انسان شناسان متخصص ایران (13): فیلیپ کارل سالزمن

پیمان اسحاقی

پروفسور فیلیپ کارل سالزمن (Philip Carl Salzman) استاد انسان شناسی دانشگاه مک گیل / کانادا از انسان شناسان برجسته متخصص ایران به شمار می آید که درباره منطقه فرهنگی بلوچستان ایران به تحقیق می پردازد؛ چنانکه هم اکنون از برجسته ترین بلوچستان شناسان غیرایرانی به شمار می آید.

پژوهش های مردم نگارانه پروفسور سالزمن که مدرک دکترای خود را در رشته از دانشگاه شیکاگو کسب کرده, را باید در دو مقطع متاخر و متقدم مورد بررسی قرار داد. در دوره متقدم او به طور اساسی در میان کوچگران و شبانان بلوچستان ایران و راجستان هندوستان به تحقیق پرداخته است؛ هم چنانکه در سال های اخیر تحقیقات مردم نگارانه ای را در میان اهالی ساردینای ایتالیا به انجام رسانیده است. پروفسور سالزمن در سال او در سال 1347 برای اولین بار تحقیقات خود را در بلوچستان آغاز کرد و بدین ترتیب موفق شد تا با نگارش پایان نامه با عنوان " تطبیق و تغییر در میان بلوچهای یاراحمدزهی " در سال 1351 ( 1972 ) حائز مدرک دکترا از دانشگاه شیکاگو / آمریکا شود. این انسان شناس آمریکایی, در تمام تحقیقات انسان شناختی خود دلبسته شباهت ها و تفاوت های شبانان و کوچگران جهان و فهم علت این تفاوت هاو شباهت ها, دگرگونی گروه های اینچنینی در گذر زمان و چرخه های سیاسی, اقتصادی و محیطی بوده است. سالزمن در انجام پژوهش های مردم نگارانه خود به بهره گیری تام از روشهای تحقیق در انسان شناسی تاکید بسیار دارد. او خصوصا به مراجعه متناوب و مکرر به میدان تحقیق اهمیت بسیار می دهد و تا به امروز اهمیت و کارایی این روش را در تحقیقات خود در بلوچستان نشان داده است. آثار او درباره ایران : پایان نامه ) انطباق و تغییر در میان بلوچ های یاراحمدزهی Adaptation and Change among Yarahmadzai Baluch, D. Phil, Dissertation, 1972 کتابها : سیاه چادرهای بلوچستان Black Tents of Baluchestan Smithsonian Institution, Press Herders, 2000 خویشاوندی و قرارداد در گروه های رمه گردان بلوچ Kin and Contract in Baluchi Herding Camps, Baluchistan Monograph Series II, Naples, Istituto Universitario Orientale & Istituto Itialiano per Il Medeo ed Estremo Oriente, 1992, p. 109. مقالات : کوچگران بلوچ در بازار Baluchi Nomads in the Market, in Pastoralists at the Periphery: Herders in a Capitalist World, C. Chang and H.A. Koster, eds., Tuscon: University of Arizona Press, 1994, p. 165-174. کوچگری چند منبعی در بلوچستان ایران Multi-Resource Nomadism in Iranian Baluchistan, in Perspectives on Nomadism, ed. W.G. Irons and N. Dyson-Hudson. Leiden, p. 60-68, 1972 انطباق و ساختار سیاسی در بلوچستان ایران Adaptation and political organization in Iranian Baluchistan (1971). Ethnology. 10:4 pp 433-44. صورتبندی های شغلی در یک ایل کوچگر [ در ایران ] Labor formations in a nomadic tribe [in Iran] Newsletter Commission on Nomadic Peoples. .(1983). 13 pp 35-59. شبانان کوچگر : چند ملاحظه کلی براساس تحقیق در ایران Pastoral nomads: some general observations based on research in Iran. Journal of anthropological research.2002. 58:2 pp 245-64. اسلام و اقتدار در ایران قبائلی : یک بررسی تطبیقی Islam and Authority in Tribal Iran : a comparative comment The Muslim World 65 (3), 1975,185 - 195 نقدی بر [ کتاب ] فهم قبایل در ایران و فراتر از آن Comment on: Understanding Tribes in Iran and Beyond. The Journal of the Royal Anthropological Institute, v. 1, no. 2, 1995, p. 399-403. صفحه شخصی پروفسور سالزمن آدرس برای تماس با پروفسور سالزمن : Leacock Building, Rm 733 Sherbrooke Street West 855 Montreal, Quebec H3A 2T7 Tel: [phone] Fax: [phone] [e-mail]