برگی از تاریخ (۲۲ اردیبهشت)

امروز ، بیست و دوم اردیبهشت ماه ۱۳۸۶ هجری شمسی ، برابراست با ۲۴ربیع الثانی ۱۴۲۸قمری و ۱۲ می ۲۰۰۷ میلادی . رویدادهای مهمی که در طول تاریخ ، درچنین روزی ، بوقوع پیوسته از این قرارند:

اهمیت پرچم ایران باستان برای سربازان

۱۵۸۷ سال پیش در چنین روزی در سال ۴۲۰ میلادی ، تئودوسیوس دوم امپراتور روم ، در آخرین دیدار خود با افسران واحدهای ارتش این كشور- كه عازم جنگ با ایران بودند - به آنان توصیه كرد كه پس از رو به رو شدن دو ارتش و آغاز زد و خورد، بهترین هنگ رومی را مأمور تصرف پرچم ایران كنند .

وی در این دیدار تأكید كرد كه با تصرف پرچم، سربازان ایران روحیه خود را از دست خواهند داد كه این رویداد ، عاملی است مهم به سود ما.

مورخ ارتش روم كه در این جلسه حضور داشت و نیز ناظر صحنه های این جنگ ایران و روم بود ، نوشته است كه در جریان جنگ، نیروهای رومی بارها كوشیدند تا پرچم ایران را به دست آورند، ولی موفق نشدند.

این مورخ سپس به توصیف این پرچم پرداخته و نوشته است: پرچم ایران( درفش كاویان ) هفت متر در پنج متر است (اندازه ها بعدا به نظام متریك محاسبه شده است) علامت برجسته پرچم با نخ های سیم و زر و گوهرهای گرانبها (یاقوت و...) دوخته شده و اشعه آفتاب را تا مسافتی دور منعكس می كند. این پرچم در جریان جنگ روی یك تپه یا زمین مرتفع قرار داده می شود و سه ردیف سرباز نیزه دار بلند قامت دایره وار از آن محافظت می كنند.

جنگی كه از آن یاد شد در سال ۴۲۲ میلادی با امضای یك پیمان صلح میان دو ابر قدرت وقت پایان گرفت . پرچم ملی ایران باستان تنها یك بار تصرف شد و آن در جریان جنگ قادسیه در سال ۶۳۷ میلادی بود.

وفات موسی مبرقع

۱۱۳۲ سال پیش در چنین روزی در سال ۲۹۶ ه.ق ، موسی مبرقع پسر حضرت امام جواد (ع) در شهر قم وفات یافت .(۱)

البته بنابر قولی وفات آن حضرت در ۱۴ ربیع الثانی بوده است . قبر آن بزرگوار در چهل اختران فم خیابان آذر واقع شده است . (۲)

نام وی موسی و کنیه وی ابوجعفر و لقب وی مبرقع است . ایشان از اولین سادات رضوی بود که در سال ۲۵۶ ه.ش ، وارد قم گردید .

او دائما بر صورت خود برقعی داشت ، ولی مردم عرب ساکن قم او را از قم بیرون کردند ، او به کاشان رفت و در انجا مورد احترام قرار گرفت .

بعد از آمدن ابوالصدیم حسین بن علی بن آدم و مرد دیگری از روسای قم ، عربهای قم متوجه شدند که موسی چه کسی است ، و آن بزرگوار را به قم بازگرداندند و خانه ای برای او محیا کردند .

همچنین در روستاهای متعدد زمین و باغ برای او خریدند و خواهرانش زینب و ام محمد و میمونه ، دختران حضرت جواد (ع ) به قم آمدند ، و بر او وارد شدند .

هنگامیکه جناب موسی مبرقع در قم از دنیا رفت ، امیر قم عباس بن عمرو غنوی بر او نماز خواند ، و در محل کنونی که در قم معروف است و قبلا خانه محمد بن حسن بن ابی خالد اشعری ملقب به شنبوله بود ، دفن شد .

