بسیج

به مجموع منابع نیروی انسانی, مواد و خدماتی که یک کشور می تواند برای تامین نیازمندیهای قابل پیش بینی نظامی و غیرنظامی زمان جنگ خود همراه با طرحها و برنامه های لازم برای استفاده موثر از این ثروتها آماده نماید, بسیج mobilization گویند بسیج عامل حیاتی در هرگونه استراتژی دفاعی موثر است برای یک کشور مدرن, ایجاد برنامه های بسیج و تدابیر آماده سازی در صورت وقوع جنگ, از اهمیت زیادی برخوردار است

به مجموع منابع نیروی انسانی، مواد و خدماتی که یک کشور می تواند برای تامین نیازمندیهای قابل پیش بینی نظامی و غیرنظامی زمان جنگ خود همراه با طرحها و برنامه های لازم برای استفاده موثر از این ثروتها آماده نماید، بسیج (mobilization)گویند. بسیج عامل حیاتی در هرگونه استراتژی دفاعی موثر است. برای یک کشور مدرن، ایجاد برنامه های بسیج و تدابیر آماده سازی در صورت وقوع جنگ، از اهمیت زیادی برخوردار است.

از سوی دیگر بسیج به طرز اجتناب ناپذیری باعث اعلام بسیج متقابل از سوی سایر کشورها خواهد شد و احتمال دارد یک دشمن بالقوه را به شروع حمله مسلحانه تشویق کند. برای مثال هنگامی که آلمان کشف کرد که روسیه در آستانه جنگ جهانی اول مشغول بسیج منابع خود است، مذاکرات را به حالت تعلیق در آورد و دست به حمله ای تمام عیار زد. بسیج از لحاظ سیاسی نیز روندی است که از طریق آن مردم را با تشکیل احزاب یا موسسات سیاسی وارد صحنه سیاست می کند.

واژه بسیج از آن دسته مفاهیمی است که با مضاف واقع شدن خود، مفاهیم دیگری را به صورت مضاف الیه با یک رابطه اضافی می پذیرد و در هر یک بخشی از بسیج را توضیح می دهد. بسیج اقتصادی مورد استفاده قراردادن کلیه منابع انسانی و غیرانسانی برای تهیه تدارکات جهت دفاع از امنیت ملی را نشان می دهد. بسیج صنعتی، کنترل صنایع به منظور تامین نیازمندیهای جنگ از نظر تجهیزات مورد نیاز نیروهای مسلح است و توسعه و بکارگیری منابع ملی در پشتیبانی از هدفهای سیاست ملی به منظور وصول به حداکثر توانایی در مقابله با رویدادهای اضطراری را بسیج غیرنظامی می گویند.

اما از زمان پیروزی انقلاب اسلامی مفهوم بسیج در کشورمان دچار تحول اساسی گردید و بسیج مستضعفین (mobilization of the oppressed / Basij mostazafin) به عنوان نام ارتش مردمی ۲۰ میلیونی است که به فرمان حضرت امام خمینی (ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران در پنجم آذرماه ۱۳۵۹ تشکیل شد. در جامعه اسلامی بسیج، نهادی است متشکل از آحاد مردم که پاسخگوی نیازهای اساسی و حیاتی جامعه است.

بسیج در فلسفه سیاسی اسلام با توجه به رابطه حکومت و مردم در جامعه اسلامی به معنای مشارکت و همراهی مردم، تحت عنوان انجام تکلیف اسلامی و پشبرد امورجامعه و مقابله با هرگونه خطرها و تهدیدهای داخلی و خارجی می باشد. از دیدگاه امام و رهبری، بسیج یک امر اسلامی است که در صدر اسلام وجود داشته و هدف اصلی از تشکیل آن، پشتیبانی از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن می باشد . تفاوت بسیج مستضعفین با بسیج مردمی سایر کشورهای جهان ، به انگیزه و قدرت ایمان منبعث از عشق به حق تعالی و شهادت در راه فدای این نیرو برمی گردد.

صبح‌ صادق