شنبه, ۲۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 18 May, 2024
مروری بر تاریخچه ارث زن در ایران
ارث زن در ایران ساسانی
مرحوم سعید نفیسی در تاریخ اجتماعی ایران از زمان ساسانیان تا انقراض امویان صفحه ۴۲ مینویسد:
«در زمینه تشکیل خانواده نکته جالب دیگر که در تمدن ساسانی دیده میشود این است که چون پسری به سن رشد و بلوغ میرسید،پدر یکی از زنان متعدد خود را به عقد زناشویی وی درمیآورده است.نکته دیگر این است که زن در تمدن ساسانی شخصیتحقوقی نداشته است و پدر و شوهر اختیارات بسیار وسیعی در دارایی وی داشتهاند.هنگامی که دختری به پانزده سالگی میرسید و رشد کامل کرده بود، پدر یا رئیس خانواده مکلف بود او را به شوی بدهد.اما سن زناشویی پسر را بیستسالگی دانستهاند و در زناشویی رضایت پدر شرط بود.دختری که به شوی میرفت دیگر از پدر یا کفیل خود ارث نمیبرد و در انتخاب شوهر هیچ گونه حقی برای او قائل نبودند.اما اگر در سن بلوغ،پدر در زناشویی وی کوتاهی میکرد حق داشتبه ازدواج نامشروع اقدام بکند و در این صورت از پدر ارث نمیبرد. شماره زنانی که مردی میتوانستبگیرد نامحدود بود و گاهی در اسناد یونانی دیده شده است که مردی چند صد زن در خانه داشته است.اصول زناشویی در دوره ساسانی-چنانکه در کتابهای دینی زردشتی آمده-بسیار پیچیده و درهم بوده و پنج قسم زناشویی رواج داشته است:
۱) زنی که به رضای پدر و مادر،شوهر میرفت فرزندانی میزاد که در این جهان و آن جهان از او بودند و او را«پادشاه زن»میگفتند.
۲) زنی که یگانه فرزند پدر و مادرش بود،او را«اوگ زن»یعنی زن یگانه میگفتند و نخستین فرزندی که میزاد به پدر و مادرش داده میشد تا جانشین فرزندی بشود که از خانه آنها رفته است و شوهر کرده و پس از آن این زن را هم«پادشاه زن» میگفتند.
۳) اگر مردی در سن بلوغ بیزن میمرد،خانوادهاش زن بیگانهای را جهیز میداد و او را به کابین مرد بیگانهای درمیآورد و آن زن را«سذر زن»یعنی زن خوانده میگفتند و هر چه فرزند او میزاد،نیمی به آن مرد مرده تعلق میگرفت و در آن جهان فرزند او میشد و نیمی دیگر از آن شوهر زنده بود.
۴)زن بیوهای که دوباره شوهر کرده بود«چغر زن»میگفتند که به معنی چاکر زن یعنی زن خادمه باشد،و اگر از شوی اول خود فرزند نداشت او را«سذر زن» میدانستند...
۵) زنی که بیرضای پدر و مادرش به شوهر میرفت،در میان زنان پستترین پایه را داشت و او را«خودسرای زن»یعنی زن خودسر میگفتند و از پدر و مادر خود ارث نمیبرد مگر پس از آن که پسرش به سن بلوغ برسد و او را به عنوان«اوگ زن» به عقد درآورد.» در قوانین اسلام هیچ یک از ناهمواریهای گذشته در مورد ارث وجود ندارد.چیزی که در قوانین اسلامی مورد اعتراض مدعیان تساوی حقوق است این است که سهم الارث زن در اسلام معادل نصف سهم الارث مرد است
از نظر اسلام پسر دو برابر دختر و برادر دو برابر خواهر و شوهر دو برابر زن ارث میبرد
تنها در مورد پدر و مادر است که اگر میت فرزندانی داشته باشد و پدر و مادرش نیز زنده باشد،هر یک از پدر و مادر یک ششم از مال میت را به ارث میبرند. علت اینکه اسلام سهم الارث زن را نصف سهم الارث مرد قرار داد وضع خاصی است که زن از لحاظ مهر و نفقه و سربازی و برخی قوانین جزایی دارد;یعنی وضع خاص ارثی زن معلول وضع خاصی است که زن از لحاظ مهر و نفقه و غیره دارد. اسلام به موجب دلایلی که در مقالات پیش گفتیم مهر و نفقه را اموری لازم و مؤثر در استحکام زناشویی و تامین آسایش خانوادگی و ایجاد وحدت میان زن و شوهر میشناسد.از نظر اسلام الغاء مهر و نفقه و خصوصا نفقه موجب تزلزل اساس خانوادگی و کشیده شدن زن به سوی فحشاء است.و چون مهر و نفقه را لازم میداند و به این سبب قهرا از بودجه زندگی زن کاسته شده است و تحمیلی از این نظر بر مرد شده است،اسلام میخواهد این تحمیل از طریق ارث جبران بشود.لهذا برای مرد دو برابر زن سهم الارث قرار داده است.پس مهر و نفقه است که سهم الارث زن را تنزل داده است.
ارث زن از دیدگاه اسلام
اعراب گاهی زن میت را جزء اموال و دارایی او به حساب میآوردند و به صورت سهم الارث اورا تصاحب میکردند.اگر میت پسری از زن دیگر میداشت،آن پسر میتوانستبه علامت تصاحب،جامهای بر روی آن زن بیندازد و او را از آن خویش بشمارد.بسته به میل او بود که آن زن را به عقد نکاح خود درآورد و یا او را به زنی به شخص دیگری بدهد و از مهر او استفاده کند.این رسم نیز منحصر به اعراب نبوده است و قرآن آن را منسوخ کرد.در قوانین قدیم هندی و ژاپنی و رومی و یونانی و ایرانی تبعیضهای ناروا در مساله ارث،زیاد وجود داشته است و اگر بخواهیم به نقل آنچه مطلعین گفتهاند بپردازیم چندین مقاله خواهد شد.
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
لبنان جنگ اوکراین دولت سیزدهم رئیس جمهور مازندران مجلس سیدابراهیم رئیسی رئیسی مجلس شورای اسلامی تعطیلی شنبه ها شورای نگهبان وزیر کشور
سیل مشهد خراسان رضوی سیل مشهد هواشناسی تهران پلیس آموزش و پرورش سازمان هواشناسی بارش باران قوه قضاییه شهرداری تهران
خودرو دولت بازنشستگان قیمت خودرو مالیات قیمت طلا قیمت دلار مسکن ایران خودرو بازار خودرو تعطیلی شنبه طلا
زری خوشکام عربستان نمایشگاه کتاب لیلا حاتمی علی حاتمی فضای مجازی کتاب نمایشگاه کتاب تهران سینمای ایران تلویزیون سریال سینما
ایلان ماسک
حماس رژیم صهیونیستی اسرائیل غزه روسیه فلسطین چین اوکراین یمن ترکیه ولادیمیر پوتین نوار غزه
فوتبال پرسپولیس ایران استقلال تراکتور بارسلونا لیگ برتر جام حذفی سپاهان بازی فدراسیون فوتبال والیبال
هوش مصنوعی گوگل آیفون اپل باتری سرعت اینترنت عیسی زارع پور تبلیغات
سلامت فشار خون پوست بارداری دیابت کاهش وزن آلزایمر