اعتراض ویلسون به دولت آلمان

۹۲ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۹۱۵ میلادی ، ویلسون رئیس جمهوری امریكا ( در زمان جنگ جهانی اول)، پنج روز پس از غرق شدن كشتی مسافربر انگلیسی «لوزیتانیا» كه ضمن آن ۱۲۴ امریكایی هم كشته شدند به دولت آلمان اعتراض كرد .

یك زیر دریایی آلمانی این كشتی را هفتم ماه مه در نزدیكی بندر لیورپول انگلستان با پرتاب دو اژدر غرق كرده بود. لوزیتانیا با ۱۲۵۱ مسافر از نیویورك عازم انگلستان بود كه در نزدیكی این كشور مورد حمله قرار گرفت. این كشتی دارای ۶۵۰ خدمه بود. از این شمار، بیش از یك هزار تن جان سپردند. ویلسون در یادداشت اعتراضیه خود غرق لوزیتانیا را عملی مغایر مسافرت آزاد خوانده بود.

توماس وودرو ویلسون متولد ۲۸ دسامبر ۱۸۵۶ ، بیست و هشتمین رئیس جمهور ایالات متحده‌ بود که از سال ۱۹۱۳ تا ۱۹۲۱ میلادی ، در این مقام باقی ماند.

او در سال ۱۹۱۹ دچار یک نوع بیماری که موجب فلج شدن وی گردید شد و فعالیت‌هایش محدود شدند. وی در تاریخ ۳ فوریه ۱۹۲۴ درگذشت.

میتران رئیس جمهوری فرانسه شد

۲۶ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۹۸۱ میلادی ، فرانسوا میتران رئیس جمهوری فرانسه شد. وی به عنوان نامزد حزب سوسیالیست فرانسه، با كمك كمونیست های این كشور در انتخاباتی كه سه روز پیش از این برگزار شده بود ، برنده نهایی شد . در این انتخابات، ژیسكار دستن رئیس جمهوری وقت فرانسه برخلاف انتظار شكست خورده بود. شعار انتخاباتی میتران رئیس حزب سوسیالیست فرانسه ملی كردن بانكها و شركتهای بیمه فرانسه، افزایش مالیات ثروتمندان، افزایش دستمزد و رفاه عمومی و پایان دادن به بیكاری بود. این اولین بار نبود كه سوسیالیست ها در فرانسه زمام امور را به دست می گرفتند.

البته در انتخابات امسال در فرانسه ( سال ۲۰۰۷ ) خانم سگولن رویال نامزد سوسیالیستهای فرانسه بود که با شعار "عدالت اجتماعی" در این انتخابات شرکت کرده بود که سرانجام نتیجه انتخابات را به نیکولا سرکوزی از حزب اصلی محافظه‌کار فرانسه واگذار نمود.

زادروز فلورانس نایتینگل

۱۸۷ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۸۲۰ میلادی ، فلورانس نایتینگل ، پرستار فداکار ایتالیایی در شهر فلورانس این کشور ، به دنیا آمد . فلورانس زبان‌های یونانی، لاتین، فرانسه، آلمانی، ایتالیایی و نیز مباحث تاریخ، فلسفه و ریاضیات را نزد پدر فراگرفت. او از درس خواندن لذت می‌برد، و تحت نفوذ پدرش به مطالع? آثار کلاسیک و کتاب‌مقدس علاقه‌مند گردید. او با وجود کمیِ سن، به مسائل سیاسی نیز علاق?‌ فراوان داشت.

