نسخه زیبایی عید

رایج ترین مشکلات و درخواست های پوستی در آخرین ماه سال

در فصل زمستان، به‌خصوص اواخر آن، خیلی‌ها برای انجام اقدامات زیبایی به متخصصان پوست و مو مراجعه می‌کنند....

برخی از آنها انتظار دارند تمام مشکلات زیبایی‌شان طی چند روز مانده به تحویل سال برطرف شده و با سر و وضع جوان‌تر شده‌ای وارد سال جدید شوند. اما نکته‌ای که وجود دارد، این است که برای رفع برخی از مشکلات پوست و مو نیاز به زمان وجود دارد و این طور نیست که تمام مشکلات را بشود یک‌شبه حل و فصل کرد. با هم نگاهی می‌اندازیم به ۴ مورد از رایج‌ترین مشکلات و درخواست‌های بیماران در آخرین روزهای سال.

● عید و آکنه

بسیاری از دختران و پسران جوان که مبتلا به آکنه یا جوش غرور جوانی هستند، با مراجعه به متخصصان پوست و مو تقاضا دارند که مشکل جوش‌های‌شان دیگر به طور تمام و کمال حل و فصل شود و با چهره‌ای بدون جوش پا به سال جدید بگذارند. اکثر آنها می‌گویند که دیگر از جوش‌های‌مان خسته شده‌ایم، لطفا دارویی بدهید که دیگر کلک آنها کنده شود. در پاسخ باید گفت انتخاب نوع درمان بستگی به صلاحدید متخصص پوست شما دارد. گاه لازم است فقط از داروهای موضعی استفاده کنید و گاه ممکن است پزشک صلاح بداند که از آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی یا هر دو استفاده کنید. در مورد دختر خانم‌ها گاهی علت اصلی جوش‌های صورت‌شان، مشکلات هورمونی آنهاست. در این موارد با گرفتن شرح حال دقیق و انجام برخی آزمایش‌های هورمونی و نیز درخواست سونوگرافی از تخمدان‌ها اغلب مشکل یافت شده و داروهای هورمونی مناسب تجویز خواهد شد که تاثیر بسیاری در بهبود جوش‌های صورت بیماران خواهد داشت.

گاه به‌رغم درمان‌های مذکور، آکنه همچنان با شدت پابرجاست دراین صورت احتمال دارد پزشک متخصص پوست برای بیمار داروی ایزوترتینویین (آکوتان) را تجویز کند. هنگام مصرف این دارو جوش‌های صورت در ماه اول ممکن است حتی بدتر نیز بشود ولی در ماه دوم جوش‌ها به طور واضح بهبود یافته و سیر بهبود همچنان طی مصرف ادامه خواهد داشت. فردی که در حال مصرف این کپسول‌هاست باید بداند نیازمند انجام آزمایش‌های خونی به طور منظم به‌منظور بررسی میزان چربی خون و نیز وضعیت کبد است. لب‌های بیمار خشک می‌شود و پوست بیمار نیز خشک و حتی ملتهب شده و نیازمند چرب کردن مرتب خواهد بود. چشم‌های بیمار نیز اغلب خشک شده و مصرف لنزهای طبی یا زیبایی طی مدت مصرف قدغن است. مهم‌ترین نکته در خانمی که مشغول مصرف این کپسول‌هاست، این است که طی مدت مصرف و تا یکی دو ماه پس از قطع دارو هرگز نباید باردار شود زیرا این دارو موجب نقایص جنینی اساسی می‌شود. این مساله که این دارو می‌تواند موجب عقیمی و نازایی وی شود شایعه‌ای بیش نیست. مدت زمان مصرف این دارو به تعداد کپسول مصرفی در طول روز بستگی دارد.

