ورزش در کمین کودکان

کودکان باید قبل از ورزش آب و مایعات کافی بنوشند و بین بازی ها استراحت کنند

متخصصان توصیه می‌کنند بچه‌ها هنگام ورزش از تجهیزات مناسب و زمین‌های بازی استاندارد و ایمن استفاده کنند تا صدمات ناشی از این فعالیت‌ها به حداقل برسد.

آنها همان‌طور که مشارکت کودکان و نوجوانان را در هر ورزشی چه دوچرخه‌سواری تفریحی باشد یا فوتبالی کودکانه امری مهم برای آموزش و سلامت آنها می‌دانند، از ضرورت دقت در صدمات و آسیب‌های ناشی از آن نیز یاد می‌کنند.

بچه‌ها به طور خاص مستعد صدمه‌دیدن هنگام بازی و ورزش هستند. کودکان و نوجوانان بخصوص در سنین کمتر از ۸ سال از آنجا که در دوره رشد هستند، هماهنگی کمتری داشته و آهسته‌تر عکس‌العمل نشان می‌دهند. علاوه بر این، رشد بچه‌ها نیز یکسان نیست. اغلب تفاوتی قابل توجه در قد و وزن بچه‌های همسال وجود دارد. هنگامی‌که بچه‌ها با قد و وزن‌های مختلف در کنار هم بازی می‌کنند، خطر آسیب دیدن آنها بیشتر می‌شود.

از سوی دیگر همان طور که بچه‌ها بزرگ شده، رشد می‌کنند و قوی‌تر می‌شوند، احتمال آسیب‌دیدن آنها هم بیشتر می‌شود. به عنوان مثال برخورد میان ۲ بازیکن ۸ساله فشاری به اندازه برخورد ۲ بازیکن ۱۶ ساله ایجاد نمی‌کند. همچنین کودکان ممکن است به اندازه بزرگسالان متوجه خطرات ناشی از این‌گونه فعالیت‌ها نباشند و از این رو به خودشان آسیب جدی‌تری بزنند. پس مشخص می‌شود که انجام ورزش و تفریح آنها به چه اندازه نیازمند دقت است.

با همه آنچه بیان شد، خوب است بدانید که با رعایت نکاتی ساده می‌توان کودک را از آسیب‌دیدن در هنگام ورزش و تفریح محافظت کرد.

● تجهیزات مناسب

استفاده از تجهیزات مناسب و ایمن به وسیله کودکان و نوجوانان اهمیت بسیاری دارد. بعضی از ورزش‌ها نیازمند استفاده از تجهیزات ایمنی خاصی مانند کلاه، عینک محافظ، زانوبند و... هستند.

به عنوان مثال بچه‌ها باید هنگام دوچرخه‌سواری یا اسکیت حتماً کلاه مخصوص داشته باشند.

می‌توانید از مربی ورزش فرزند خود در مورد کلاه، کفش، محافظ دهان، زانوبند و... سوال کنید.

البته این تجهیزات باید به درستی هم نگهداری شوند تا کارایی‌شان را در طول زمان حفظ کنند و همچنین باید کاملاً اندازه کودک باشند.

● محوطه بازی

محیط بازی و ورزش هم باید ایمن و بدون هرگونه خطری باشد. زمین بازی را حتما بررسی کنید تا فاقد چاله و شیار باشد. این عوامل می‌توانند موجب سقوط و زمین خوردن بچه‌ها شوند.

همچنین انجام ورزش‌هایی که شدت بیشتری دارند مانند دویدن یا بسکتبال نباید روی سطوحی مانند بتون و آسفالت انجام شوند.

● نظارت کافی بزرگسالان

هر ورزشی یا فعالیت گروهی که کودکان در آن شرکت می‌کنند باید توسط فردی بزرگسال و ماهر نظارت شود. علاوه بر این، مطمئن شوید که فرزند شما با توجه به مهارت، قد، وزن و بلوغ فیزیکی و روانی آمادگی انجام آن ورزش خاص را دارد.

● آمادگی کافی قبل از ورزش

همان‌طور که هیچ وقت کودکی را که شنا بلد نیست به استخر نمی‌اندازند، مهم است که وقتی کودک برای ورزشی آماده نیست، او را وادار به انجام آن نکنید. پس ابتدا اطمینان پیدا کنید که فرزند شما می‌خواهد و می‌داند چگونه بازی کند.

فرزند شما باید به اندازه کافی، قبل از ورزش و ورود به زمین بازی، آماده شده و خودش را گرم کند. این کار درصد صدمه دیدن او را کمتر خواهد کرد.

بعلاوه او باید مقدار مناسبی آب و مایعات کافی نوشیده و بین بازی‌ها هم استراحت کند.

● صدمات ناشی از ورزش

آسیب‌های حاد به طور ناگهانی و معمولاً همراه نوعی آسیب اتفاق می‌افتند. در کودکان کوچک‌تر این صدمات به طور معمول کبودی و کوفتگی جزئی، پیچ‌خوردگی، فشار و کشیدگی است. ورزشکاران نوجوان احتمال صدمات شدیدتری دارند، از جمله شکستگی استخوان‌ها.

صدمات شدیدتر که معمولاً به سن و سال هم ارتباطی ندارد شامل وارد شدن صدماتی به چشم، ستون فقرات و حتی مغز است. همچنین شکستگی استخوان‌ها نیز جزو صدمات شدید محسوب می‌شود. خیلی از اینها معمولاً به دلیل عدم وجود تجهیزات مناسب یا استفاده از انواع نامناسب آنها رخ می‌دهد.

گروهی از آسیب‌ها نیز به دلیل حرکات تکراری که فشار زیادی روی استخوان‌ها و عضلات ایجاد می‌کند بروز می‌کند.

عدم تعادل بین قدرت و انعطاف‌پذیری، گرم کردن ناکافی، فعالیت بیش از حد (مانند شدت، مدت یا تکرار تمرین‌ها)، روش‌ها یا تجهیزات نامناسب باعث بروز یا تشدید این صدمات می‌شوند. همچنین هیچ وقت نباید به کودک اجازه داد در صورتی که آسیب‌دیده است باز هم ورزش کند.

نکته آخری که مورد تاکید متخصصان نیز می‌باشد این که آسیب‌های ورزشی کودکان باید به دقت و بدرستی درمان شوند تا خدای نکرده موجب اختلال در رشد یا بروز ناتوانی در آنها نشوند.

با توجه به این توصیه‌ها و با آگاهی از عوامل ایجاد آسیب و چگونگی پیشگیری از آنها می‌توان خاطره خوبی از ورزش در ذهن بچه‌ها به جا گذاشت.

نیلوفر اسعدی بیگی