فلورانس از کوچکی خداوند را دوست داشت و کتاب‌مقدس را با دقت فراوان می‌خواند. به گفت? خودش، در روز هفتم فوریه سال ۱۸۳۷، درحالیکه در یکی از پارک‌های اطراف منزل‌شان قدم می‌زد احساس کرد صدای خدا را می‌شنود که او را به مأموریتی خاص فرا می‌خواند. اما تنها ۹ سال بعد بود که فلورانس دریافت این مأموریت چیست. او در نتیج? این دعوت الهی، بیش از پیش به مسائل اجتماعی روزگار خود علاقه پیدا کرد. در سال ۱۸۴۵ از والدینش اجازه خواست در بیمارستانی مشغول کار شود تا از این طریق بتواند در زمین? پرستاری تجربه کسب کند. اما والدین فلورانس به‌شدت با این تقاضا مخالفت کردند زیرا در انگلستان اواسط قرن نوزده، پرستاری به هیچ وجه برای یک زن تحصیل‌کرده شغل مناسبی محسوب نمی‌شد. پرستاران در آن زمان آموزش چندانی برای این کار نمی‌دیدند، و عموماً به زنانی خشن، هرزه و بی‌سواد شهرت داشتند. بااین‌حال اصرار زیاد فلورانس سبب شد والدینش عاقبت با درخواست وی موافقت کنند .

فلورانس در چهارم نوامبر سال ۱۸۴۵ به اتفاق ۳۸ پرستار به اردوگاه نظامی سربازان انگلیسی واقع در حوم? قسطنطنیه (استامبول امروزی) وارد شد و وضعیت بهداشت را در این اردوگاه بی‌نهایت رقت‌انگیز یافت. فلورانس با مشاهده این وضع، با عزمی راسخ و اراده‌ای خستگی‌ناپذیر تصمیم گرفت هر طور شده وضعیت موجود را دگرگون سازد.

در نتیجه تلاش‌های شبانه‌روزی او، میزان مرگ و میر سربازان تا ماه فوریه سال ۱۸۵۵، یعنی تنها سه ماه پس از ورود او به اردوگاه نظامی ترکیه، از ۶۰ درصد به ۴۲ درصد تقلیل یافت. فلورانس با پولی که از انگلیس به همراه آورده بود، برای بیمارستان تجهیزات پزشکی خرید و برای سربازان میوه و سبزیجات و آب آشامیدنی سالم تدارک دید. بدین ترتیب میزان مرگ و میر در اردوگاه تا بهار آن سال کاهشی چشمگیر پیدا کرد و به تنها ?/۲ درصد تنزل یافت. فلورانس همچون مادری از سربازان مجروح مراقبت می‌کرد. او هر شب شخصاً چراغ به‌دست به تک تک بیماران اردوگاه سرکشی می‌کرد، و به همین جهت رفته رفته او را "بانوی چراغ" لقب دادند.

فلورانس تا این زمان به‌واسط? خدماتی که در بین سربازان انجام داده بود، در داخل انگلیس به شهرت و محبوبیت فراوانی دست یافته بود. اما او که هیچگاه دوست نداشت کانون توجه عموم قرار گیرد، در پایان جنگ‌های کریمه با اسمی مستعار به انگلیس بازگشت تا بتواند به‌دور از انظار همگان، تمام وقت و توجه خود را معطوف بهبود وضع سلامت سربازان نماید. در واقع در تمام مدتی که فلورانس در انگلیس بود، اکثر مردم تصور می‌کردند که او مدت‌ها پیش مرده است!

فلورانس نایتینگل در سال‌های پایانی عمر خود به‌خاطر بیماری که در مدت خدمتش در کریمه بدان مبتلا شده بود، بستری بود و همین بیماری به‌تدریج باعث شد دیگر نتواند به‌عنوان پرستار انجام وظیفه کند. اما او کماکان در راه بهبود وضع بهداشت جامعه تلاش می‌کرد. از او بیش از ۲۰۰ کتاب، رساله و گزارش به‌جای مانده است که اکثراً در زمینه پرستاری است. یکی از این کتب، "یادداشت‌هایی پیرامون پرستاری" نام دارد که در سال ۱۸۶۰ منتشر شد و اولین کتاب آموزش پرستاری در دنیا محسوب می‌شود. این کتاب تابه‌حال به بسیاری از زبان‌های دنیا ترجمه شده است.