به طور معمول باید فرد ۶ برابر تعداد وزن خود از این کپسول‌ها مصرف کند، یعنی یک فرد ۶۰ کیلوگرمی باید به مدت ۳۶۰ روز یعنی حدود یک سال از این داروها استفاده کند و اگر روزی دو کپسول میل کند این مدت ۶ ماه می‌شود. روش دیگری که وجود دارد روش پالسی است، به این معنی که فرد طی ۷ تا ۱۰ ماه هر روز پشت سر هم این دارو را مصرف می‌کند و سپس ۳ هفته استراحت می‌‌کند. این روش عوارض بسیار کمتری دارد ولی احتمال عود آکنه هم در آن بالاتر است ولی روی هم رفته به تجربه شخصی من برای آکنه‌های متوسط تا شدید روش قابل قبولی است. پس فراموش نکنید که اگر می‌خواهید در عید نوروز جوش‌هایتان خوب شده باشد شروع این دارو در نیمه دوم اسفند اصلا مناسب نیست زیرا ممکن است در طول عید جوش‌هایتان بدتر هم بشود. روش‌های غیر دارویی دیگری نیز برای بهتر شدن آکنه وجود دارد.

از جمله می‌توان به پیلینگ اسید میوه، میکرودرم ابریژن و نور درمانی و درمان با IPL اشاره کرد. دو روش اخیر با استفاده از اشعه‌های نوری موجب کاهش التهابات جوش‌ها و کاهش باکتری مولد آکنه و نیز کاهش ترشح چربی پوست می‌شوند و نتایج درمانی بسیار قابل قبولی می‌توان با استفاده صحیح از آنها به دست آورد.

● عید و تزریق بوتاکس

یکی از اقدامات زیبایی که تب آن در ماه‌های آخر سال به شدت بالا می‌گیرد، تزریق بوتاکس است. نکات مهمی در ارتباط با تزریق بوتاکس وجود دارد. اولا توجه می‌کنیم این تزریقات حتما از سوی متخصص پوست و مو یا جراحان پلاستیک انجام شوند، ثانیا از نوع ماده تزریق شده اطمینان حاصل شود. درحال حاضر تنها داروی قابل اطمینان و دارای تاییدیه وزارت بهداشت ایران، داروی دیسپورت است. اکثر قریب به اتفاق سایر مارک‌ها چینی است که عوارض خاص خود را دارند، شامل احتمال آلرژی به دارو و دوبینی یا افتادگی پلک. برای پیشگیری از افتادگی پلک و دوبینی تکنیک تزریق نیز بسیار مهم است. احتمال این عوارض به دنبال تزریق به‌‌وسیله متخصص پوست یا جراحی پلاستیک با تجربه در تزریق بوتاکس بسیار کم است. مشکل بسیار مهم داروهای چینی این است که دوز داروی موجود در ویال آنها استاندارد نیست، یعنی در یک ویال داروی بوتاکس که مثلا روی آن عدد ۵۰ واحد درج شده ممکن است ۵۰۰ واحد وجود داشته باشد یا اصلا هیچ دارویی وجود نداشته باشد و نبودن استاندارد این دارو یک سم عصبی خطرناک است.

توصیه من این است که به منظور صرفه‌جویی و پرداخت هزینه کمتر هرگز خود را در معرض خطر داروهای چینی قرار ندهند و تزریق بوتاکس خود را به افراد متخصص واگذار کنند. به دنبال هر بار تزریق بوتاکس معمولا ۴ تا ۶ ماه چین و چروک محو خواهد شد و این تزریقات را باید چند مرتبه هر ۴ تا ۶ ماه تکرار کنند تا طی این مدت اولا عضلات ضعیف شوند و ثانیا عادت اخم کردن در آنها کاهش یابد. نباید فراموش کرد لازم است حدود دو هفته پس از تزریق توسط پزشک دوباره ویزیت شوند تا در صورت لزوم تزریقات تکمیلی (مثلا به منظور قرینه‌سازی کامل ابروهای شما) انجام شود. پس بهتر است تزریق بوتاکس را تا حداکثر هفته سوم اسفند انجام داد تا بتوان برای ویزیت دوباره به پزشک مراجعه کرد. باید دانست هر چین و چروکی با تزریق بوتاکس رفع خواهد شد. برخی چین‌ها برای رفع شدن نیازمند لیزر درمانی یا تزریق ژل نیز هستند. قابل توجه آنکه تزریق دیسپورت اگر از سوی افراد ماهر انجام شود، یکی از بهترین روش‌ها برای رفع چین و چروک صورت بوده و هیچ جای نگرانی نخواهد بود

