوآنزا پیشگیری صددرصدی ایجاد نمی‌کند، اما شدت بیماری و خطر عوارض را کاهش می‌دهد. فصل گردش ویروس معمولاً تا اردیبهشت ادامه دارد و هنوز فرصت برای واکسیناسیون وجود دارد.

رعایت نکات پیشگیرانه و مراقبت‌های اولیه

ولید محمدنژادیان، کارشناس اورژانس پیش‌بیمارستانی، با اشاره به سهولت انتقال ویروس گفت: آنفلوآنزا می‌تواند تنها با یک عطسه منتقل شود، اما با رعایت چند رفتار ساده، می‌توان از ابتلاء و گسترش آن جلوگیری کرد.» او افزود که کودکان، سالمندان و مادران باردار بیش از دیگران در معرض عوارض شدید هستند و رعایت اقدامات پیشگیرانه ضروری است.

محمدنژادیان استفاده از ماسک در محیط‌های شلوغ و سربسته، شست‌وشوی منظم دست‌ها، رعایت آداب سرفه و عطسه، خودداری از حضور در محل کار هنگام تب و بدن‌درد و پرهیز از مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک را از مهم‌ترین اقدامات دانست.

مراقبت‌های خانگی در دوران بیماری

وی توصیه کرد: استراحت کافی، نوشیدن مایعات، تهویه مناسب محیط و در صورت نیاز مصرف استامینوفن از اقدامات اولیه مهم هستند. والدین باید تب کودکان را کنترل کنند و در سالمندان نسبت به تنگی نفس هوشیار باشند.

واکسیناسیون به‌عنوان کمربند ایمنی

این کارشناس تاکید کرد که واکسن آنفلوآنزا مانند کمربند ایمنی عمل می‌کند؛ ممکن است مانع ابتلاء نشود، اما شدت بیماری را کاهش می‌دهد. وی هشدار داد که در صورت مشاهده تب بالا، تنگی نفس شدید، بی‌حالی مفرط یا کاهش سطح هوشیاری، فوراً با اورژانس تماس گرفته شود.

موج گسترده آنفلوآنزا در کشور

احمد مهری، اپیدمیولوژیست و کارشناس سلامت عمومی، اعلام کرد: با آغاز فصل سرد و کاهش تهویه محیط‌های بسته، کشور درگیر موج گسترده آنفلوآنزا شده است و میزان ابتلاء بیش از ۳۰ درصد نمونه‌های تنفسی است که سه تا چهار برابر حد هشدار تعریف شده در نظام مراقبتی است و تقریباً همه استان‌ها درگیر این موج هستند.

گروه‌های پرخطر و پیامدهای جدی بیماری

مهری خاطرنشان کرد: نگرانی اصلی در این موج، پیامدهای بد حال‌شدگی و احتمال مرگ است و کودکان، سالمندان، زنان باردار، بیماران دیابتی و فشارخونی، مبتلایان به سرطان و افرادی که داروهای تضعیف‌کننده سیستم ایمنی مصرف می‌کنند، بیش از دیگران در معرض خطر هستند.

این اپیدمیولوژیست با اشاره به شباهت شیوه انتقال ویروس با کرونا تأکید کرد: در محیط‌های بدون تهویه و پرجمعیت، یک فرد مبتلا می‌تواند افراد زیادی را آلوده کند. افراد دارای علائم باید از تجمعات پرهیز کنند و در صورت ضرورت حضور، ماسک و فاصله‌گذاری را رعایت کنند.

مهری یادآور شد: بیشتر داروهای مصرفی در روزهای ابتدایی بیماری علامتی هستند و صرفاً تب، سرفه و بی‌حالی را کنترل می‌کنند. مصرف آنتی‌بیوتیک باید تنها با تشخیص پزشک صورت گیرد و در صورت علائم شدید مانند تنگی نفس، سرگیجه، تهوع یا بدتر شدن وضعیت، مراجعه فوری به پزشک ضروری است.

وی در مورد مصرف دمنوش‌ها و گیاهان دارویی گفت: مایعات گرم و دمنوش‌ها می‌توانند به کاهش علائم کمک کنند، اما مصرف بیش از حد ممکن است عوارض جبران‌ناپذیر ایجاد کند و باید متعادل و کنترل‌شده باشد.

به گزارش مهر؛ با توجه به شیوع گسترده آنفلوآنزا و کمبود واکسن، کارشناسان تأکید دارند که رعایت نکات بهداشتی، استفاده از ماسک و پرهیز از حضور در مکان‌های شلوغ، مهم‌ترین راه حفاظت از خود و گروه‌های پرخطر است. پیشگیری ساده، اما مؤثر، می‌تواند جلوی گسترش بیماری و عوارض جدی آن را بگیرد.

کشور در مرحله حساسی از گردش ویروس آنفلوآنزا قرار دارد؛ مرحله‌ای که نه‌تنها سطح ابتلاء افزایش یافته، بلکه تعداد بیماران بدحال نیز رو به فزونی است و کمبود واکسن شرایط را پیچیده‌تر کرده است.

این وضعیت بیش از هر زمان دیگر بر ضرورت رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی، استفاده مستمر از ماسک در فضاهای بسته، محدود کردن حضور در تجمعات و توجه ویژه به سالمندان، کودکان، زنان باردار و بیماران زمینه‌ای تأکید دارد؛ گروه‌هایی که هر موج بیماری ابتدا به سراغ آنها می‌رود و بیشترین آسیب را متوجه آنان می‌کند.