فلورانس نایتینگل در ۱۳ آگوست ۱۹۱۰ در سن نود سالگی درگذشت. این زن فداکار که عمری را وقف خدمت به بیماران کرد، در روزگاری که زنان چندان به‌حساب نمی‌آمدند و برای پیشرفت در جامعه با موانع بسیار مواجه بودند، در دنیای زمان خود منشاء تحولات عظیمی شد و براستی در زمر? یکی از برجسته‌ترین شخصیت‌های قرن نوزده جای دارد.

زادروز گریگوری راسپوتین ، چهره مرموز و ناشناخته

۱۳۵ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۸۷۲ میلادی ، گریگوری راسپوتین كشیش روسی و ازشخصیتهای مرموزدربارنیكلای دوم تزارروسیه در دهکده پروکروسکوپی بدنیا آمد. او دهقانی بود كه بعدها به كسوت كشیشی درآمد و پس ازورود به دربارتزار و مداوای فرزند او محبوبیتی خاص پیدا كرد.

دو گروه در قبل و بعد از انقلاب با او دشمن بودند : اشراف درباری که از حضور فردی از پایین ترین طبقه اجتماعی آن زمان در دربار ناراحت بودند و انقلابیونی که بعد از فروپاشی حکومت رومانف ها، صاحب کشور شدند. زیرا آنان راسپوتین را در مرحله اول مروج دین و در مرحله بعد حامی تزار می دانستند.

قدرت و نفوذ راسپوتین در دربارنیكلای دوم به اندازه ای رسید كه وزیران و رجال روسیه تحت فرمان او قرارگرفتند. درواقع او در آن هنگام در تمامی امور سیاسی کشور مداخله می کرد . اما این امرمدت زیادی دوام نیافت و راسپوتین در بیستم دسامبر ۱۹۱۶ به اتهام همكاری با عناصرارتجاعی و افراطی به دست درباریان به قتل رسید. جسد راسپوتین بعدها درمیان یخهای رود نوآ كشف شد.

در گذشت آیت الله اخوان مرعشی

۵ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۴۲۳ قمری ، آیت الله سید کاظم اخوان مرعشی از فقهای گرانقدر جهان تشیع ، در سن ۸۳ سالگی ، دار فانی را وداع گفت . مرحوم آیت الله مرعشی در جلسات دروس حضرات آیات عظام حجت، صدر خوانساری، امام خمینی (ره) و بویژه آیت الله بروجردی حضور داشت و به درجه اجتهاد نائل آمد.ایشان از سال ۱۳۵۲ در مشهد به تدریس علوم اهل بیت (ع) مشغول شد.

پیکر مرحوم آیت الله سید کاظم مرعشی ، در صحن مطهر امام رضا (ع) مدفون گردیده است.

درگذشت دكتر حسینعلی هروی

۱۴ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۷۲ شمسی ، دكتر حسینعلی هروی از استادان و محققان پر آوازه زبان وادبیات فارسی بدرود حیات گفت . شهرت دكتر هروی بیشتر به سبب حافظ شناسی ایشان است و در این زمینه كتابی در چهار جلد منتشر ساخته است . این كتاب ارزشمند حاصل ۱۵ سال فعالیت و تحقیق مستمر استاد هروی بشمار می رود.

پی نوشت:

۱) بحارالانوار:ج۵۰

۲) قلائد النحور :ج ربیع الثانی

منابع :

۱- مهر

۲- روزنامک

۳- صداوسیما

۴- تقویم شیعه

۵- ویکی پدیا

۶- دویچه وله

۷- سایت دانشکده پرستاری و مامایی تبریز

۸- سایت مرکز حافظ شناسی