● عید و موهای زاید

عده‌ای از خانم‌ها نزدیک عید که می‌شود یادشان می‌افتد که بهتر است از شر موهای زاید بدن‌شان خلاص شوند و بنابراین با مراجعه به متخصص پوست و مو تقاضای لیزردرمانی قسمت‌هایی از بدن و گاه کل بدن را می‌کنند. بیماران باید بدانند که برای انجام لیزردرمانی به چند جلسه درمان با لیزر نیاز است و این طور نیست که فردی با یک جلسه انتظار رفع همیشگی موهای زاید را داشته باشد. برای موهای زاید صورت معمولا فواصل لیزردرمانی هر ۴۵ روز و در مورد موی زاید بدن هر ۶۰ روز است. بلافاصله پس از لیزردرمانی فرد دچار التهاب در محل‌های لیزر شده خواهد شد و باید این آمادگی را داشته باشد که این قرمزی و تورم تا ۴۸ ساعت نیز ادامه یابد، البته با مصرف داروهای موضعی تجویز شده به وسیله متخصصان پوست و مو این مشکل به حداقل زمان خود خواهد رسید.

نکته بسیار مهم در این مورد این است که متاسفانه لیزردرمانی در کشور ما به یک بازیچه تبدیل شده و شاهد آن هستیم که در مکان‌های مختلف از جمله برخی آرایشگاه‌ها افراد غیرپزشک نیز مشغول لیزردرمانی موهای زاید افراد هستند و از عوارض احتمالی این کار آگاهی ندارند. یکی از عوارض احتمالی لیزردرمانی توسط افراد غیرمتخصص سوختگی‌های پوست است که گاه می‌تواند به تغییر رنگ‌های کم‌رنگ‌تر از پوست بدن منجر شود و ممکن است برای همیشه به یادگار بماند. توصیه من و انجمن متخصصان پوست ایران آن است که افراد فقط به پزشکان متخصص پوست جهت انجام لیزردرمانی مراجعه کنند و برای این منظور به سرنسخه پزشکان و نیز مهر آنها توجه کرده و به کلمه متخصص حساس باشند. اخیرا انجمن متخصصان پوست و مو در ابتکاری جالب اقدام به یکسان کردن مهر متخصصان پوست و مو کرده که با توجه به آن، آرم انجمن متخصصان پوست و مو در ذهن شما حک خواهد شد. افراد باید بدانند که در طول زمان لیزردرمانی، اپیلاسیون، بند انداختن و استفاده از اپی‌لیدی یا موچین ممنوع است و فقط می‌توانند از تیغ برای اصلاح موهای زاید خود استفاده کنند. نکته بسیار مهم قبل از انجام لیزردرمانی آن است که افراد باید حداقل تا یک ماه قبل پوست خود را برنزه نکرده باشند.

پس اگر به اشتباه از سالن‌های برنزه کردن پوست استفاده می‌کنند، باید بدانند این کار به شدت پوست را ناراحت و آزرده خواهد کرد و انتظار پیری زودرس پوست و سرطان‌های مختلف پوستی را باید داشته باشند؛ اما اگر پوست برنزه تحت لیزردرمانی موهای زاید قرار گیرد خواهد سوخت و احتمال لک‌شدن پوست بسیار بالاست، بنابراین مطلع کردن پزشک در این موارد الزامی است. مساله بعدی این است که لیزر روی موهای سفید اثری ندارد. هر چه قطر موها بزرگ‌تر و رنگ موی فرد سیاه‌تر باشد و نیز هرچه پوست وی سفیدتر و روشن‌تر باشد پاسخ درمانی، بهتر خواهد بود. گاه شاهد آن بوده‌ایم که در چنین فردی حتی با یک جلسه لیزردرمانی ساق پا دیگر هرگز موهای ضخیم به سراغ فرد نیامده‌اند. لیزردرمانی ساق پاها را به خانم‌هایی که از فرو رفتن موها در پوست این ناحیه شکایت دارند توصیه می‌کنیم. البته به شرط آنکه درمان توسط متخصص پوست و مو را جدی بگیرند. حتی برای آقایانی که در ناحیه گردن‌شان به دنبال اصلاح ریش دچار جوش‌هایی به دلیل فرو رفتن موی ریش به داخل پوست می‌شوند، لیزردرمانی روش بسیار موثری خواهد بود.

