بیماری هاشیموتو

بیماری هاشیموتو مهم‌ترین عامل کم‌کاری تیروئید است. این بیماری در اثر حمله سلول‌های ایمنی به سلول‌های تیروئید ایجاد می‌شود و امروزه درصد زیادی از افراد بخصوص زنان را مبتلا کرده است. بدون شک یکی از مهم‌ترین دلایل افزایش شیوع کم‌کاری تیروئید در سال‌های اخیر، فراوانی روز افزون همین بیماری است.

بیماری هاشیموتو مهم‌ترین عامل کم‌کاری تیروئید است. این بیماری در اثر حمله سلول‌های ایمنی به سلول‌های تیروئید ایجاد می‌شود و امروزه درصد زیادی از افراد بخصوص زنان را مبتلا کرده است. بدون شک یکی از مهم‌ترین دلایل افزایش شیوع کم‌کاری تیروئید در سال‌های اخیر، فراوانی روز افزون همین بیماری است.

اما علت چیست؟ بیماری‌های خود ایمنی در اثر تماس انسان‌ها با مواد خوراکی مصنوعی، آلودگی‌های صنعتی و اشعه‌های مضر ایجاد می‌شوند و امروزه که این تماس‌ها روزبه‌روز رو به افزایش است، شیوع بیماری‌هایی مثل ام اس و هاشیموتو دور از انتظار نیست. شاید یکی دیگر از علل ازدیاد بیماران مبتلا به هاشیموتو، زیادی ید مصرفی باشد.

سال‌ها قبل به دلیل کمبود ید و شیوع زیاد گواتر تصمیم گرفته شد به نمک خوراکی ید اضافه شود. اضافه شدن ید بسیاری از مشکلات ناشی از کمبود ید به خصوص در خانم‌های باردار و کودکان را کاهش داده است، ولی متاسفانه مصرف نمک در بسیاری از خانواده‌ها بیش از حد لزوم است.

این مصرف زیاد نه تنها می‌تواند عامل افزایش فشار خون و سنگ کلیه باشد، بلکه به دلیل مصرف ید که در نمک مخلوط است می‌تواند شیوع هاشیموتو را زیاد کند.

علائم این بیماری چیست؟ علائم بیماری خیلی معمولی بوده و بیشتر مواقع دیر تشخیص داده می‌شود. احساس خستگی، احساس سرما، یبوست، چاق شدن، خشکی و سردی پوست، پف‌آلودگی صورت و بدن و خواب‌آلودگی زیاد از علائم این بیماری است. اختلال در خونریزی‌های ماهانه در زنان نیز از علائم مهم کم‌کاری تیروئید است.

تشخیص بیماری هاشیموتو با آزمایش خون است. با اندازه‌گیری هورمون‌های تیروئید که شامل T۳ – T۴ و هورمون تنظیم کننده تیروئید (TSH) است، کم‌کاری تیروئید به خوبی قابل تشخیص است.

در این افراد اگر آنتی بادی ضدتیروئید بالا باشد (که آن هم در آزمایش خون مشخص می‌شود) بیماری هاشیموتو تشخیص داده می‌شود.

درمان

قرص لووتیروکسین که همان هورمون اصلی تیروئید است برای درمان این بیماری استفاده می‌شود. استفاده صحیح از این دارو به خوبی همه علائم بیماری را کنترل می‌کند.

نکات مهم مصرف داروی لووتیروکسین به این شرح است:

۱ ـ مصرف این دارو باید با فاصله از غذا و سایر داروها باشد و بهترین زمان مصرف صبحگاه و نیم ساعت قبل از صبحانه است.

۲ ـ دو تا سه ماه بعد از شروع این دارو اثرات مفید آن ظاهر می‌شود، بنابراین نباید خیلی زود انتظار بهبودی داشت و دست از مصرف کشید. از طرفی اگر بیمار مصرف دارو را قطع کند زمان زیادی طول می‌کشد تا بدحال شود. یعنی اثرات دارو دیر ظاهر می‌شود و دیر هم از بین می‌رود.

۳ ـ به دلیل نیمه عمر زیاد این دارو اگر بیمار یک روز مصرف این دارو را فراموش کند، می‌تواند برای جبران روز بعد دوبرابر دارو را مصرف کند.

خوشبختانه بیماری هاشیموتو فقط موجب کم‌کاری تیروئید می‌شود و آن هم با مصرف داروی لووتیروکسین بخوبی کنترل می‌شود.

دکتر رضا کریمی

فوق تخصص بیماری‌های غدد