جدال کبوترها و بازها ـ کاندیداهای حزب جمهوری خواه و حزب دموکرات ـ بخش دوم

گزارش ویژه ی ایسنا درباره ی انتخابات ریاست جمهوری آمریکا

● حزب دموکرات

باراک اوباما نماینده‌ی ایالت ایلینویز در سنا، هیلاری کلینتون نماینده‌ی حزب دموکرات در سنا از ایالات نیویورک، جان ادواردز سناتور سابق ایالت کارولینای شمالی، جو بایدن نماینده‌ی سنا از ایالت دلاور، کریس داد سناتور ایالت کنتیکات، مایک گراول نماینده‌ی سنا از ایالت آلاسکا، دنیس کوچینیک عضو مجلس نمایندگان آمریکا از ایالت اوهایو و بیل ریچاردسون فرماندار نیومکزیکو، در ابتدا به عنوان هشت کاندیدای کبوترها (حزب دموکرات) برای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا معرفی شدند.

- مبارزات انتخاباتی

مبارزات کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۰۸ چندی پس از برگزاری انتخابات میان دوره‌یی کنگره این کشور آغاز شد. این هشت کاندیدا در بین نوامبر ۲۰۰۶ و فوریه ۲۰۰۷ کاندیداتوری خود را اعلام و مبارزاتشان را شروع کردند. در سه ماهه نخست سال ۲۰۰۷ کلینتون و سناتور باراک اوباما موفق شدند برای مبارزات خود مبلغ ۲۰ میلیون دلار اعانه جمع‌آوری کنند و از سوی دیگر جان ادواردز توانست ۱۲ میلیون دلار کمک هزینه جمع‌آوری نماید. این سه از همان ابتدا خود را به عنوان پیشتازان حزب دموکرات برای تصاحب کاندیداتوری حزبشان در انتخابات ریاست جمهوری معرفی کردند.

- انتخابات مقدماتی و درون حزبی

سلسله انتخابات مقدماتی ریاست جمهوری آمریکا از سوم ژانویه‌ی سال جاری میلادی جهت تعیین نامزد اصلی هر یک از احزاب جمهوری خواه و دموکرات آغاز شد. در نخستین مرحله انتخابات کمیته‌ی درون حزبی موسوم به کاکس (Caucus) در ایالت آیووا برگزار شد. ایالت نیوهمشایر در تاریخ ۸ ژانویه شاهد برگزاری انتخابات مقدماتی (Primary) دموکرات‌ها بود. در تاریخ ۱۹ و۲۶ ژانویه نیز به ترتیب انتخابات درون حزبی در ایالت نوادا و انتخابات مقدماتی در کارولینای جنوبی برگزار شد.

بر اساس قوانین حزب دموکرات، هر کاندیدا متناسب با میزان ‌آراء ماخوذه‌اش در روزهای برگزاری سلسله انتخابات مقدماتی و درون حزبی موفق به کسب تعداد مشخصی نماینده تحت عنوان Delegates می‌شود. در واقع این نمایندگان بودند که در کنوانسیون ملی حزب دموکرات که از روز دوشنبه ۲۵ اوت تا روز پنجشنبه ۲۸ اوت در دنور واقع در ایالت کلرادو تشکیل شد به نامزد اصلی حزبشان رای دادند.

انتخابات مقدماتی و درون حزبی طبق برنامه در ایالتهای دیگر برپا شد و نهایتا در تاریخ ۵ فوریه، آمریکا شاهد یک سونامی انتخاباتی موسوم به "سوپرتیوزدی" بود؛ انتخاباتی که از آن به عنوان سه‌شنبه‌ی‌ بزرگ یاد می‌شود (Super Tuesday). در این روز مردم بیش از ۲۰ ایالت برای تعیین نامزد حزبشان به پای صندوق‌های رای رفتند. سناتور اوباما در انتخابات درون حزبی ایالت آ‌یووا به برتری رسید و سناتور هیلاری کلینتون آراء مردم نیوهمشایر را از آن خود ساخت. در کش و قوس انتخابات زنجیروار مقدماتی و درون حزبی، سناتور اوباما به لحاظ میزان برخورداری از نمایندگان حزبی که سرنوشت نامزدی‌اش را در کنوانسیون ملی حزبی در دنور رقم می‌زدند، از رقیبش هیلاری کلینتون پیشی گرفت. طبق قوانین هر کاندیدایی که به حد نصاب ۲ هزار و ۲۵ نماینده در مجموع انتخابات مقدماتی و درون حزبی دست یابد، به عنوان نامزد حزب دموکرات در انتخابات ماه نوامبر معرفی می‌گردد که سناتور باراک اوباما در ۳ ژوئن به این مهم نایل شد و به دنبال آن سناتور هیلاری کلینتون شکست خود را پذیرفت و اوباما نام خود را رسما به عنوان نخستین کاندیدای سیاه‌پوست انتخابات ریاست جمهوری آ‌مریکا ثبت کرد.