در روی صورت استفاده از ضدآفتاب تا ۲ تا ۳ هفته پس از لیزردرمانی موی زاید را فراموش نکرده و اگر دچار علایمی مثل به هم خوردن عادت ماهانه، آکنه‌ صورت یا بدن، تغییر صدا و افزایش قوای عضلانی یا پذیرش مو شوند باید پزشک متخصص پوست خود را در جریان بگذارند تا آزمایش‌های هورمونی لازم برایشان درخواست شود.درصورت وجود مشکلات خاص هورمونی به پزشکان متخصص غدد یا زنان ارجاع خواهند شد و در عین حال باید لیزردرمانی موی زاید را هم‌زمان با مصرف داروهای هورمونی ادامه دهند تا بهترین نتیجه درمانی برایشان حاصل شود. توصیه می‌کنم اگر افراد می‌خواهند از شر موهای زاید در حین تعطیلات نوروز راحت شوند این کار را حداکثر تا نیمه اسفندماه انجام دهند تا در صورت بروز هرگونه مشکل احتمالی به پزشک متخصص پوست خود دسترسی داشته باشند.

● عید و پاک کردن تتو

مشکل شایع دیگری که بیماران با آن مواجه هستند، تقاضا برای پاک کردن خال‌کوبی‌هاست. اغلب افراد نزدیک عید نوروز با مراجعه به آرایشگاه‌ها اقدام به خال‌کوبی ابرو یا هر جای دیگر می‌کنند و طی مدت کوتاهی پس از آن پشیمان شده و تقاضامند پاک کردن آن هستند. افراد گمان می‌کنند خال‌کوبی کاری مثل کشیدن آب‌رنگ روی پوست بچه‌هاست که با کمی آب بتوان آن را پاک کرد یا با یک پاک‌کن بتوان آن را از روی پوست محو کرد. عزیزان باید بدانند که در عمل خال‌کوبی، رنگ با سوزن به عمق پوست آنها نفوذ می‌کند و خارج کردن این رنگ‌ها کار آسانی نیست. باید متذکر شوم که اشتباه‌ترین کار این است که فرد پشیمان شده برای پاک‌کردن خال‌کوبی به همان فرد آرایشگر مراجعه کند، چرا که وی اغلب با رنگ هم‌رنگ پوست اقدام به پوشاندن خال‌کوبی قبلی خواهد کرد. مشکل ایجاد شده آن است که اگر فرد بخواهد با لیزر مخصوص پاک کردن خال‌کوبی‌ها، درمان را انجام دهد دیگر نخواهد توانست زیرا رنگ هم‌رنگ پوست و کرم‌رنگ در اثر نور لیزر سیاه شده و بنابراین خال‌کوبی فرد از اولش هم تیره‌تر می‌شود. پس توصیه اول ما این است که تا حتی‌الامکان سعی کنند از انجام خال‌کوبی صرف‌نظر کنند زیرا اولا احتمال

پشیمان‌شدن‌شان بالاست، ثانیا احتمال ابتلا به بیماری‌های عفونی مثل هپاتیت و ایدز در صورت رعایت نکردن موازین کاملا استریل و منحصر به فرد وجود دارد و سوم اینکه احتمال واکنش‌های آلرژیک پوست شما به رنگ خال‌کوبی وجود دارد و این واکنش ممکن است حتی چند سال پس از خال‌کوبی اتفاق بیفتد. به هرحال اگر فردی اقدام به این کار کرد و پشیمان شد باید بلافاصله به متخصص پوست مراجعه کند. پزشک ابتدا قسمتی از محل خال‌کوبی را تست خواهد کرد و در صورت جواب مثبت کل ناحیه را مورد لیزردرمانی قرار خواهد داد. لازم به ذکر است برای گرفتن جواب مطلوب گاه لازم است تا ۱۰ جلسه نیز لیزردرمانی ادامه پیدا کند (هر ۳ تا ۴ هفته یک بار). برای هر رنگی یک طول موج خاص وجود دارد و این طور نیست که با یک دستگاه لیزر بتوان تمام خال‌کوبی‌ها را پاک کرد. اگر فردی تتوی اولیه خود را با رنگ هم‌رنگ پوست پوشانده و افسرده شده‌ هنوز جای امیدواری هست. امروزه لیزرهای جدیدی به بازار آمده‌اند که از آنها برای پاک کردن تتوهای هم‌رنگ پوست نیز می‌توان استفاده کرد، البته به شرط صبور بودن و انجام توصیه‌های پزشک متخصص پوست.‌ پس اگر فردی می‌خواهد در طول عید نوروز رنگ خال‌کوبی‌‌اش کمتر شده باشد بهتر است هر چه زودتر درمان را شروع کند.

