یکشنبه, ۱۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 5 May, 2024
رباخواری در ادبیات و سینمای جهان
زشتی ربا و رباخواری در فرهنگهای مختلف دنیا، آنقدر واضح و مشخص است که هیچ وجدان سالم و غیرآلودهای نسبت به قبح این کارناشایست تردیدی نمیکند به همین دلیل در بسیاری از آثار بزرگ و فاخر جهان ادبیات و سینما، رباخواران به عنوان عناصری ضدقهرمان وخانمان برانداز برجسته شدهاند.
با نگاهی به آثار بزرگ ادبی جهان به موارد بسیاری از آثار فاخر برخورد می کنیم که محور آنها، براساس رباخواری و اثرات آن شکل گرفته باشد.
● فیودور داستایفسکی
در میان ۴۰ اثر باقیمانده از نویسنده بزرگ روس، فیودور میخائیلوویچ ملقب به داستایفسکی، تعداد زیادی به تبیین هنرمندانه از همین موضوع اختصاص یافته که بین آنها شاید دو رمان جنایت و مکافات و برادران کارامازوف به عنوان دو شاهکار بزرگ ادبیات دنیا برجستگی بالاتری دارند.
داستایفسکی در فضای اجتماعی روسیه تزاری قرن نوزدهم که بشدت متاثر از آفات اجتماعی نظیر رباخواری بود بی امان شلاق نقد خود را روی رباخواران آن دوره کشورش وارد کرد. البته چنین رمان های پرقدرتی با استقبال وسیع مردم روسیه، اروپا و بلکه تمام دنیا هم رو به رو شدند.
در شاهکار معروف جنایت و مکافات ـ که در سال های ۱۸۶۵ تا ۱۸۶۶ نوشته شد و سریال ها و فیلم های سینمایی متعددی بر پایه این اثر نیز ساخته شده اند ـ قهرمان داستان، دانشجوی جوانی به نام راسکولنیکوف است که به سبب نداشتن امکانات مالی، ناگزیر از ترک دانشگاه شده است.
او به سبب فقر و نداری و بیش از آن به دلیل ملاحظه های خود به ناچار پیرزن یهودی رباخوار و خواهرش را که از آنها پول ربوی گرفته به قتل می رساند.
بخش اساسی که سپس همه حوادث رمان به آن گره می خورد مبتنی بر پیچیدگی انگیزه هایی است که این جنایت را به بار می آورد. روح راسکولنیکوف مانند آئینه ای است که علل اصلی آشوب هایی را که مشخصه عصر و سرزمین او بود به بار می آورد.
در نهایت در این داستان، بعد از کش و قوس های دراماتیک جذاب، قاتل به جنایت خود اعتراف می کند و برای مجازات به سیبری فرستاده می شود و پس از بازگشت، با دختر مورد علاقه خود ازدواج می کند.
● ویلیام شکسپیر
ویلیام شکسپیر، نابغه انگلیسی نویسندگی جهان هم در برخی آثار خود از جمله شاهکاری به نام تاجر ونیزی، به تبیین و تحلیل هنرمندانه موضوع ربا پرداخته است.
برپایه این اثر شکسپیر هم آثار سینمایی درخوری ساخته شده است که شاید فاخر ترین آنها فیلمی بود که سال ۲۰۰۴ در هالیوود بر پرده اکران رفت و در آن آل پاچینو با بازی درخشانش در نقش شاپلاک، یعنی رباخوار داستان، برنده جایزه اسکار همان سال شد.
در این فیلم، جرمی آیرونز و جوزف فاینس هم بخوبی در نقش های خود درخشیدند. داستان این فیلم تاجری ونیزی راحکایت می کند که برای کمک به دوست خود از شابلاک یهودی پولی قرض می گیرد و در مقابل تعهد می کند در صورت نپرداختن پول، به عنوان جریمه، مقداری از گوشت بدن خود را به رباخوار بدهد و... .
● فرانسه و مولیر
خسیس به عنوان یکی از اثرهای شاخص مولیر (ان باتیست پوکلن) نویسنده قدرتمند فرانسوی از دیگر آثار برجسته دنیای ادبیات است که با قدرت تمام، لایه های پنهان پدیده زشت رباخواری را آشکار می کند و نقش تخریبی آن در فضای جامعه چند قرن پیش را به عریان ترین شکل، نشان می دهد.
در میان سایر نویسندگان بزرگ فرانسوی تاریخ ادبیات جهان، انوره دو بالزاک هم جایگاه ویژه و شاخصی دارد. بالزاک با خلق اثر گویسک رباخوار، شاهکار دیگری در این زمینه البته در قرن نوزدهم میلادی به وجود آورد. البته اثر بالزاک هم بارها در سینما به تصویر کشیده شده است.
غیر از این آثار، جهان سینما و سینمای ایران دارای آثار زیادی است که در آن ربا و رباخواری به عنوان ضدارزشی ناپسند و ویرانگر به تصویر کشیده شده است.
از جمله آثار سینمایی ایران که در یکی دو دهه اخیر به این موضوع پرداخته اند می توان به فیلم سگ کشی اثر بهرام بیضایی که پر فروش ترین فیلم در سال ۱۳۸۰ لقب گرفت، دیوانه از قفس پرید که مدتی بعد از اکران سگ کشی ساخته شد و فیلم نوشدارو پس از مرگ سهراب اشاره کرد.
مجید عباسقلی
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
حسین امیرعبداللهیان حجاب دولت امیرعبداللهیان مجلس شورای اسلامی سازمان همکاری اسلامی انتخابات جنگ شورای نگهبان دولت سیزدهم مجلس انتخابات مجلس دوازدهم
هواشناسی شهرداری تهران زاهدان سیل فضای مجازی یسنا باران سازمان هواشناسی سامانه بارشی آتش سوزی هلال احمر آموزش و پرورش
قیمت دلار قیمت خودرو بازار خودرو خودرو دلار مسکن تورم قیمت طلا بانک مرکزی حقوق بازنشستگان ارز ایران خودرو
تلویزیون صدا و سیما مسعود اسکویی پایتخت موسیقی مهران غفوریان دفاع مقدس صداوسیما سریال سینمای ایران کتاب
اسرائیل رژیم صهیونیستی غزه فلسطین جنگ غزه حماس روسیه نوار غزه اوکراین انگلیس ایالات متحده آمریکا یمن
فوتبال مهدی طارمی پرسپولیس استقلال سپاهان رئال مادرید لیگ برتر بارسلونا جواد نکونام باشگاه استقلال علی خطیر بازی
هوش مصنوعی اینستاگرام گوگل اپل ناسا عکاسی تبلیغات کولر مایکروسافت
دیابت چای کودک توت فرنگی چاقی قهوه