سر درد دوران بارداری

بیماری‌های عصبی (نورولوژیک) و روانی (سایکولوژیک) از بیماری‌های شایع در سنین باروری هستند. روند اغلب این بیماری‌ها با بارداری تغییر نمی‌کند، اما برخی بیماری‌های این گروه چون …

بیماری‌های عصبی (نورولوژیک) و روانی (سایکولوژیک) از بیماری‌های شایع در سنین باروری هستند. روند اغلب این بیماری‌ها با بارداری تغییر نمی‌کند، اما برخی بیماری‌های این گروه چون سردرد، انواع خاصی از سکته‌های مغزی و افسردگی با بارداری تشدید می‌شوند.

شایع‌ترین بیماری سیستم عصبی در دوران بارداری سردرد است. این بیماری انواع متفاوتی دارد که شایع‌ترین آن سردرد نوع تنشی است که ناشی از انقباض و سفت شدن عضلات سر است که به صورت درد خفیف تا متوسط در ناحیه پس گردن و پشت سر رخ می‌دهد که ساعت‌ها طول می‌کشد و با ماساژ، استراحت، استفاده از کیسه آب گرم یا یخ و مسکّن درد کاهش می‌یابد. گاهی سردرد، ناشی از افسردگی هم به همین شکل ظاهر می‌شود.نوع دیگر سردرد، میگرن است که اغلب به صورت سردرد در نیمی از سر همراه با تهوع و استفراغ و بدتر شدن در اثر نور همراه است. در برخی از انواع آن قبل از شروع سردرد، بیمار نشانه‌هایی را می‌بیند یا به طریقی حس می‌کند که بزودی سردرد شروع می‌شود.

در این حالت به محض احساس شروع سردرد باید درمان شروع شود تا بهترین اثر را داشته باشد، یعنی قبل از شروع سردرد باید دارو خورد. میگرن نوعی سردرد مزمن است و اغلب با افزایش سن کاهش می‌یابد و بسته به دفعات تکرار آن می‌توان داروهای خاصی را به طور مداوم مصرف کرد تا از تکرار زیاد آن پیشگیری نمود. در مواردی که سردرد به صورت گاه گاه پیش می‌آید از داروهایی مثل استامینوفن، آسپیرین و بروفن استفاده کرد . در صورت عدم بهبود باید از داروهای جدیدتر مثل سوماتریپتان بهره گرفت. در بررسی‌هایی که تاکنون روی این دارو انجام شده برای حاملگی بی ضرر است. خوشبختانه در حاملگی معمولا سردردهای میگرنی کاهش یافته و نیاز به دارو هم به همین ترتیب کاهش می‌یابد، اما باید به یاد داشت مصرف داروهایی مثل ارگوتامین‌ها که در درمان میگرن بسیار استفاده می‌شوند، در حاملگی قدغن است.از دیگر بیماری‌های شایع سیستم عصبی می‌توان صرع یا اپی لپسی را نام برد. وجود این بیماری در مادر باردار موجب استرس زیادی می‌شود؛زیرا زن باردار می‌داند مصرف داروهای مربوط به این بیماری می‌تواند احتمال بروز اختلالاتی در جنین را بیشتر کند.

از طرفی بروز تشنج حین بارداری می‌تواند به مرگ جنین منجر شود. باید برای این افراد توضیح داد که بهتر است قبل از باردار شدن، بیماری صرع با دارو کنترل شود، به طوری که بیمار طی یک سال هیچ تشنجی نداشته باشد و داروی مصرفی به کمترین میزان ممکن و به نوعی تغییر داده شود که کمترین عوارض را برای جنین داشته باشد و ترجیحا بیماری تنها با یک دارو کنترل شود. مادر باید از یک ماه قبل از بارداری مصرف مکمل فولیک اسید را شروع کرده باشد تا احتمال بروز آسیب‌های جنینی به کمترین میزان برسد. این مادران باید بدانند که بیماری صرع به احتمال ۱۰ درصد در فرزندشان بروز خواهد کرد.

دکتر ثریا عالمی

جراح و متخصص بیماری‌های زنان و زایمان