● عید و برداشتن لک‌ و خال‌ صورت

قدم اول در مواجهه با لک‌های صورت، شناخت ماهیت آنهاست. چه بسا لکی که فرد آن را خال می‌پندارد، خال نبوده و یک ضایعه بدخیم باشد. پس به هیچ عنوان قبل از شناخت کامل لک‌های صورت برداشتن آنها با دستگاه‌هایی مثل کوتر یا لیزر جایز نیست. بهترین راه برای شناخت ماهیت لک‌های صورت مراجعه به متخصص پوست و موست که وی با بررسی بالینی ضایعه و در صورت شک بالینی از آن نمونه‌برداری خواهد کرد و آزمایشگاه پاتولوژی پاسخ خوش‌خیم یا بدخیم بودن ضایعه را خواهد داد. اگر متخصص پوست تشخیص دهد که کک‌ و مک، لنتیگو یا خال کاملا خوش‌خیم است می‌توان با روش‌های مختلف اقدام به رفع آنها کرد. توجه به چند نکته در این میان ضروری است. اصولا هر خالی که از بدن خارج می‌شود باید برای انجام آزمایش پاتولوژی به آزمایشگاه فرستاده شود.

اگر پزشک متخصص پوست مجرب اطمینان کامل از خوش‌خیم بودن ضایعه داشت آن‌گاه می‌توان توسط روش‌هایی مثل لیزر یا رادیوفرکوینسی یا کوتر خال‌های سطحی جانکشنال را به منظور کسب نتیجه زیبایی بهتر برداشت. موضوع بعدی این است که اگر خال با هر روش برداشته شود، احتمال عود آن وجود دارد. اگر خال عود کرد نباید نگران بود معمولا با یک جلسه درمانی دیگر برای همیشه پاک خواهد شد ولی اگر به هر دلیلی پزشک به خال عود کرد شک کرد و آن را نمونه‌برداری کرد حتما باید به متخصص پاتولوژی توضیح دهد که این خال قبلا تحت دستکاری (کوتر، لیزر یا جراحی) قرار گرفته است، در غیر این صورت ممکن است پاتولوژیست جوابی بدهد که موجب اضطراب فرد و حتی پزشک شود. بعضی از لک‌های صورت مثل کک و مک را به وسیله روش‌های مختلفی می‌توان درمان کرد مانند پیلینگ و لیزر ولی نکته مهم اینجاست که با هر روش کک و مک برداشته شود، احتمال عود مجدد آن وجود دارد.

مصرف صحیح و وسواس‌گونه فرد از ضدآفتاب و پرهیز از نور خورشید به منظور پیشگیری از عود کک و مک ضروری است. ضمنا توصیه می‌کنم اگر فردی می‌خواهد لیزر را برای رفع یا کمک به رفع لک بارداری خود امتحان کند این کار را فقط به متخصص پوست واگذار کند و از لیزردرمانی درمراکز فاقد متخصص پوست پرهیز کند زیرا می‌تواند مضر باشد. لک‌های پشت دست افراد مسن یا میانسال را نیز می‌توان به وسیله لیزر تا حد قابل توجهی بهبود بخشید. اگر افراد بخواهند لک‌های صورت یا بدن‌شان تا عید نوروز تا حد قابل توجهی رفع شده باشد بهتر است از هم‌اکنون اقدام کنند و این کار را به روزهای پایانی سال واگذار نکنند. بهترین فصل برای لیزردرمانی فصل پاییز و زمستان است که شدت تابش نور خورشید حداقل بوده و احتمال عوارض بعد از لیزردرمانی نیز حداقل است.

دکتر مریم یوسفی

متخصص پوست و مو