نقش مردان در شیردهی، توجه کنید!

شيردهي يکي از مهم ترين بخش هاي مراقبت از کودك است که مي تواند در تمام طول عمر کودك تاثيرگذار باشد. تغذيه کودك با شير مادر نه تنها موجب فراهم شدن همه مواد مغذي بدن در حال رشد کودك مي شود بلکه او را در مقابل بسياري از بيماري ها مصون مي کند. خيلي از ما همه مزاياي خوردن شير مادر براي کودك را مي دانيم اما آنچه از اهميت زيادي برخوردار است اين است که شيردهي نبايد تنها به عنوان يک مقوله مربوط به مادر تلقي شود. شيردهي فرآيندي است که به طور غيرمستقيم موجب تاثيراتي روي جامعه، اقتصاد جامعه، مذهب و ساير عوامل فرهنگي اجتماعي و حتي هنجارها و ناهنجارهاي اجتماعي مي شود وبايد به آن به صورت امري مشارکتي نگريسته شود، يعني از سوي جامعه هم مورد حمايت قرار گيرد. عدم شيردهي از پستان معمولا به دليل اطلاعات ناکافي زنان در مورد اهميت اين مساله موضوع مهمي است. در برخي جوامع مردان نقش مهمي در تصميم گيري همه جنبه هاي زندگي زنان دارند. نقش مردان نه تنها در مساله بهداشت باروري از اهميت وافري برخوردار است، بلکه شيردهي هم متاثر از نقش آنهاست. مطالعات گسترده نشان مي دهد که زناني که همسرشان آنها را در دوران شيردهي مورد حمايت قرار مي دهند مدت طولاني تري به فرزند خود شير مي دهند و احساس امنيت و آرامش خاطر بيشتري تجربه مي کنند.

 

مشارکت مردان در امر شيردهي مادر به نوزاد، حتي موجب بهبود وضعيت زندگي آنها مي شود. طبق يک مطالعه انجام شده در کشور نپال در سال 2008 ميلادي، مشارکت مردان در مراقبت هاي دوران بارداري و مراقبت از نوزاد مورد بررسي قرار گرفت. 461 مرد 15 تا 59 ساله که حداقل 1 فرزند در زمان تحقيق داشتند مورد مطالعه قرار گرفتند اطلاعات مردان، امکانات و روش هاي حمايتي و مشارکتي مردان، نحوه جست وجوي درمان مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد که بيش از 78 68 درصد آنها از تاثير غذا مخصوصا غلات و حبوبات / درصد از مردان اهميت شيردهي از پستان مادر را مي دانند. 3 روي شير مادر اطلاع دارند. اين مطالعه تاثير و مشارکت مردان را در امر شيردهي از 3 جنبه برجسته مي کند. اول اين که: تحصيلات يکي از مهم ترين عواملي است که ارتباط مستقيم يا غيرمستقيم با نقش مردان در حمايت از شير مادر دارد. درواقع، تحصيلات نه تنها سبب آگاهي مردان از ضرورت تغذيه با شيرمادر مي شود بلکه کمک مي کند تا پدر به جنبه هاي مختلف زندگي سالم توجه بيشتري داشته باشد و حس مسووليت پذيري در او بيشتر شود. دوم اين که: رسانه هاي ارتباط جمعي هم در تعيين آثار مثبت مشارکت مردان در امر تغذيه با شير مادر نقش مهمي دارند. درواقع، رسانه هاي ارتباط جمعي مي توانند اهميت شيرمادر را در سلامت کودك و مادر و همچنين سلامت جامعه نشان دهند. و آخر اين که: بحث و گفت وگو و ارتباطات بهتر والدين درك و جست وجوي درمان هرگونه مشکل بهداشتي و ساير موضوعات خانواده را راحت تر مي کند و اين در مشارکت مردان در شيردهي توسط مادر تاثير قابل توجهي دارد. از نظر آقايان شيردهي تصويري کاملا مادرانه است و در عين حال که از اين عمل و مشاهده آن لذت مي برند، عکس العملي بين دوست داشتن و دلسردي در بيشتر آنها به وجود مي آيد... در دوران بارداري، مادر رابطه اي بسيار نزديک با فرزند خود دارد. بعد از تولد، شيردهي همچنان اين آميختگي و نزديکي را حفظ مي کند و زمان شيردهي زمان لذت بخشي براي هر دوي آنهاست. به چشم مردان شيردهي، عملي کاملا طبيعي و بسيار قدرتمند است. البته تمامي مردان به يک نسبت به اين عمل واکنش نشان نمي دهند.

