دوشنبه, ۱۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 6 May, 2024
مجله ویستا

هنر بومیان استرالیا ـ- بخش سوم : درون مایه های داستان ها



       هنر بومیان استرالیا ـ- بخش سوم : درون مایه های داستان ها
نویسنده: روت برگردان: عاطفه اولیایی

چنان که بار پیش خواندیم، اغلب نقاشی های هنرندان  بومی استرالیا،  بیان دیداری روایت داستان های خواب  خلقت  قبیله ی نقاش است . در این  مختصر  روایت  چند نمونه  از این خواب ها توسط هنرمندان را می خوانید. تصویر شماره گذاری شده ی همراه این مقاله،  تصویر نقاشی هایی است که بر اساس هر خواب، خلق شده اند.

۱)  جون پترز: خواب  های وول  باراموندی

خواب باووموندی متعلق به  ساکنان کیمبرلی شرقی،  در نزدیکی وارموون است.  جون پترز هنرمندی از میان این مردم است و داستان نقاشی اش را چنین روایت می کند:

« این نقاشی متعلق به مکانی در همین نزدیکی ها، یعنی  محل  معدن الماس آرگیل در کیمبرلی شرقی است.  در این جا بود که غول باراموندی، به نام  دای وول در دروره ی نارانگلزنی، ( دوره ی خواب  خلقت)  طول رودخانه ی بو ( رودخانه ی کمان) را شنا کرد

سه زن  دای وول را دنیال کردند ولی اوکه  ماهی زیرکی بود، از فراز تله ای که سه زن برای او گذاشته بودند جهید.  سه زنِ  دوران خواب خلقت، با پیش راندن دیواری ساخته شده از تیغ ـ علف در رودخانه جلو می رفتند.  چند فلس از  باراموندی که توانسته بود  بجهد و خود را خلاص کند،  در رودخانه افتاد. این ها همان الماس های معدن است.  باراموندی از فراز تپه ی پشت رودخانه نیز جیهد.  زنان به  پایین رودخانه در محلی به نام گآوینین رفتند و در انتظار دای وول  سنگ  شدنتد.  صخره هایی که امروز در کنار چاله ی آب می بینید همان سه زن هستند. 

در حالی که دای وول از فراز تپه می پرید، شکمش خراشیده شد و ترکی در تپه ایجاد کرد که در نقاشی منعکس است.    فلس های زیر شکمش در سراسر این زمین  پراکنده شدند.  در قدیم، بومیان این سنگ ها ی شیر رنگ را «ریگ ـ باران» می خواندند،  زیرا باور بر این بود که این سنگ های  اغلب به هم چسبیده،‌ در رودخانه انداخته شده بودند تا رگبار ببارانند.

 نگارانگامی یا  خواب های خلقت، سرچشمه ی داستان های مبنای معتقدات  مردم  و نیز  ابزاری است  برای درک سرزمین  خود و رابطه شان با آن.

گیدجه، رشته  داستان های دیکری است که طی هزاران سال،  سینه به سینه نقل شده  و منشا خواب دوران  خلقتِ‌ دره ی باراموندی، یعنی  محل معدن الماس را با تغییراتی نسبت به  داستان بالا روایت می کنند.»

 

۲) ‌مارلین هارولد:  در ابتدا،  وقتی دنیا نرم بود

طیق ییندجیباردنی[1]،‌ در ابتدا آسمان بسیار زرد بود. وقتی کارگا،  ارواح خلقت،  از زمین برخاستند،  آسمان  و دنیا را از اقیانوس بیرون کشیدند.  مارگا به کشور سپس  به  پرندگان و حیوانات  نام و شکل دادند و بالاخره، نگاردانگارلی،  یعنی بومیان را آفریدند.  مهی که صیح ها  از آب برمی خیزد، دود ناشی ازآتش صبحانه ی   کارگاست. 

.

۳) لورنا  نپووروولا فنسر: منشا خواب خلقت بر اساس داستان  سیب رمینی هندیِ  یارلا و واپورتی

این داستان ها بر دوتفسیر متفاوت  تمرکز دارند:‌   بر حاصلخیری  و یا بر باور سنتی  لزوم تقسیم خوراک در جامعه به طور مساوی. 

بین اجداد یارلا‌(سیب رمینی های بزرک)   و اجداد واپیرتی ( سیب رمینی سفید و کوچک تر) بر سر حق تسلط بر بامورپا،  محل خلق سیب زمینی ها،  جنگی طولانی در گرفته بود. تفسیر بومیان از این جنگ، ازوم رعایت عدالت در توزیع خورداک به منظور جلوگیری از خشونت و چندپارگی در اجتماع است.

لورنا هنرمند بومی، با به کار بردن رنگ های فصول مختلف، سیب زمینی های سفید، سرچشمه ی آب خالق آن ها و نیز جنگ بزرگ بین ارواح  اجداد را ماهرانه به تصویر کشیده است.      

 

  ۴)گلوربا پنی یار:  داستان برگ های دارویی

این داستان توسط زنان هنرمند یوتوپیا در مرکز استرالیا نقاشی شده است. از هزاران سال پیش،‌ این برگ ها توسط زنان گرد آوری شده اند و به دلیل  برخورداری از خاصیت درمانی بالا  بسیار ارزشمندند. در طی عمر این گیاه،‌ برگ هایش  تغییر رنگ داده و دارای خواص مختلف  درمانی برای بیماری های گوناگون، ازقبیل  سرفه ، سرماخوردگی و درد هستند.  جوشیده ای از این برگ ها که با چربی کانگورو  مخلوط شده و به مدت شش ماه حفظ می شود برای درمان جراحات، خارش، گزیدگی استفاده می شود. مخلوطی دیگر از آن برای درد مفاصل، و سر درد مصرف می شود.   

هنرمندان  بر زمین افتادن  این برک ها را با رنگ های مختلفِ مبین فصل های چهارگانه (و در نتیجه خواص مختلف آن)، با سبک ابداعی خود،  به منظور تجلیل از سنت باستانی مردمشان،  به تصویر می کشند.      

 

 

 

************************

 این مطلب بخشی از کتابی است که  به زودی از طرف انتشارات انسان شناسی و فرهنگ منتشر خواهد شد. نقل قول و هر گونه  انتشار این مطلب بدون اجازه  کتبی و رسمی موسسه انسان شسی و فرهنگ ممنوع و قابل پیگرد قانونی است. متن منتشر شده برای جلوگیری از تقلب هاین احتمالی فاقد  منابع 
درونی بوده و بخش هایی از متن اصلی در آن خذف شده است یا بدون آنکه به اثر خدشه ای وارد شود تغییر کرده اند. متن نهایی و کامل در  شکل  کتاب منتشر
 خواهد شد.

 

بخش اول
http://www.anthropology.ir/article/31212

بخش دوم
http://anthropology.ir/article/31226

 

 


****************************************
صفحه ی عاطفه اولیایی در انسان شناسی و فرهنگ: 
http://anthropology.ir/oliaiatefe

 

پرونده ی امبرتو اکو  در انسان شناسی و فرهنگ:

http://old.anthropology.ir/node/28529

 

پرونده ی برونو لاتور در انسان شناسی و فرهنگ: 

http://anthropology.ir/dossier/858


 *********************
 

 

[1] Yindjibarndi