با غذای گوشتی، ماست نخورید!

یکی از عادات برجسته مردم ترکیه، مصرف غذاهای گوشتی به ویژه کباب ترکی است. مصرف گوشت قرمز به ویژه اگر گوشت گوسفند یا گوساله باشد چربی بالایی از نوع چربی اشباع دارد که زیاده روی …

یکی از عادات برجسته مردم ترکیه، مصرف غذاهای گوشتی به ویژه کباب ترکی است. مصرف گوشت قرمز به ویژه اگر گوشت گوسفند یا گوساله باشد چربی بالایی از نوع چربی اشباع دارد که زیاده روی در مصرف شان احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی – عروقی، دیابت و همچنین سرطان روده بزرگ را افزایش می‌دهد.

از سوی دیگر کباب کردن به ویژه روی زغال یا شعله مستقیم روش پخت مناسبی نیست زیرا سبب تولید ترکیبات سرطان‌زا در ماده غذایی می‌شود. بخارپز یا آب‌پز یا حتی کباب کردن در فر، روش بهتری برای پخت هستند. در ضمن فراموش نکنیم گوشت قرمز منبع خوب آهن است و برای کسانی که فقر آهن و کم‌خونی دارند توصیه می‌شود اما در حین کباب کردن مقدار زیادی از عصاره گوشت که دارای آهن فراوانی است از آن جدا می‌شود و این خوراکی ارزش خود را از دست می‌دهد.

یکی دیگر از عادات مردم ترکیه که شاید به عادت ما ایرانی‌ها هم نزدیک باشد، خوردن ماست همراه غذاست. خوردن ماست همراه غذاهای گوشتی یا غیرگوشتی می‌تواند در جذب آهن اختلال ایجاد کند. در واقع کلسیم و آهن هر دو فلزات دوظرفیتی هستند و مکانیسم جذب آنها در روده مشابه هم است. اگر همراه با منابع آهن که گوشت قرمز یا اسفناج از آنهاست، منابع غنی کلسیم مانند ماست بخوریم، می‌تواند بر جذب آهن تاثیر بگذارد. البته ماست و دوغ زمانی این اثر را می‌گذارند که به مقدار زیاد مصرف شوند. خوردن یک پیاله کوچک ماست همراه غذا تاثیر چندانی بر جذب آهن نمی‌گذارد. توصیه ما این است که ترجیحا ماست یا دوغ را تنها و یکی، دو ساعت بعد از صرف غذا مصرف کنید.

از جمله عادات اشتباهی که به مردم ترکیه نسبت می‌دهند خوردن غذاهای پرچرب است. خوردن چربی زیاد اولین مشکلی که ایجاد می‌کند چاقی است و چاقی خود ریشه اصلی بیماری‌هایی است که در جوامع مترقی شایع شده است. چربی اگر از نوع چربی‌های اشباع باشد مانند روغن‌های جامد یا حیوانی می‌تواند علاوه بر چاقی سبب افزایش کلسترول خون شود. فراموش نکنیم وقتی غذا خیلی چرب باشد، کالری زیاد وارد بدن می‌شود و اگر ما اکثر کالری مورد نیاز بدن را از طریق چربی دریافت کنیم، ممکن است دچار فقر ویتامین‌ها و مواد معدنی شویم.

از میان نوشیدنی‌ها، ترکیه‌ای‌ها به دوغ و آب شلغم علاقه ویژه‌ای دارند. دوغ در مقایسه با نوشابه‌های گازدار، نوشیدنی مفیدتری است، کالری کمتری دارد و ویتامین و مواد معدنی اش بالاست. نوشیدن یک لیوان دوغ با غذا تاثیری بر جذب آهن نمی‌گذارد اما بهتر است بعد از مدت زمانی معین مصرف شود. در مورد آب شلغم هم باید گفت چون نوعی سبزی حاوی فیبر، انواع ویتامین‌ها و انسولین طبیعی است به کاهش قندخون کمک می‌کند و به نظر بنده نوشیدنی مناسبی محسوب می‌شود.

دکتر گلبن سهراب

متخصص تغذیه