روزنامه بامداد روشن

روزنامه بامداد روشن به مدیریت و سر دبیری میرزا محمد علی خان خراسانی در تهران تأسیس شد و شماره اول سال اول آن در تاریخ ۱۶ ربیع الاول سال ۱۳۲۳ هـ.ق، در چهار صفحه به قطع بزرگ به چاپ …

روزنامه بامداد روشن به مدیریت و سر دبیری میرزا محمد علی خان خراسانی در تهران تأسیس شد و شماره اول سال اول آن در تاریخ ۱۶ ربیع الاول سال ۱۳۲۳ هـ.ق، در چهار صفحه به قطع بزرگ به چاپ سربی، در مطبعه باقر زاده، طبع و توزیع شد. محل اداره: تهران، جنب شمس العماره، آدرس تلگرافی: تهران، بامداد. قیمت اشتراک در تهران سالیانه ۵۰ قران، شش ماهه ۲۸ قران، در ولایات داخلی به ترتیب ۵۵ و ۲۵ قران و در ممالک خارجی ۷۰ و ۴۰ قران تعیین شده بود. تک نمره روزنامه بامداد روشن نیز ۵ شاهی به فروش می رفت. طرز انتشار روزنامه هفته ای سه شماره بود که روز های دو شنبه، سه شنبه و چهار شنبه منتشر می گردید. در مرام روزنامه آمده بود : "این روزنامه طرفدار اتحاد اسلام و استقلال ایران است."

مقاله افتتاحی یا سرمقاله اولین شماره از روزنامه بامداد روشن این گونه شروع می شود: "اوضاع امروزی ما و منظورات ما. نامه ملی ما در موقعی انتشار خود را آغاز می کند که برای عالم صلح و مسالمت ابدا مجال خود نمایی و اظهار حیات باقی نمانده و تمام ملل دنیا خواه ضعیف و خواه قوی خود را در پناه شمشیر و سایهٔ آتش و آه کشیده و می کشند. ..." در ادامه مقاله پس از شرح مفصلی از اینکه امروز در ملل اسلامی شور و غوغایی برپا شده و همه می خواهند از زیر بار ظلم و عدوان خارج شوند و مقصود ما از این روزنامه بیرون آوردن و بیدار کردن ملت ایران از زیر بار پنجه قهسر اجانب است می نویسد: "این است نقطه نظر و هدف و مقصود که در طلیعه خودمان به طور مجمل بیان کردیم."‏

در شماره اول پس از سرمقاله مذکور "اخبار مهمه جنگ" درج شده است. به طور کلی مندرجات روزنامه بامداد روشن عبارت از یک سرمقاله است که معمولا راجع به اوضاع سیاسی و اجتماعی کشور تحت عناوینی نظیر "پروگرام کابینه جدید"، "کارکنان ایران بخوانند"، "در ایام فترت چه کرده اند" و ... می باشد. پس ازآن اخبار داخلی و بعد اخبار خارجی مروبط به وقایع جنگ به طور تفصیل نوشته می شد. از همان شمارهٔ اول در پاورقی صفحات ۲ و ۳ تحت عنوان "شرح حال رجال بزرگ" به نقل از کتاب "مشاهیر الشرق" کتابی طبع شده و این شرح حال از شیخ عبد القادر جزایری شروع شده است.‏

روزنامه بامداد روشن از نظر مندرجات و محتویات از جمله روزنامه های خوب و مفیدی است که در دوره زمانی مذکور به طبع می رسید. روزنامه در سال دوم چاپ، یعنی در شوال سال ۱۳۳۵ هـ.ق، توقیف گردید و خبر توقیف آن را در شماره ۵، سال نهم روزنامه "وطن" با عنون "یک خبر تأثر انگیز"این گونه منعکس ساختند: "از قراری که می شنویم جریده بامداد روشن توقیف شده است به مندرجات نمرات قبل آن جریده رجوع کردیم چیزی که باعث توقیف باشد دیده نشد"

روزنامه بامداد روشن تا سال ۱۳۰۱ هـ.ش گاهی توقیف و زمانی منتشر می گردید تا اینکه در سال مذکور مدیریت آن به آقا میرزا حسین قزوینی واگذار شده و برای بار دیگر منتشر شد. این خبر در شماره ۴۶ سال دوم روزنامه "طوفان" مورخ دهم حوت ۱۳۰۱ هـ.ش این گونه آمده است: "برای اطاعت و اجابت درخواست و تقاضای یک عده از رفقای صالح برای دفعه چهارم روزنامه ملی بامداد به مدیریت آقای آقا میرزا حسین قزوینی دامت توفیقاته انتشار خواهد یافت. دلو ۱۳۰۱. محمد علی بامداد"

سمیرا افراسیابی