● حزب جمهوری خواه

اما در سوی دیگر این ماراتن انتخاباتی، بازهای جمهوری خواه جهت تثبیت و تداوم سلطه‌ی جمهوری خوان بر کاخ سفید با کاندیداهای خود وارد عرصه‌ی نبرد شده بودند. سناتور جان‌ مک‌کین از آریزونا، مایک هاکبی فرماندار سابق ایالت آرکانزاس، میت رامنی فرماندار سابق ماساچوست، ران پال عضو مجلس نمایندگان آمریکا از ایالت تگزاس، فرد تامپسون سناتور بازنشسته‌ی ایالت تنسی، دانکن هانتر عضو مجلس نمایندگان از ایالت کالیفرنیا و رودی جولیانی شهردار سابق نیویورک، کاندیداهای حزب جمهوری‌خواه را تشکیل می‌دادند.

مایک هاکبی در ابتدای این ماراتن، خیره کننده ظاهر شد. وی در انتخابات درون حزبی جمهوری خواهان در ایالت آیووا که در تایخ ۳ ژانویه برگزار شد، موفق شد ۳۴ درصد آراء را کسب کند. رامنی با کسب ۲۵ درصد آراء و تامپسون و مک‌کین هر یک با کسب ۱۳ درصد آراء در جایگاه‌های بعدی قرار گرفتند و ران پال و رودی جولیانی هر یک به ترتیب حائز ۱۰ و ۴ درصد آراء شدند.

انتخابات مقدماتی ایالت نیوهمشایر برای مک‌کین و رامنی به نوعی قمار و شرط‌بندی تبدیل شده بود. رقابت بین این دو در این ایالت بسیار داغ و تنگاتنگ بود و طبق نتایج رسمی سناتور مک‌کین ۳۷ درصد آراء و رامنی ۳۲ درصد آراء را به خود اختصاص دادند و هاکبی با کسب ۱۱ درصد آرا بر جولیانی که تنها حائز ۹ درصد آرا شده بود غلبه کرد.

در تاریخ ۳۱ ژانویه، مک‌کین از حمایت آرنولد شوارتزنگر فرماندار کالیفرنیا برخوردار شد و مبارزات انتخاباتی خود را با این چهره‌ی مشهور ادامه داد. نظر به اینکه کالیفرنیا از ایالتهای سرنوشت‌ساز و حساس در انتخابات سوپرتیوزدی محسوب می‌شد و به علاوه دارای بیشترین تعداد نمایندگان حزبی در کنگره‌ی ملی حزب جمهوری خواه بود، لذا این حمایت برای سناتور مک‌کین حیاتی و پیش‌برنده بود. در انتخابات سه‌شنبه‌ی بزرگ سناتور مک‌کین توانست آراء مردم زادگاهش یعنی ایالت آریزونا را درو کرده و هر ۵۳ نماینده‌ی قابل احراز در این ایالت را از آن خود سازد.

وی همچنین موفق به کسب تقریبا تمامی ۱۷۳ نماینده‌ی قابل احراز حزب جمهوری‌خواه در ایالت کالیفرنیا شد. مک‌کین در ایالتهای کنتیکات، دلور، ایلینویز، میزوری، نیوجرسی، نیویورک و اوکلاهما نیز به پیروزی دست یافت.

طبق قوانین حزب جمهوری خواه، هر کاندیدایی که قادر بود به حد نصاب هزار و ۱۹۱ نماینده قابل احراز در کنوانسیون ملی حزبش دست پیدا کند، نامزدی حزب متبوع خود را در انتخابات ریاست جمهوری ماه نوامبر کسب می‌کرد. به همین ترتیب سناتور جان‌مک‌کین ۷۱ ساله که به لحاظ میزان برخورداری از این تعداد نمایندگان از رقیبش رامنی به طرز خیره کننده و شکست ناپذیری پیش بود، سرانجام نامزدی حزبش را در انتخابات چهارم نوامبر تصاحب نمود.

● ... و سرانجام تقابل بین امید و تجربه

۱۶ کاندیدای مدعی انتخابات ریاست جمهوری آمریکا از حزب جمهوری خواه و حزب دموکرات از بیش از یکسال پیش تا کنون با انواع و اقسام طرح‌ها و برنامه‌ها و وعده وعیدها و صرف هزینه‌های هنگفت و گهگاه تهمت و افترازنی به رقبای خود مبارزات انتخاباتی طوفانی را آغاز کردند و این توفان اکنون بین دو کاندیدای اصلی یعنی باراک اوباما و مک‌کین؛ یکی نماد امیدواری و اصلاحات و دیگری نماد سنت شکنی و تجربه، با شدت بیشتر همچنان در حال وزیدن است.

اوباما که امیدوار است نام خود را به عنوان نخستین رییس‌جمهور سیاه‌پوست در تاریخ آمریکا به ثبت برساند و از سوی دیگر جان‌مک‌کین که خود را فردی آزموده در عرصه‌ی سیاست خارجی و حوزه‌ی امنیت ملی برشمرده، این روزها نه تنها ایالات متحده بلکه جهان را تحت الشعاع افکار، برنامه‌ها و وعده‌های خود قرار داده‌اند.