 

برخي با ديدن همسرشان که در حال شيردهي است به وجد مي آيند و پر از غرور و هيجان مي شوند در حالي که برخي ديگر احساس ناراحتي، دلسردي و حتي حسادت مي کنند. حمايت رواني از مادران شيرده : ابتدا مادران بايد باور کنند و اطمينان داشته باشند که مي توانند شيربدهند و بدانند که شير آنها بهترين غذايي است که کودك احتياج دارد. اندازه پستان تاثيري در شيردهي ندارد و پستان شير را با کميت وکيفيت مطلوب براي کودك توليد مي کند. مادر بايد آگاه باشد که چه تغييراتي در بدن او ايجاد شده است، بداند که چه کار بايد بکند و رفتارش با کودك چگونه باشد .مادر بعد از زايمان احساس مسئوليت بيشتري مي کند . ايجاد روابط عاطفي به او کمک مي کند که خود از کودکش مراقبت کند. مادران در اين زمان راحت تر حرفهاي ديگران را قبول مي کنند و اگر کسي حتي به او بگويد مطمئن هستي که شيرت کافي است ؟ اور را به شک مي اندازد و ممکن است شيردهي را قطع کند. به مادر بايد اطمينان داد و اين اطمينان مي تواند از طرف بستگان ، همسر و مراقبين بهداشتي صورت گيرد. همچنين شوهر بهترين کسي است که مي تواند مادر را حمايت کند و به او اطمينان دهد. به مادارن بايد آموزش داد و آنها را راهنمايي کرد و اين آموزش مي تواند از طريق راديو ، تلويزيون ، روزنامه ، کتاب ، پوستر و از همه بهتر از طريق مراکز بهداشتي درماني صورت گيرد. وظايف مردان در رابطه با شيردهي همسرانشان : مردان بايد از اهميت شيرمادر با اطلاع باشند و مضرات تغذيه با بطري را بدانند و بدانند که براي ترشح شير به مقدار کافي عوامل زير بايد در نظر گرفته شود: -1 سلامت جسم و آرامش روح مادر : شوهر بايد بفکر سلامت جسمي و روحي همسرش باشد و سعي کند محيط خانه کاملاً آرام باشد و همسرش هيچگونه اضطراب ، ترس و نگراني نداشته باشد و از ناراحت کردن همسرش جداً خودداري کند و در صورت بروز کوچکترين مشکل جسمي و يا روحي فوراً او را به مراکز درماني ببرد. -2 استراحت وخواب کافي داشتن : خانم شيرده بايد از استراحت وخواب کافي برخوردار باشد و اين ميسر نمي شود مگر وقتي که همسرش به او در کارهايش کمک کند و يا امکاناتي برايش فراهم سازد تا بتواند بيشتر به خود وکودك بپردازد. -3 تغذيه مناسب دوران شيردهي : خانم شيرده بايد دقيقاً از غذاهايي که بايد در اين دوران مصرف کند آگاه باشد و اين اطلاعات را مي تواند از مراکز بهداشتي کسب نمايد زيرا در غيراين صورت دچار بيماريهاي نظير کم خوني ، پوکي استخوان و غيره خواهد شد و وظيفه شوهرش اين است که غذاهاي مناسب همسرش را فراهم سازد. -4 اشتياق و اعتقاد مادر به شيردادن : خانمي که از آگاهي لازم در اين زمينه و شرايط خوب خانوادگي برخوردار باشد اين اعتقاد در او بوجود مي آيد. -5 اطمينان خاطر واعتماد به نفس مادر ميزان شير را بالا مي برد و مردان در اين زمينه مي توانند به مادر کمک کنند. -6 هرگز نبايد شيشه شير و شيرخشک و پستانک به مادران جوان هديه کرد بلکه برعکس اگر در خانه لوازم بالا وجود دارند بايد آنها را دور ريخت و به هيچ عنوان حتي براي يک مرتبه نيز نبايد از آنها استفاده کرد زيرا کودك بد عادت شده و شيرمادر نيز خشک مي شود. به مادر بايد آموخت که هيچ عاملي در زياد شدن شير او به اندازه مرتب به پستان گذاشتن طفل و مکيده شدن مکرر پستان او اثر ندارد . . چگونه پدر را در شيردهي دخالت دهيم؟ صحبت در مورد فرزند و وظايف او در دوران بارداري مي تواند نقش بسيار بسزايي در اين ميان داشته باشد.

