هفت دغنان؛ نمادی از تاریخ کهن گیلان

شهر تاریخی ۱۲۰۰ ساله هفت دغنان شهرستان صومعه‌سرا در غرب مرکز این استان، خود نمادی از تمدن و تاریخ کهن کشور و گیلان است.
این شهر قدیمی و تاریخی در منطقه گسگر صومعه‌سرا قرار دارد …

شهر تاریخی ۱۲۰۰ ساله هفت دغنان شهرستان صومعه‌سرا در غرب مرکز این استان، خود نمادی از تمدن و تاریخ کهن کشور و گیلان است.

این شهر قدیمی و تاریخی در منطقه گسگر صومعه‌سرا قرار دارد که در گذشته مرکز حکومت گسگرات بوده است.

ویرانه‌ها و خرابه‌های به جا مانده شهر تاریخی هفت دغنان نشان از یک منطقه باستانی دارد که به گفته باستان‌شناسان حداقل ۱۲۰۰ سال قدمت آن است، این شهر تاریخی در فاصله ۵۵ کیلومتری شهر رشت و ۲۵ کیلومتری صومعه‌سرا در غرب استان گیلان واقع شده است.

این محوطه تاریخی برای اولین بار توسط باستان‌شناسان در سال ۸۲ شناسایی و گمانه‌زنی‌های آزمایشی متعددی در همان سال به مرکزیت محدوده مقبره سیده کلثوم معروف به امامزاده حوری سو برای تعیین محدوده شهر انجام شده است.

باستان‌شناسان گیلانی بقایایی از یک گورستان دوره اسلامی را شناسایی کردند که اجساد این گورستان به صورت نامنظم دفن شده بودند که بنا به فرضیه باستان‌شناسان این امر به دلیل وقوع حادثه‌ای همچون زلزله، بیماری یا جنگ اتفاق افتاده است.در سال ۸۲ پرونده ثبتی این محوطه توسط باستان‌شناسان آماده شد و ۶۰ هکتار از آن‌که بقایای یک شهر تاریخی را دربرداشت در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.

با این حال دومین فصل از کاوشهای منطقه تاریخی هفت دغنان شهرستان صومعه‌سرا در غرب گیلان از سال گذشته آغاز شده است که در این کاوش گروهی از پژوهشگران و متخصصان رشته‌های مرتبط با باستان‌شناسی نیز حضور دارند.در این مرحله باستان‌شناسان موفق شدند بخش‌هایی از این شهر تاریخی را که شامل حمام‌های قدیمی، بقایایی از ساختمان‌های قدیمی، پل‌های خشتی، مسیر آبرسانی به داخل شهر، جاده‌های سنگفرش، انبارهای متعلق به تنبوشه‌های سفالی و معابر را شناسایی کنند.

کاوش و گمانه زنی‌های انجام شده در نقاط مختلف محوطه نشان می‌دهد که این شهر براساس الگو و سیستم شهری پیشرفته طراحی و تمامی خصوصیات شهرهای دوره اسلامی را در گیلان دارد.

باستان‌شناسان به این نتیجه رسیده‌اند که شهر تخریب شده در گذشته دارای ساختمان‌های بسیار مجلل و زیبا بوده که در راه توسعه و پیشرفت گام برمی‌داشته است.

این شهر تاریخی در اردیبهشت و خرداد سال ۸۵ توسط کارشناسان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری گیلان به سرپرستی ولی جهانی مورد کاوش قرار گرفت.

هیات کاوش موفق شدند، بقایایی از ۳ پل خشتی، ۲ حمام قدیمی، دیوارهای دفاعی یک قلعه تاریخی و بخش منتهی و مسکونی و همچنین جاده‌های سنگفرش این شهر تاریخی را مشخص کنند. شهرستان صومعه‌سرا که عمده منطقه تاریخی گسگرات را در برمی‌گیرد با وسعتی حدود ۶۱۸ کیلومتر مربع در ۲۳ کیلومتری غرب شهر رشت و در شمال غربی فومن واقع شده است.مهم‌ترین جاذبه‌های تاریخی و گردشگری این شهرستان عبارتند از: شهر تاریخی هفت دغنان، مناره آجری گسگر، پل خشتی گوراب، مرغانه پرد، پل گازروبار، حمام کسماء، سردابه روستای تنیان است.