گفت وگو, کلید حل مشکلات زناشویی است

گفت وگو و ارتباط کلامی از ویژگی های خاص انسان هاست افراد به وسیله صحبت کردن, نگرش های خود را درباره خویش, دیگران, مسایل فرعی و اصلی به هم انتقال می دهند

گفت‌وگو و ارتباط کلامی از ویژگی‌های خاص انسان‌هاست. افراد به ‌وسیله صحبت کردن، نگرش‌های خود را درباره خویش، دیگران، مسایل فرعی و اصلی به هم انتقال می‌دهند. گوش دادن، ابراز احساسات، بازخورد گرفتن و دادن نیز جزو اصلی مهارت‌های گفت‌وگو به خصوص در زندگی مشترک است. اهمیت گفت‌وگو در زندگی زناشویی به حدی است که روان‌شناسان این مولفه را به تنهایی، امر تعیین‌کننده میزان خوشبختی و رضایت زوجین از زندگی می‌دانند و نبود گفت‌وگو و حاکم شدن سکوت را نیز از عوامل تهدید‌کننده زندگی مشترک برمی‌شمارند. زن و شوهر در قالب گفت‌وگو شادی و نارحتی خود را بروز می‌دهند، نقطه‌های مبهم و کور زندگی‌شان را روشن می‌سازند، اما خیلی از زوج‌ها نمی‌دانند که گفت‌وگو در زندگی از مهارت‌هایی است که باید آموزش دیده باشند؛ چرا که مشکلات بسیاری ممکن است در قالب گفت‌وگو پیش‌ آید که اگر به ‌طرز صحیحی هدایت نشود، سرآغاز مسایل جدی در زندگی زناشویی می‌شود. مهارت صحبت کردن و گوش دادن صحیح منجر می‌شود که گفت‌وگو برای دو طرف رضایت‌بخش بوده و نتایج سودمندی را در برداشته باشد.

در زمینه گفت‌وگوی صحیح و مهارت‌های آن با لیلا چراغ‌ملایی، کارشناس ارشد روان‌شناسی عمومی مصاحبه‌ای کرده‌ایم که در زیر می‌خوانید:

چراغ‌ملایی از گفت‌وگو به ‌عنوان کلید حل بسیاری از مشکلات زناشویی یاد می‌کند و معتقد است:

اولین نکته‌ای که هر زوج مخصوصا زوج‌های جوان باید به آن توجه داشته باشند، این است که زن و مرد دنیای کاملا متفاوتی دارند، چه از نظر جسمی و چه از نظر روحی. برای مثال زنان جزیی‌نگر هستند و توجه به جزییات برای آنها از اهمیت زیادی برخوردار است، در حالی که مردان کلی‌نگرند و دیدن جزییات برایشان مشکل است یا اینکه زن‌ها از احساسات و عواطف قوی‌تری نسبت به مردان برخوردارند و سایر ویژگی‌ها. اگرچه در نگاه اول به نظر می‌رسد که ارتباط بین دو جنس مخالف با ویژگی‌های متفاوت مشکل است، اما این دو موجود تکمیل‌کننده یکدیگرند و دریچه ارتباط بین آنها گفت‌وگو است. او اظهار می‌دارد که اگر زوجین از کلید گفت‌وگو در زندگی‌شان استفاده کنند، درباره خودشان، دیگران، مسایل و مشکلات با هم گفت‌وگو کرده و بسیاری از مشکلاتی که حل نشدنی به نظر می‌رسند را حل خواهند کرد.

او در پاسخ به اینکه چرا اغلب گفت‌وگو‌ها در زندگی مشترک منجر به مشاجره می‌شود، گفت: «گفت‌وگو دارای دو جز؛ حرف زدن و گوش کردن است. به منظور داشتن یک گفت‌وگوی دو طرفه سالم باید علاوه بر اینکه صحیح و اصولی صحبت کنیم، صحیح و اصولی نیز گوش دهیم. معمولا موضوعات حساس و پرتنش مانع از این می‌شوند که ما به‌ طور کامل‌ به صحبت‌های طرف مقابل‌مان گوش دهیم و اغلب اوقات هنگامی که همسرمان در حال صحبت کردن است ما در حال مرور ذهنی حرف‌های بعدی خود بوده و توجه ناقصی نشان می‌دهیم یا اگر گوش می‌دهیم به دنبال قضاوت کردن در مورد گفته‌هایش هستیم و همین امر، گفت‌وگوی زن و شوهر را نیمه تمام گذاشته و آن را تبدیل به مشاجره و دعوا می‌کند.»

