دین و مدرسه ضرورت اخلاص و پاکسازی نیت

نخستین آداب و آیین های مربوط به معلم و شاگرد که باید در امر تعلیم و تربیت به عنوان یک امر ضروری و قطعی مورد توجه قرار گیرد، این است که در پویایی از علم و یا بذل و اعطاء آن به دیگران، …

نخستین آداب و آیین های مربوط به معلم و شاگرد که باید در امر تعلیم و تربیت به عنوان یک امر ضروری و قطعی مورد توجه قرار گیرد، این است که در پویایی از علم و یا بذل و اعطاء آن به دیگران، دارای خلوص نیت باشند (یعنی باید معلم و شاگرد در مسیر تعلیم و تعلم در جهت هدف الهی و انسانی گام بردارند و هیچ گونه شوائب انتفاعی و مادی را با این هدف الهی نیامیزند)، زیرا محور و کانون ارزش عمل و رفتار هر کسی بر قصد و نیت و طرز جهت گیری او مبتنی است.

براساس همین قصد و نیت است که اعمال و رفتار انسان گاهی همچون کوزه شکسته ای فاقد ارزش و اعتبار می شود و گاهی نیز همین اعمال و رفتار در ظل نیت و جهت یابی درست و الهی همانند گوهری گرانبها آنچنان دارای ارزش و اعتبار می گردد که نمی توان آن را به علت گرانمایگی، ارزیابی کرد. گاهی نیز همین اعمال و رفتار به خاطر هدف گیری های نادرست و غیرانسانی به صورت وزر و وبالی بر دوش انسان سنگینی خواهد کرد و برگه های جرم و گناه فزونتری بر صفحات پرونده اعمال سیاه او اضافه می کند.

اگر عمل انسان به عنوان واجبات دینی و تکالیف حتمی الاجرا مذهبی باشد، قطعا لازم است که معلم و شاگرد در اداء آن- صرفا- خدا و اطاعت از فرمان او و پیراستن خویش (از رذائل) و ارشاد بندگان خدا به حقایق دین را منظور نهایی خود قرار دهند. آنها نباید در انجام این اعمال، هدف دیگری را به قصد و نیت خود راه دهند، یعنی نباید اغراض و هدف های نادرست و کم ارزشی را که موجب ذلت و خواری و فرومایگی آنها نزد خدا و باعث خشم او و از دست دادن سعادت و نیکبختی جاوید و محرومیت از اجر و پاداش دائمی می گردد، مد نظر گیرند.

این گونه اهداف و اغراض نادرست و کم ارزش عبارتند از: حب مال، جاه طلبی، نام جویی و تشخص، نمودیابی در میان اقران و همگان، برتری جویی نسبت به برادران ایمانی و امثال آنها از هدف های نادرستی است که همت انسان را دستخوش ابتذال ساخته و انسان را به فرومایگی شخصیت سوق می دهد.

این اعمال فرد را در ردیف زیانکارترین افراد قرار می دهند که مساعی و کوشش های آنها در زندگی فاقد جهت یابی و آمیخته با گمراهی و سرگشتگی است. چنین افرادی می پندارند که رفتار درستی را در پیش گرفته اند.(آیه ۱۰۴ سوره کهف).