 

يکي از وظايف مهم زن در اين زمان، اطمينان دادن به همسرش است که فرزند آنها سبب جدايي و فاصله گرفتن آنها از هم نخواهد شد. يکي از کارهايي که از سوي روان شناسان توصيه مي شود شرکت مرد همراه زن در کلاس هاي آموزش شيردهي است. آگاهي پيداکردن از اهميت شيردهي و نقش شير مادر در سلامت کودك تا حد زيادي مانع از مخالفت مرد با شيردهي و افسردگي او مي شود. نکته ديگر اينکه نبايد شيردهي را به دور از چشم مرد به ويژه در هفته نخست بعد از زايمان انجام داد تا مرد با سختي هايي که مادر مي کشد نيز آشنا شود و به شما به خاطر کاري که انجام مي دهيد افتخار کند. مادر نيز چه » يا « من خسته ام لطفا کوچولو را در تختش بگذار » بايد هنگام نياز از همسرش طلب کمک کند. گفتن جملاتي نظير هر مردي را به هيجان مي آورد. اقدام ديگري که مي توانيد انجام « خوب که تو اينجايي، تنهايي از پس کارها برنمي آيم بدهيد اين است که واقعا مرد را در شيردهي دخالت دهيد مثلا از او بخواهيد وضعيت نوزاد را درست کند يا گردن و شانه هاي شما را حين شيردهي ماساژ دهد. فراموش نکنيد شايد مردها نتوانند شير دهند اما مي توانند کارهايي مانند خواباندن، نوازش، حمام کردن، تعويض پوشک و به گردش بردن نوزاد را انجام دهند. پس براي آنها ارزش قائل شويد و به عنوان يک پدر به آنها نگاه کنيد. يک نقش بسيار مهم متخصصان مي گويند مرداني که نسبت به شيردهي مخالف اند، افرادي هستند که احساس مي کنند بين آنها و همسرشان فاصله اي ايجاد شده است. شيردهي يک امر زنانه است اما نه کاملا زنانه. گرچه شيردهي سبب ايجاد رابطه اي برتر بين ماد ر و فرزند مي شود اما نبايد نقش پدر را در اين ميان ناديده گرفت.

 

شيردهي امري زوجي است و اگر پدر در آن نقش نداشته باشد با موفقيت به انتها نمي رسد. يک زن با نگاه ها، حمايت و حضور همسرش است که مادر مي شود. بودن او در زمان شيردهي و حمايت و تشويق همسرش باعث مي شود زن بهتر بتواند به اين امر مهم بپردازند. تنها بودن زن در امر نگهداري از کودك باعث خستگي و دلزدگي او شده و به تدريج شيردهي به دست فراموشي سپرده مي شود. دليل به وجود آمدن يک رابطه قوي بين مادر و نوزاد در زمان شيردهي برقراري رابطه فيزيکي است. اين به آن معني است که مرد هم مي تواند – البته کمي متفاوت تر – رابطه اي به همان عميقي با فرزندش داشته باشد و با دخالت دادن خود در امر نگهداري از فرزند اين رابطه عميق را ايجاد کند.