● چگونه مهارت درست صحبت کردن را کسب کنیم

این روان‌شناس، صحیح صحبت کردن را از مهارت‌های زندگی برمی‌شمارد و بیان می‌دارد برای دستیابی به مهارت صحیح حرف‌زدن باید به چندین نکته توجه کرد:

۱) از طرف خودتان حرف بزنید و از ضمایر شخصی من، مرا، مال من استفاده کنید وقتی از طرف خودتان حرف می‌زنید، نشان می‌دهید که مسوولیت آنچه را می‌گویید، می‌پذیرید.

۲) اطلاعات حسی خود را توصیف کنید. به منظور اینکه همسرتان بهتر بتواند شرایط شما را درک کند، درباره آنچه از دنیای بیرون می‌بینید صحبت کنید، تا بتوانید شرایط روحی و جسمی خود را برای همسرتان قابل لمس و درک کنید.

۳) افکارتان را بیان کنید. بیان افکار به معنی گفتن افکار، اعتقادات، تعابیر، تفاسیر و انتظارات شماست. انتظار نداشته باشید تا در زمینه افکارتان، همسرتان قادر باشد ذهن شما را بخواند.

۴) احساسات خود را در میان بگذارید. در میان گذاشتن احساسات یعنی عواطف و هیجان‌های خود را به‌طور مستقیم بیان کنید. معمولا در زندگی زناشویی احساس از طریق رفتار غیرکلامی بیان می‌شود. نظیر خریدن یک هدیه، خندیدن، گریستن و... اما ابراز کلامی احساسات در این زمینه تاثیر بسزایی دارد چرا که طرف مقابل‌تان متوجه دلیل ناراحتی یا شادی شما می‌شود.

۵) خواسته‌هایتان را بیان کنید: اغلب در زندگی زناشویی خواسته‌های زوجین در پس لغات مبهم، نیش، کنایه و اشاره‌هایی که فقط برای خود گوینده قابل فهم است، مطرح می‌شود و این خود آغاز ناراحتی و احساس عدم درک متقابل بین زوجین است. بیان مستقیم خواسته‌هایتان باعث می‌شود که طرف مقابل دقیقا درک کند شما چه می‌خواهید و چه قصدی دارید.

برای داشتن گفت‌وگو دو طرف سالم باید خوب گوش دادن را نیز بدانیم

چراغ‌ملایی معتقد است که فقط دانستن مهارت صحیح صحبت کردن کافی نیست؛ چرا که زوجین باید مهارت‌های گوش دادن را نیز فرار گیرند ولی، پنج مهارت اصلی خوب گوش دادن را برمی‌شمارد:

۱) توجه کردن: با جان و دل به صحبت‌های همسرتان گوش دهید: اگر نشسته صحبت می‌کند، بنشنید، اگر ایستاده است، بایستید، رفتارهای غیرکلامی وی را به دقت در نظر بگیرید. هر گونه فعالیتی را که موجب حواس‌پرتی می‌شود، کنار بگذارید و به چشمان وی مستقیم نگاه کنید.

۲) اشاره کردن: اشاره کردن به معنای فهماندن این است که شما در حال گوش دادن فعال صحبت‌های همسرتان هستید. اشاره کردن، پاسخی زبانی و عملی است که شخص را آگاه می‌سازد که همراه او هستید که از تکان دادن سر تایید کلامی را در برمی‌گیرد و نشان می‌دهد که شما بیانات همسرتان را با دقت پی‌گیری می‌کنید.

۳) وی را به دادن اطلاعات بیشتری دعوت کنید: از جملاتی نظیر «درباره این موضوع بیشتر برایم بگو»، «دلم می‌خواهد بیشتر بدانم»، «نکته‌ای هست که نگفته باشی»

۴) برای اطمینان از صحت مطالب، گفته‌های همسرتان را خلاصه کنید: خلاصه کردن باعث می‌شود که هم شما را مطمئن سازد که حرف‌های همسرتان را درست متوجه شده‌اید و هم وی را مطمئن می‌سازد که شما به خوبی صحبت‌هایش را گوش داده‌اید و وی را فهمیده‌اید.

۵) سوال‌هایی باز بپرسید: اگر بعداز طی مراحل بالا، هنوز هم خواستار اطلاعات اضافی خاصی هستید با صراحت کامل سوال بپرسید. نگذارید نقطه مبهمی در بحث مربوطه وجود داشته باشد.

این کارشناس ارشد اظهار داشت: «گوش دادن فعال و گفت‌وگوی سالم میان زن‌وشوهر رشته‌های محبت بین آنها را محکم‌تر می‌سازد و اگر بدون قضاوت با یکدیگر صحبت کنند، می‌توانند تصمیم‌های مشترک که حاوی منافع مشترکی هست را بگیرند.»

فرزانه نیکروح‌ متین